فارسیم تمام شد…
روز جهانی زبان مادری گذشته، اما اهمیت و جذابیت این موضوع همچنان پابرجاست. زبان مادری، بخشی از هویت فرهنگی و میراث ارزشمند ماست که پرداختن به آن هیچ‌وقت دیر نیست.
به گزارش گلونی در ادامه، مطلبی از فاطمه زهدی در این‌باره می‌خوانیم که به زوایای تازه‌ای از این بحث پرداخته است.
زبان مادری، یا «زبان اصلی»، نخستین زبانی است که یک فرد یاد می‌گیرد و معمولاً بخش مهمی از هویت او را تشکیل می‌دهد. این زبان وسیله‌ای برای ارتباط با خانواده، دوستان و فرهنگ است.
به نظر می‌رسد امکان ندارد کسی زبان مادری‌اش را فراموش کند، بخاطر همین شوخی رایج و از ارزش افتاده‌ای که اغلب ما با افراد مهاجرت کرده، استفاده می‌کنیم، اصطلاح «فارسی کیلی کیلی کم» است.
تفکر متداول درباره فراموشی کلمات توسط افرادی که زبان دوم آموزش دیده‌اند بر این است که می‌خواهند توانایی صحبت کردن به زبان جدید را به رخ بکشند و به همین علت مورد قضاوت قرار می‌گیرند.
اگر کسی به کشور دیگری مهاجرت کند و زبانی دیگر را به‌طور روزمره استفاده کند، آیا ممکن است توانایی مکالمه‌اش به زبان اصلی را از دست بدهد؟
به گفته کارشناسان امکان فراموشی زبان مادری تحت شرایط خاصی وجود دارد، به‌ویژه در مورد کودکان خردسال که به کشوری دیگر مهاجرت کرده و زبان جدیدی یاد می‌گیرند.
استاد زبان‌شناسی در دانشگاه ساوتهمپتون بریتانیا، در این‌باره می‌گوید هرچه فرد در زمان مهاجرت به سنین بالاتری رسیده باشد احتمال حفظ زبان مادری او بیشتر است؛ اما لغات اولین بخش از زبان مادری هستند که می‌توانند به‌طور موقت فراموش شوند.
زبان‌شناسان این پدیده را «فرسایش زبان مادری» می‌نامند؛ فرآیندی که در آن مهارت فرد در زبان مادری کاهش می‌یابد، معمولاً به این دلیل که دیگر از آن استفاده نمی‌کند.
البته که شاید اثبات این که لغات زبان مادری در روند یادگیری زبان دوم ممکن است فراموش شوند، نیاز به تحقیقات دانشگاهی نداشت؛ چون همه ما در مکالمات روزانه خود؛ حتی بدون یادگیری و استفاده روزمره از زبان دوم دچار این مسئله شده‌ایم.
از آن به‌عنوان مسئله یاد می‌کنم چرا که فرسایش زبان مادری مثل ویروسی شیوع یافته و همه‌گیر گریبان اکثر مردم را گرفته و به مرور زمان باعث فراموشی بسیاری از کلمات فارسی می‌شود.
به‌عنوان مثال هنگام نوشتن همین یادداشت بارها کلماتی به ذهنم آمد که برای پیدا کردن معنی فارسی آن‌ها مجبور به جست‌وجو در مرورگر شدم؛ مثل: لوس شده، کم ارزش. جاج: قضاوت. پاندمیک: همه‌گیر و سرچ: جست‌وجو.
تاثیرات فضای مجازی آنقدر سریع کلمات انگلیسی را جایگزین کلمات فارسی کرده است که باید نگران این باشیم هنگام مکالمه به‌یکباره فارسی‌مان تمام شود!
پایان پیام
نویسنده: فاطمه زهدی
بیشتر بخوانید: اهمیت و ارزش زبان فارسی با ۱۲۰ میلیون گویشور