آرامگاه یعقوب لیث صفاری در سایه ویرانه های تمدن
به گزارش گلونی آرامگاه یعقوب لیث صفاری، بنایی تاریخی در نزدیکی شهر باستانی گندی‌شاپور، در روستای شاه‌آباد (اسلام‌آباد)، حدود ۱۰ کیلومتری دزفول در استان خوزستان واقع شده است. این مکان به یعقوب لیث، بنیانگذار سلسله صفاریان و احیاگر زبان پارسی پس از اسلام، نسبت داده می‌شود. یعقوب در سال ۲۶۵ هجری قمری بر اثر بیماری قولنج در گندی‌شاپور درگذشت و احتمالاً در همین منطقه دفن شده است.
این بنا با گنبدی مخروطی و دندانه‌دار، از معماری دوره سلجوقی تا قاجار حکایت دارد و در میان خرابه‌های گندی‌شاپور، یکی از مراکز علمی و فرهنگی ایران باستان، قرار گرفته است. گنبد خشتی و نمای ساده اما باشکوه آن، نشان‌دهنده اهمیت تاریخی‌اش است.
اطراف آرامگاه، گورستانی با سنگ‌قبرهای قدیمی وجود دارد که قدمت منطقه را تأیید می‌کند. برخی پژوهشگران درباره تعلق این بنا به یعقوب تردید دارند و آن را به شاه ابوالقاسم، عارفی از دوره صفوی، نسبت می‌دهند، اما شواهد محلی، از جمله کتیبه‌ای قدیمی (اکنون از بین رفته) که نام یعقوب را ذکر کرده بود این فرض را تقویت می‌کند.
یعقوب لیث، با اعلام زبان پارسی به‌عنوان زبان رسمی و مبارزه با خلافت عباسی، نقشی کلیدی در حفظ هویت ایرانی داشت. آرامگاه او، که در سال ۱۳۷۸ به ثبت ملی رسیده، نمادی از مقاومت و استقلال‌طلبی است. متأسفانه، وضعیت داخلی بنا چندان مناسب نیست و نیاز به مرمت دارد. این مکان، همراه با مجسمه یعقوب در دزفول، مقصدی برای علاقه‌مندان به تاریخ ایران است.
پایان پیام
نویسنده: کیمیا قنبری
بیشتر بخوانید: آرامگاه یعقوب لیث بنیانگذار سلسله صفاریان در ایران