کتاب تاریخ بیداری ایرانیان و اولین نشانه‌های بیداری مردم
کتاب «تاریخ بیداری ایرانیان» از ناظم‌الاسلام کرمانی را می‌توان اولین مجموعه تدوین‌شده از وقایع و حوادث مرتبط با انقلاب مشروطه ایران دانست.
به گزارش گلونی نحوه فصل‌بندی و نوع نگارش و قلم نگارنده کتاب به شکلی است که خواننده درمی‌یابد، ریشه‌هایی انقلاب در دوران ناصرالدین شاه قاجار و اعطای انحصار دخانیات از طرف شاه به یک خارجی و مقاومت مردم در برابر این امر است.
در این نقطه از تاریخ است که ما اولین نشانه‌های آگاهی و بیداری مردم ایران را مشاهده می‌کنیم.
کتاب از کوشش میرزا ملکم‌خان، عضو وزارت امور خارجه و نماینده سیاسی ایران در فرانسه و ایتالیا و نویسنده روزنامه قانون همین‌طور میرزا امین‌الدوله از رجال سیاسی عصر ناصری به عنوان عوامل بیداری ملت یاد می‌کند.
نویسنده کتاب تاریخ بیداری ایرانیان در جایی به میرزا تقی‌خان امیرکبیر و اقدامات او در راه اصلاح و پیشرفت مملکت در وجوه مختلف پرداخته و خود بیان می‌کند با اینکه که تاریخ شروع بیداری مردم را سال ۱۳۲۲ قمری ذکر کرده اما نباید از خدمات و تلاش‌های امیرکبیر برای آگاهی ملت چشم پوشید. ناظم‌الاسلام کرمانی در اینباره آورده است:
«اگر چه ما در این تاریخ خود بیداری ایرانیان را از سال ۱۳۲۲ (هجری قمری) شروع کرده‌ایم، لکن اگر خیال خود را جمع کنیم و به نظر دقت و انصاف در تاریخ گذشتگان بنگریم، هر آینه به خوبی مشاهده می‌کنیم که در مجاری سنه ۱۲۶۵ بسیاری از امور و وقایع دلالت بر بیداری ایران و قدم گذاردن آن‌ها به راه تمدن دارد و باعث و مسبب آن جز مرحوم میرزا تقی‌خان امیرنظام (امیر کبیر) احدی را سراغ نداریم».
معرفی سایر کتاب‌ها را اینجا بخوانید
پایان پیام
نویسنده: کیمیا قنبری