معرفی سه نسخه نفیس از شاهنامه فردوسی
به گزارش گلونی شاهنامه فردوسی، اثر حماسی برجسته پارسی، در طول تاریخ به شکل نسخه‌های نفیس و مصور بازآفرینی شده است. سه نسخه برجسته از این دست‌نوشته‌ها عبارت‌اند از:
شاهنامه بایسنقری (۸۳۳ هجری/۱۴۳۰ میلادی): این نسخه، که به دستور شاهزاده بایسنقر میرزا از تیموریان در هرات تهیه شد، یکی از نفیس‌ترین شاهنامه‌های مصور است. با ۲۲ نگارگری خیره‌کننده و خط نستعلیق خوشنویس برجسته، جعفر تبریزی، این اثر در کتابخانه کاخ گلستان نگهداری می‌شود. نگارگری‌های آن، با جزئیات ظریف و رنگ‌های درخشان، روایت‌های حماسی را زنده می‌کنند و نمونه‌ای از اوج هنر کتاب‌آرایی ایرانی است.
شاهنامه تهماسبی (۹۳۱–۹۳۷ هجری/۱۵۲۴–۱۵۳۰ میلادی): این نسخه به سفارش شاه تهماسب صفوی و توسط کارگاه هنری سلطنتی در تبریز خلق شد. با بیش از ۲۵۰ نگارگری از هنرمندانی چون سلطان محمد و میر مصور، این شاهنامه نمایانگر سبک صفوی است. تصاویر پویا و رنگ‌های غنی آن، داستان‌های فردوسی را با شکوهی بی‌نظیر به تصویر می‌کشند. این نسخه اکنون در مجموعه‌های مختلف جهانی پراکنده است، اما بخش‌هایی از آن در موزه متروپولیتن نیویورک نگهداری می‌شود.
شاهنامه داوود پاشا (۹۸۶ هجری/۱۵۷۸ میلادی): این نسخه در دوره عثمانی و به دستور داوود پاشا، والی بغداد، تهیه شد. با نگارگری‌های متأثر از سبک ایرانی و عثمانی، این اثر ترکیبی از دو فرهنگ را نشان می‌دهد. خط خوش و تصاویر رنگارنگ آن، که صحنه‌های نبرد و پهلوانی را به تصویر می‌کشند، از ویژگی‌های برجسته‌اش هستند. این نسخه در کتابخانه توپقاپی استانبول نگهداری می‌شود.
این سه نسخه، علاوه بر ارزش ادبی، شاهکارهایی از هنر نگارگری و خوشنویسی هستند که فرهنگ و تاریخ ایران را جاودانه کرده‌اند.
پایان پیام
نویسنده: کیمیا قنبری
بیشتر بخوانید: