شعربافی کاشان؛ تار و پودی از شعر و ابریشم
به گزارش گلونی شعربافی یا شربافی، یکی از هنرهای سنتی و اصیل شهر کاشان است که نامش را از تلفیق «شَعر» به‌معنای مو یا نخ و «بافتن» گرفته است. این هنر ظریف، یادگار روزگاری است که کاشان، نه‌تنها در دل کویر، که در دل هنر ایران می‌درخشید. پارچه‌های ابریشمی و زرین‌باف شعربافی، قرن‌ها زینت‌بخش کاخ‌ها و لباس درباریان بودند و امروزه نیز نشانگر ذوق و مهارت ایرانی‌اند.
در این هنر، استادکار با کمک دستگاهی سنتی، نخ‌های ابریشم، پنبه یا طلا و نقره را با ظرافت و دقت در کنار هم می‌چیند و پارچه‌هایی تولید می‌کند که بیشتر برای شال، سجاده، کت‌های مجلسی و تزئینات مذهبی به‌کار می‌روند. طرح‌های شعربافی، اغلب شامل نقوش اسلیمی، بته‌جقه، گل و مرغ، یا حتی اشعاری از حافظ و سعدی است که بر پیکره پارچه جان می‌گیرند.
کاشان، با پیشینه‌ای کهن در نساجی، یکی از مهم‌ترین مراکز تولید این هنر بوده است. گرچه با ورود ماشین‌آلات صنعتی و تغییر سبک زندگی، شعربافی نیز دچار رکود شد، اما هنوز در برخی کارگاه‌های قدیمی، صدای تق‌تق دستگاه‌های شعربافی شنیده می‌شود. این هنر، نه‌تنها نمادی از مهارت ایرانی، بلکه آیینه‌ای از فرهنگ، زیبایی‌شناسی و روحیه شاعرانه مردم این سرزمین است.
تلاش‌هایی برای احیای شعربافی در جریان است و هنرمندان جوان با ترکیب طرح‌های سنتی و نیازهای امروزی، به آن حیاتی دوباره بخشیده‌اند. شعربافی روایتگر تاریخ و هنر ایران است که از دل تار و پود، قصه می‌گوید.
پایان پیام
نویسنده: کیمیا قنبری
بیشتر بخوانید:
هنر قلمکاری و نقش آفرینی بر پارچه