اسلکتیویسم به چه معناست و تفاوتش با کلیکتیویسم چیست؟
به گزارش گلونی دکتر یونس شکرخواه در کانال خود نوشت:
اسلکتیویسم به چه معناست؟
اسلکتیویسم (slacktivism) (کنشگری کمکوشانه) به نوعی از فعالیتهای مجازی اطلاق میشود که انجام آنها به کاربر یک احساس رضایت کاذب میدهد.
کاربران با این کارها که با حداقل تلاش مثل کلیک کردن یا فشردن دکمه ارسال در شبکهها و رسانههای اجتماعی و پتیشنها یا پسند و توییت و همرسانی و… انجام میشود، احساس میکنند در به فرجام رساندن یک هدف فرهنگی، اجتماعی یا سیاسی و اقتصادی نقش مهمی داشته و با کنشهایی از این دست سهم و نقش مهمی را ارائه و ایفا کردهاند.
نخستین کسانی که واژه اسلکتیویسم را ضرب زدند فرد کلارک (Fred Clark) و دوایت اوزارد (Dwight Ozard) بودند.
این دو در یک سمینار (۱۹۹۵) در نشستهای حاشیه یک فستیوال موسیقی (Cornerstone Festival) دو واژه اسلکر (slacker) به معنی آدم تنبل و بیحال و واژه اکتیویسم (Activism) به معنی کنشگری و فعالیت را با هم تلفیق کرده و چمدانواژه اسلکتیویسم را ابداع کردند.
این واژه که به سرعت در اینترنت تداول یافت؛ عمدتا به جوانانی اطلاق میشد که به عنوان مثال میخواستند با اقدامی ساده نظیر غرس یک درخت؛ اعتراض خود را علیه تخریب محیطزیست به نمایش درآورند.
کلارک و اوزارد این واژه را به معنای مثبتی به کار بردند. اما از زمانی که کاربران اینترنت با هدفهای مشابه به تکیه بر قابلیتهای اینترنت برای اعتراض پرداختند اسلکتیویسم دچار تغییر مفهومی شد و مفهوم کنشگری کمکوشانه و یا کمهزینه را به خود گرفت.
اکنون دو موضع در قبال اسلکتیویسم وجود دارد: هواخواهانه و منتقدانه.
طرفداران اسلکتیویسم معتقدند این نوع اقدامات مفید و موثر است و منتقدان (با تکیه بر نظریه رسانه همان پیام است مارشال مکلوهان) بر بیفایده بودن آن تکیه میکنند و بر این باورند که انقلابیهای مبلنشین که حاضر نیستند از پشت دیوایسهای خود برخيزند و با چند کلیک احساس فعالیت و رضایت دارند، قادر به تغییر چیزی نخواهند بود.
تفاوت اسلکتیویسم با کلیکتیویسم
قبلا درباره اسلکتیویسم به معنی «کنشگری کمکوشانه» [تلفیق اسلکر (slacker) به معنی تنبل + اکتیویسم (Activism) به معنی فعال] نوشته بودم.
در مورد کلیکتیویسم (Clicktivism) که میشود آن را به «کلیکگرایی» ترجمه کرد هم باید بگویم که این چمدانواژه هم به لحاظ معنایی؛ بههمان کنشگری کمکوشانه دلالت دارد.
اما تفاوت این دو چمدانواژه در سطح و میزان کوشش کاربر – بهمثابه کنشگر – است.
اسلکتویستها بیشتر از طریق استریم (ویدئو)، پادکست، عکس و نمودار و… کنشگری میکنند و کلیکتویستها صرفا پتيشن امضا میکنند و ایمیل میزنند.
اینفودمی چیست؟ دکتر یونس شکرخواه توضیح میدهد
پایان پیام