بررسی واژه قفقاز؛ قفقاز عربی شده واژه‌ ایرانی کپ کوف

بررسی واژه قفقاز؛ قفقاز عربی شده واژه‌ ایرانی کپ کوف

به گزارش گلونی کانال ایران زمین نوشت:

قفقاز عربی شده واژه‌ ایرانی «کپ‌کوف» است (ک تبدیل به ق می‌شود و پ به ف تبدیل می‌شود و ف آخر به ز).

نام کوه و منطقه‌ای در شمالی‌ترین منطقه ایرانشهر در قفقاز امروزی؛ این واژه در متون دوره ساسانی بارها بکار رفته و هیچ شکی نیست که قفقاز معرب این واژه ساسانی است.

برای نمونه در کتیبه کعبه زرتشت شاپور ساسانی، نام این منطقه آمده است: ‎

این واژه از دو بخش: «قاف، کپ» + «کوه، کوف» ساخته شده است. قاف نام یک کوه اساطیری و معروف در فرهنگ ایران دوره اسلامی است که برگرفته نام کوهی معروف در فرهنگ دوره ساسانی است؛ در متون زرتشتی همچون بندهش «قاف» بصورت «کاپ، کپ، کپک» آمده که نام کوهی برآمده از «البرز» است.

بررسی واژه قفقاز

قبلا درباره جایگاه کوه اساطیری البرز یک نوشته کوتاه داشتیم. کوه معروف البرز در «قفقاز» قرار دارد؛ نظامی گنجوی در بخش گشودن دژ دربند توسط اسکندر می‌گوید: چو لشگر سوی کوه البرز راند / بهر ناحیت نایبی را نشاند.

امروزه کوه Elbrus (البروز، البروس) در مرز روسیه و گرجستان، با ۵۶۴۲ متر بزرگترین کوه روسیه و کل اروپا، همان البرز معروف است‌. بنابراین در تاریخ و اساطیر ایرانی، کوه قاف همان البرز یا شاخه‌ای از آن در سرزمین قفقاز است.

واژه کوه: از پهلوی ساسانی ‎ kōf و از پارسی باستان kaufa آمده است.

در اوستایی kaofa و از ریشه پیشا ایرانی káwfš؛ در سکایی kupi در خوارزمی kwf در پشتو kub در بلوچی kōpak و … جالب است بدانید نام شهر کوفه در عراق نیز از همین ریشه است.

یاقوت حموی در معجم البلدان می‌گوید: به سبب وجود کوه کوچکی در آن جا که به «کوفان» معروف است، این منطقه را کوفه نامیده‌‌اند.

مطالب دیگر واژه‌شناسی را از این لینک بخوانید.

پایان پیام