۲۹ نوامبر و اولتیماتوم روسیه به ایران برای اخراج شوستر آمریکایی
۲۹ نوامبر سال ۱۹۱۱ برابر با ۸ آذر ۱۲۹۰ خورشیدی، دولت روسیه به ایران اولتیماتوم داد که ظرف ۴۸ ساعت مورگان شوستر آمریکایی را که برای اصلاح خزانه‌داری و مالیه ایران استخدام شده بود برکنار کند.
به گزارش پایگاه خبری گلونی، ۲۹نوامبر سال ۱۹۱۱ برابر با ۸ آذر ۱۲۹۰ خورشیدی، دولت روسیه به ایران اولتیماتوم داد که ظرف ۴۸ ساعت مورگان شوستر آمریکایی را که برای اصلاح خزانه‌داری و مالیه ایران استخدام شده بود برکنار کند.
و از این پس نیز بدون جلب موافقت قبل دولتین روسیه و انگلستان به استخدام از خارج دست نزند.
در سال ۱۹۱۰ و در جریان تشدید رقابت‌های استعماری میان روسیه و بریتانیا، دولت وقت ایران، مورگان شوستر و ۴ مستشار آمریکایی را برای دارایی و خزانه‌داری کشور استخدام کرد.
وی در ۱۰ مه ۱۹۱۱ وارد تهران شد و اصلاحات گسترده مالی را به مرحله اجرا گذاشت.
روزی که شوستر شروع به کار کرد، دستگاهی که وزارت مالیه نامیده می‌شد، اسم بدون رسمی بود و هیچ کس اطلاع نداشت که جمع و خرج کشور چه قدر می‌شود، چه مبلغ از آن قابل وصول است و خرج واقعی کشور به چه میزان است.
چه کسی مسئول وصول مالیات دولت و چه کسی مسئول نگهداری حساب و رسیدگی به آن است.
در چنین اوضاعی بود که شوستر به عنوان خزانه‌دار کل امور مالی کشور را بر عهده گرفت.
نخستین اقدام شوستر گذراندن قانونی برای تمرکز درآمد گمرکات بود.
بر اساس این اصلاحات، عواید گمرکات ایران ابتدا به خزانه دولت ریخته می‌شد و سپس سهم روسیه و بریتانیا از عواید گمرکات شمال و جنوب پرداخت می‌شد، درحالی‌که پیش از آن عکس این رویه اجرا می‌شد.
اقدام شوستر موجب خشم روس‌ها شد و دولت روسیه در ۲۹ نوامبر ۱۹۱۱ به ایران اولتیماتوم داد ظرف ۴۸ ساعت شوستر را برکنار و از ایران اخراج کند.
در ۲۴ دسامبر ۱۹۱۱ مجلس شورای ملی علیرغم توجیه وثوق الدوله تن به رای عزل وی داد.
شوستر در بازگشت از ایران کتاب «اختناق ایران» را نوشت.
منبع: کتاب اختناق ایران نوشته مورگان شوستر،ترجمه حسن افشار، نشر ماهی، ۱۳۸۵.
پایان پیام
کد خبر : 107267 ساعت خبر : 5:22 ب.ظ