برنامه های «کاهش کربن» توهمی خطرناک است
به گزارش گلونی به نقل از پیام ما، بسیاری از اعتبارات جبران انتشار کربن از طریق جنگلکاری و جلوگیری از تخریب جنگلها نتوانستهاند جلوی جنگلزدایی را بگیرند.
در اوایل سال ۲۰۲۳، گاردین گزارشی منتشر کرد که نشان میداد بیش از ۹۰ درصد برنامههایی که با عنوان کاهش کربن در جنگلهای بارانی بهاجرا گذاشته شدهاند، «بیارزش» هستند.
معمولاً این برنامهها وعدههایی برای حفاظت از جنگلها هستند و اینگونه تفسیر میشوند که با حفظ جنگلها، میتوان نوعی «تعادلبخشی» انجام داد و بهازای این حفاظت، در جایی دیگر از کره زمین گازهای گلخانهای را انتشار داد.
این برنامهها از طریق اعتباراتی که شرکتهای بزرگ تعیین میکنند و به این وسیله اصطلاحاً سهم کربن خریداری میکنند، انجام میشود.
«ورا» (Verra)، بزرگترین گواهیکنندهه چنین اعتبارات جبرانی است و در واکنش به گزارش گاردین این ادعا را «کاملاً نادرست» اعلام کرد؛ اما این شوک، بازار میلیارد دلاری اعتبارات تعادلبخشی کربن را بسیار متزلزل کرد. کمی پس از این ماجرا، مدیرعامل ورا از سمت خود کنار رفت.
گزارش گاردین بر مقالهای تحلیلی استوار بود که آن زمان هنوز به چاپ نرسیده بود. اما حالا این مقاله بررسی شده و در مجله «ساینس» (Science) به انتشار رسیده است.
مقاله بهصراحت نشان میدهد که بسیاری از پروژههایی که اعتبارات REDD+ (کاهش انتشار گازهای گلخانهای ناشی از تخریب و پاکتراشی جنگلها) را به فروش رساندهاند، نتوانستهاند جلوی جنگلزدایی را بگیرند، یا آن را کاهش دهند.
یکی از بزرگترین چالشهایی که اعتبارات کربن با آن روبهرو هستند، جابهجایی جنگلزدایی به محلهای دیگر است. تغییر محل ممکن است رخ دهد؛ زیرا افرادی که جنگل را قطع میکردند بهسادگی به منطقهه دیگری نقل مکان میکنند
پروژههای REDD+ با هدف کند کردن جنگلزدایی (مثلاً با حمایت از کشاورزان برای تغییر شیوههای خود) انجام میشوند.
در این پروژهها، روند جنگلزدایی در نظر گرفته میشود؛ یا در اراضی پاکتراشیشده درختکاری انجام میشود یا جلوی پاکتراشیهای در دست اقدام گرفته میشود.
ختلاف میزان اراضی دارای پوشش درختی بعد از انجام پروژه با آنچه که بدون انجام پروژه در زمین اتفاق میافتاد (یعنی میزان اراضی که بدون درخت باقی میماندند) و میزان کربن ترسیبشده از این طریق محاسبه میشود که نوعی کاهش انتشار کربن تلقی میشود.
براساس یک فرمول اقتصادی، این میزان کاهش کربن بهعنوان اعتبار به فروش میرسد. شرکتهای بزرگ که انتشار کربن زیادی دارند، این اعتبارات را بهعنوان جبران انتشار کربن خود خریداری میکنند.
برای مثال، اگر قصد پرواز از لندن به نیویورک را داشته باشید، ممکن است اعتبار REDD+ را بخرید که قول حفظ جنگلهای استوایی در کشور کنگو با مزایای اضافی برای فیلهای جنگلی و میمونها را میدهد.
با این حساب بهنظر میرسد جبران کربن منتشرشده از طریق پرواز شما با مبلغی حدود ۱۶.۴۴ پوند انگلستان بسیار مقرون بهصرفه باشد.
باوجوداین، درحالیکه تحلیلهای قبلی نشان میداد که برخی از پروژههای REDD+ به کند کردن جنگلزدایی کمک کردهاند، یافته اصلی مطالعه جدید این است که بسیاری از پروژهها خیلی کمتر از آنچه ادعا کردهاند، جلوی جنگلزدایی را گرفتهاند.
این یعنی ترسیب کربن کمتر از آنچه ادعاشده انجام میشود. بنابراین، آن پرواز لندن به نیویورک، احتمالاً کربنخنثی نیست.
افراد یا شرکتها اگر معتقد باشند که میتوانند هر آسیبی را با خرید اعتبار کربن جبران کنند، ممکن است احساس راحتی بیشتری در انتشار کربن داشته باشند.
انتشار این یافته که بسیاری از اعتبارات کربن REDD+ باعث حفاظت از جنگل نشدهاند، برای هر کس که به آیندهه جنگلهای استوایی اهمیت میدهد، بسیار نگرانکننده است.
«سوون ووندر» (Sven Wunder)، اقتصاددان جنگل و یکی از نویسندگان این مطالعه گفته است: «برای مقابله با تغییراقلیم، جنگلزدایی در مناطق استوایی باید متوقف شود.
جنگلها بهدلایل دیگر نیز اهمیت دارند؛ از دست دادن جنگلها منجر به از بین رفتن گونهها میشود و بر الگوهای بارندگی منطقهای تأثیر میگذارد. ما نمیتوانیم تسلیم شویم و حفاظت را کنار بگذاریم.»
جنگلزدایی به جای دیگری منتقل شود
اعتبارات کربن همچنین با چالشهای دیگری روبهرو هستند که یکی از بزرگترین آنها جابهجایی جنگلزدایی به محلهای دیگر است.
تغییر محل ممکن است رخ دهد؛ زیرا افرادی که جنگل را قطع میکردند، بهسادگی به منطقهه دیگری نقل مکان میکنند.
از طرف دیگر، تقاضا برای غذا یا الواری که در یک منطقه به جنگلزدایی دامن میزد، ممکن است با جنگلزدایی در جای دیگر -شاید کشوری در جای دیگری از کره زمین- برآورده شود.
مشکل دیگر این است که اطمینان حاصل شود که جنگلها برای همیشه محافظت میشوند، بهطوریکه کاهش جنگلزدایی نشاندهندهه حذف دائمی کربن از جو است.
پرداختن به این چالشها حیاتی است، زیرا فروش اعتبارات کربن، منبع مالی مهمی برای حفاظت از جنگلهاست. خیلی عجیب نیست اگر بگوییم اعتبارات غیرقابل اعتماد REDD+ مستقیماً جنگلها را تهدید میکند.
با اینحال، این یک موضوع تحقیقاتی فعال است و رویکردهای جدید بهطور فزایندهای در دسترس هستند. «اندرو بالمفورد»، (Andrew Balmford) استاد حفاظت طبیعت در دانشگاه کمبریج است که بهطور فعال در حال توسعهه روشهایی برای بهبود اعتبار بازارهای کربن جنگلی است.
او میگوید مطالعهه جدید نگرانیهای مهمی را ایجاد میکند، اما روشهای قویتر و شفافتری بهوجود آمده است. او به ما گفت که استقرار این روشهای جدید «یک اولویت فوری» است.
همچنین، تغییراتی در نحوهه عملکرد گواهینامههای اعتبارات کربن مورد نیاز است. در حال حاضر، مشوقهایی برای تأییدکنندگان وجود دارد که تخمینهایی را از میزان جنگلزدایی که بدون پروژه (کاهش جنگلزدایی) اتفاق میافتاد و درنتیجه تعداد اعتبارات قابلصدور را افزایش دهند.
ووندر توضیح میدهد: «ما باید فراتر از منافع اختصاصی بهسمت حکومتداری مستقل حرکت کنیم که از روشهای علمی آگاهانه و پیشرفته استفاده میکند.»
دلایل محتاط بودن
حتی اگر بتوان این مشکلات را حل کرد، باز هم دلایلی وجود دارد که باید در مورد نقش جبران کربن در مبارزه با تغییراقلیم محتاط بود.
اول، این خطر وجود دارد که آنچه جبران خوانده میشود، در عمل باعث افزایش انتشار گازهای گلخانهای شود؛ زیرا افراد یا شرکتها اگر معتقد باشند که میتوانند هر آسیبی را با خرید اعتبار کربن جبران کنند،
ممکن است احساس راحتی بیشتری در انتشار کربن داشته باشند. بههمین دلیل، برخی استدلال میکنند که جبرانهای کربن فقط باید بهعنوان آخرین راهحل مطرح شوند، آنهم پس از اینکه همهه انتشارهای غیرضروری کاهش یافتند.
البته مشکل این است که چهکسی تصمیم میگیرد کدام گازهای گلخانهای ضروری هستند؟
دوم، حفظ گرمایش در دمای دو درجه سانتیگراد، مستلزم توقف بیشتر جنگلزدایی و کاهش عمدهه انتشار کربن است.
در انتشار کربن از طریق سوختهای فسیلی نیز محدودیتهایی وجود دارد که میتوان از آنها بهعنوان یکی دیگر از روشهای کاهش کربن استفاده کرد.
درنهایت، نگرانیهای جدی دربارهه برخی از روشهای جبران انتشار کربن جنگلی وجود دارد.
اگر حفاظت از جنگل با متوقف کردن کشاورزان در کشورهای کمدرآمد از پاکسازی زمین برای کشاورزی محقق شود، REDD+ ممکن است فقر را تشدید کند: پرواز طولانیمدت شما به ضرر دیگران تمام میشود و باعث میشود آنها نتوانند برای خانوادهشان غذا تهیه کنند!
ما نمیدانیم که دستیابی به جبرانهای واقعی اضافی که از تغییر محل جنگلزدایی جلوگیری میکند و ارزش سهام را تضمین میکند، چقدر هزینه دارد، اما احتمالاً بهطور قابلتوجهی گرانتر از اعتبارات کربن جنگلی است که در حال حاضر برای آن فروخته میشود.
قیمت بالاتر این تصور را کاهش می دهد که جبران یک گزینه آسان است و تمرکز بیشتر بر کاهش انتشار گازهای گلخانهای را تشویق میکند.
بنابراین، آیا هنگام پرواز، باید آن جبرانهای «کربن جنگلی» ارزانقیمت را بخرید؟ متأسفانه، در حال حاضر شواهد کمی وجود دارد که انجام این کار واقعاً سفر شما را کربن خنثی میکند.
اگر میخواهید در مقابله با تغییراقلیم مشارکت کنید، شاید تنها گزینهه واقعی این باشد که از پرواز با هواپیما خودداری کنید.
پایان پیام