سورنا و رستم؛ پیوند تاریخ و افسانه در ایران باستان
سورنا یا سورِن یکی از فرماندهان بزرگ و مشهور ایرانی در دوران اشکانیان بود که به دلیل پیروزی تاریخی‌اش در نبرد حران در سال ۵۳ پیش از میلاد شهرت دارد. این نبرد میان سپاه اشکانی به رهبری سورنا و ارتش روم به فرماندهی کراسوس، یکی از اعضای نخستین تریومویرات روم، رخ داد.
اگر بخواهیم اشکانیان را در شاهنامه دنبال کنیم، شاید بتوانیم در بخش‌های مربوط به کیانیان رد پای آن‌ها را مشاهده کنیم. محققان زیادی اعتقاد دارند که سورنا، فرمانده اشکانی، شاهزاده سیستان در شاهنامه با شخصیت رستم درآمیخته است و این دو شخصیت را یکی دانسته‌اند.
رستم همواره قدرتمندترین پهلوان حماسی و افسانه‌ای ایران شناخته شده است و عده‌ای بخش‌هایی از شاهنامه که رستم در آن حضور دارد، بسیار یادآور تاریخ دوران اشکانی می‌دانند.
با این وجود، نمی‌توانیم جایگاه تاریخی قانع‌کننده‌ای همانند سورنا برای رستم پیدا کنیم. ارنست هرتسفلد رستم را در میان ایرانیان شرقی و سکایی یافته و او را با گندوفارس، فاتح دودمان اشکانیان هند در تاکسیلا مقایسه کرده است.
رستم و گندوفارس هر دو در سیستان ریشه دارند. سکاهای صحراگرد ایرانی‌تبار که به مهرداد اول اشکانی یاری بسیاری رسانده بودند، اجازه یافتند در این سرزمین ساکن شوند. آن‌ها فرهنگ و دین محلی را گرفته، زرتشتی شدند و در عین حال داستان‌های مربوط به پهلوان برجسته آن‌ها یعنی رستم با افسانه‌‌های کیانیان درهم آمیخت.
پایان پیام
عکس یادداشت: تندیس بزرگ‌زاده اشکانی یا مردِ شَمی
نویسنده: کیمیا قنبری
منابع چینی درباره اشکانیان چه می‌گویند؟
از اصلاحات دینی زرتشت چه می‌دانیم؟
