دخالت بشر در چرخه آب و پیامدهای آن

در ۱۰ آبان ۱۳۹۷ 0

به گزارش پایگاه خبری گلونی، اندیشکده تدبیر آب ایران کتابی با عنوان «چرخه آب» منتشر کرده است. در این کتاب پژوهشی آمده است:

شکلی که در بالا می‌بینید و شکل سه بعدی و رنگی آن یعنی شکل مؤلفه‌های چرخه آب در طبیعت را نشان می‌دهند.

به طوریکه در این شکل‌ها مشاهده می‌شود در فرآیندهای مربوط به چرخه آب هیچگونه دخالتی صورت نگرفته و جریان مستمر گردش آب در طبیعت بدون دست‌خوردگی و دخالت عامل غیرطبیعی ادامه می‌یابد.

در مقیاس جهانی چنین وضعیتی شاید به میلیون‌ها سال پیش، زمانی که هنوز نسل بشری پا به عرصه وجود نگذاشته بود، برمی‌گردد.

هرچند در مقیاس‌های کوچکتر می‌توان مناطق یا حوزه‌های آبریزی را در جهان شاهد بود که هنوز تا اندازه زیادی شرایط طبیعی خود را حفظ نموده‌اند.

دخالت بشر در چرخه آب و پیامدهای آن

با شروع فعالیت‌های بشری در عرصه طبیعت و به ویژه تجمع جوامع انسانی و پایه‌گذاری تمدن‌ها، از آنجائیکه اولین و شاید مهمترین نیازهای بشر در تأمین نیازهای خود به منابع آب مربوط می‌شد، دخالت بشر در چرخه آب اجباراً غیر قابل اجتناب گردید.

در طول قرن‌ها و سال‌های متمادی به دلیل فراوانی نسبی آب در قیاس با نیاز انسان‌ها، تعداد کم جمعیت در محدوده تمدن‌ها و نوع فناوری‌های مورد استفاده، دخالت‌های بشر در چرخه آب محدود بوده است.

از جمله بهره‌برداری منابع آب زیرزمینی توسط چاه‌های دستی و قنات و از منابع آب سطحی در مقیاس محدود و با استفاده از فن‌آوری‌های ساده نظیر ایجاد بندهای انحرافی و یا سایر تأسیسات آبی که در تاریخ تمدن بشری ثبت و ضبط گردیده صورت می‌گرفته است.

آثار آنها هنوز در نقاط مختلف دنیا قابل مشاهده است،

با گذشت زمان و افزایش جمعیت، بروز انقلاب صنعتی و افزایش نیازهای بشری برای تأمین مواد غذایی، انرژی و همچنین تأمین نیازهای روزانه، دامنه و ابعاد دخالت‌های بشری در چرخه آب گسترده‌تر و پیچیده‌تر گردید.

ایجاد کانون‌های متراکم جمعیت و بوجود آمدن مراکز شهری و مناطق صنعتی و بالاگرفتن انواع بهره‌برداری‌ها و خطرات ناشی از آب در ابعاد گسترده، موجب گردید که نسل بشر برای ساماندهی این نیازها تلاش و بطور مستقیم و غیرمستقیم در چرخه آب دخالت نماید.