سرود آزادی از کابل تا تهران

سرود آزادی از کابل تا تهران

این ایام بازار خبرهای مربوط به مهاجران افغانستانی داغ است. از یک سو هر روز خبرهایی از اخراج و بازگشت مهاجران می‌رسد و از سوی دیگر خبرهایی به حضور گسترده مهاجران افغانستانی در ایران و موج تنش‌ها اشاره دارد.

تنش‌ میان ایرانی‌ها و افغانستانی‌ها از آن قصه‌های پر غصه است. حکایتی که نوشتن از آن بدون در نظر گرفتن سمت دیگر ماجرا، بی‌انصافی مطلق است.

روز گذشته شانزدهم شهریور در فرهنگان فرشته، مراسم یادبود سومین سال درگذشت فهیم دشتی برگزار شد. روزنامه‌نگار و مبارز جبهه مقاومت دره پنجشیر افغانستان که سه سال پیش به شهادت رسید.

این مراسم به همت انجمن ایرانی مطالعات فرهنگی و ارتباطات، بنیاد دشتی و فرهنگان فرشته برگزار شد. صحبت‌های سخنرانان گرانقدر این نشست و تماشای مستند راوی که به رنج کودکان افغانستانی ساکن ایران پرداخته بود؛ تا روزها ذهنم را درگیر خواهد کرد. به خصوص که بارها شاهد بوده‌ام در هیاهوی اخراج مهاجران، بسیاری از ساکنان قدیمی و قانونی هم قربانی شده‌اند. و به قول یکی از سخنرانان گاهی آش آنقدر شور شده که ایرانی‌هایی با چهره‌های مشابه مهاجران را هم به اشتباه اخراج کرده‌اند!

مانند همه معضلات اجتماعی این مسئله هم تنها یک راه‌حل ندارد و اخراج، شاید اولین راهکار باشد نه لزوما بهترینش. جنگ در هر سرزمینی که سایه می‌افکند زندگی بسیاری از آدم‌ها را بر هم می‌زند و افغانستانی‌ها هم چاره‌ای جز کوچ ندارند. از طرفی هر سرزمین هم برای پذیرش مهاجران نیاز به بدیهیاتی دارد که… بماند. همه این‌ها کلاف ماجرا را پیچیده‌تر کرده و ما مانده‌ایم با احساسات متناقضی که برای هر کدامش دلایل موجه بسیاری داریم.

احمدالدین آشکارا نوازنده «هارمونیه» یا هارمونیکای خودمان دیروز از استاد بنان می‌نواخت و می‌خواند و من به این فکر می‌کردم که در روزگار جنگ‌های بی‌سرانجام، کاش کسی سکان جهان را به دست هنرمندان می‌داد و گره از کار دنیا به اشاره نت‌ها یا چرخش قلم‌موها باز می‌شد. کاش سهم هیچ‌کس آوارگی نباشد. و از آن بدتر کاش هیچ‌کس در پی جایی برای زندگی میان زمین و آسمان و با ترس معلق نماند.

فرزندان آقای آشکارا کنار دست پدر نشسته بودند و بازیگوشی می‌کردند. بی‌خبر از بغضی که در صدای پدر بود وقتی چشم‌ها را می‌بست و به یاد افغانستان می‌خواند…

از برگزارکنندگان نشست خانم ژیلا بنی‌یعقوب و اعظم صوفیانی و میزبان نشست آقای پژمان موسوی برای برگزاری چنین نشستی سپاسگزارم.