منبع آب درکه به چشمه ابدی متصل نیست
به گزارش گلونی تصاویر منتشر شده از سدها و آمار بارش‌ها نشان می‌دهد که وضعیت آب کشور به مرحله بحرانی رسیده است. دیگر نمی‌توان گفت «آب هست ولی کم است»، زیرا آبی نمانده که بخواهد کم یا زیاد باشد.
اما همیشه یک استثنایی وجود دارد. برخی می‌گویند منبع آب درکه به چشمه ابدی متصل است و هرگز تمام نمی‌شود!
ممکن است بپرسید چطور ممکن است؟ برای پاسخ به این پرسش، ناچارم چند نمونه از گفت‌وگوهایم با کسبه و ساکنان محلی درکه را بازگو کنم.
ابتدا به سراغ کاسبان مشاغل مختلف رفتم؛ از رستوران‌داران و سوپرمارکت‌داران گرفته تا نانوایی‌ها و گردوفروشان. از آن‌ها پرسیدم: «در این مدت کاهش بارندگی را احساس کرده‌اید؟ به منبع آبرسانی درکه سر زده‌اید؟ شاهد وضعیت رودخانه‌ها هستید؟»
پاسخ اغلب آن‌ها با نگاهی خیره و لحنی آمیخته با تمسخر این بود:
«آب درکه از رودخونه میاد و به رودخونه می‌ره، پس حروم نمی‌شه. بعدشم دختر جان، کی آینده رو دیده؟ این حرفا رو سال‌هاست می‌زنن. برو به زندگیت برس، خوش باش، منبع آب درکه تمامی ندارد.»
من هم وقتی این جواب‌ها را شنیدم، صورتم همچون خاک سرخ هرمز گل انداخت و دمای بدنم به ۱۸۰ درجه رسید. مثل یک زودپز در حال انفجار، دنبال فرصتی برای تخلیه خشمم بودم. اما چون در فرهنگ ما احترام به کسبه واجب است، خودم را کنترل کردم و فقط گفتم:
«لطفاً به حرف‌هام فکر کنید. کسی آینده را ندیده، اما می‌شود آینده بهتری ساخت.»
چون از کسبه آبی برایم گرم نشد، سراغ ساکنان قدیمی درکه رفتم. این بار اما با آمادگی بیشتر. چند عکس از سدها، آمار بارندگی و وضعیت ذخایر آب را در یک پوشه گذاشتم و راهی شدم.
جلوی مسجد چند مرد سالخورده را دیدم که مشغول گپ‌زدن بودند. با خود گفتم: «عالی است، دود از کنده بلند می‌شود، این عزیزان حتماً به حرفم گوش می‌دهند.»
با آرامش کنارشان نشستم و شروع به صحبت کردم. اما چشمتان روز بد نبیند، صد رحمت به کسبه محل! پس از شنیدن حرف‌هایم، یکی از آقایان با نگاهی تند گفت:
«ببین کارمون به کجا رسیده که یه الف بچه اومده ما رو نصیحت کنه! برو دختر جون، این حرفا به تو نیومده. به زندگی خودت برس. من که امروز به دنیا نیومدم؛ اون سال‌ها رو هم دیدم که سد کرج چطور قل‌قل می‌کرد. اینا سال‌هاست می‌گن آب نیست، دروغ می‌گن. من سال‌ها کار کردم، مالیات دادم، حالا هم دلم می‌خواد ازش استفاده کنم!»
خلاصه کنم که سرتان درد نگیرد.
آن روز خسته و دل‌زده به محل کارم برگشتم و برای رهایی از فشار روانی، شروع به نوشتن کردم.
واقعیت این است که نه کسی دروغ می‌گوید و نه قرار است کسی با مالیات ما، سدها را پر از آب کند.
آنچه اهمیت دارد، وضعیت بحرانی آب در کشور است؛ بحرانی که هر روز وخیم‌تر می‌شود. در پایان، برای درک بهتر وضعیت منابع آبی کشور، نگاهی به آمار رسمی بارندگی در ده سال گذشته می‌اندازیم. این آمار نشان‌دهنده روند نگران‌کننده کاهش بارش‌ها و تأثیر آن بر منابع آبی کشور است:
سال آبی | میانگین بارش (میلیمتر) | وضعیت نسبت به میانگین بلندمدت از دفتر اطلاعات و داده‌های آب کشور:
۱۳۹۲–۱۳۹۳ | ۲۳۲ | ۵٪ کمتر
۱۳۹۳–۱۳۹۴ | ۲۳۷ | ۲٪ کمتر
۱۳۹۴–۱۳۹۵ | ۲۲۵ | ۷٪ کمتر
۱۳۹۵–۱۳۹۶ | ۲۱۷ | ۱۰٪ کمتر
۱۳۹۶–۱۳۹۷ | ۲۳۲ | ۵٪ کمتر
۱۳۹۷–۱۳۹۸ | ۳۱۷.۷ | ۳۱٪ بیشتر
۱۳۹۸–۱۳۹۹ | ۱۵۷.۷ | ۳۷٪ کمتر
۱۳۹۹–۱۴۰۰ | ۱۵۷.۷ | ۳۷٪ کمتر
۱۴۰۰–۱۴۰۱ | ۲۱۲.۹ | ۱۴٪ کمتر
۱۴۰۱–۱۴۰۲ | ۲۵۲.۷ | ۲٪ بیشتر
این جدول به‌وضوح نشان می‌دهد که به‌جز سال ۱۳۹۷–۱۳۹۸ که میزان بارش‌ها فراتر از حد معمول بود، اغلب سال‌ها با کاهش بارندگی مواجه بوده‌ایم. این روند، زنگ خطری برای مدیریت منابع آب در کشور است.
در نتیجه، برخلاف باور برخی از اهالی محترم درکه، منبع آب درکه به چشمه کوثر متصل نیست و واقعیت این است که منابع آبی کشور محدود، شکننده و در معرض تهدید جدی هستند.
منبع آب درکه به چشمه ابدی متصل نیست
اگر امروز برای این بحران کاری نکنیم، فردا ممکن است برای یک لیتر آب مقابل یکدیگر بایستیم.
پایان پیام
نویسنده: زهره درگاهی