تشییع جنازه ناصرالدین شاه و ماجرای سنگ قبر

تشییع جنازه ناصرالدین شاه با جمعیتی مثال زدنی

به گزارش گلونی ناصرالدین شاه قاجار شخصیت قابل تاملی است که تناقضات بسیاری را در خود جای داده است.

او شاهی جنجالی و پرهیاهو بود و این هیاهو و جنجال در شیوه مرگ و نحوه خاک سپاری او نمود پیدا کرد و حتی به سال ۵۷ و اوایل دهه هفتاد نیز کشیده شد.

جنازه شاه شهید تا یک سال به محل اصلی خود یعنی حرم حضرت شاه عبدالعظیم در شهر ری برده نشد چراکه تهیه مقدمات تشییع باباشاه امری بود که باید با شکوه برگزار می‌شد پس پیکر او در قبری موقت در شاه‌نشین تکیه دولت درست همان‌جایی که در زمان حیات به تماشای تعزیه می‌نشست، قرار گرفت.

بعد از یک سال در سالروز ترور شاه و با اجازه علما و به دستور امین السلطان (صدر اعظم) قرار بر این شد که شاه به آرامگاه ابدی خود منتقل شود.

درآن روز شاهزادگان خاندان پیکر قبله عالم را بر دوش کشیدند و به ارابه رساندند.

ارابه شاه در حالی از در شرقی عمارت شمس العماره خارج شد که درباریان و اشراف با پای پیاده تا سه راه امین حضور به دنبال او حرکت می‌کردند.

تشییع جنازه ناصرالدین شاه

مردم عادی، کسبه، اشراف، شاهزادگان و سایر درباریون چنان جمعیتی را رقم زدند که تشییع پیکر شاه قاجار را به یک خاکسپاری مثال‌زدنی در تاریخ ایران بدل کرد.

اهل دربار برای سنگ روی قبر شاهِ صاحبقران، استاد حسین حجار از اهالی یزد را انتخاب کردند و استاد حجار چهار سال از عمر خود را صرف حجاری سنگ قبری مرمرین همراه با تمثال شاه کرد.

روی سنگ قبر تمثال شاه همراه با دو فرشته بالای سر پیکر به تصویر کشیده شده‌ است که پرده‌ها را از دو طرف تصویر کنار می‌کشند. دور تا دور سنگ نیز به شعری دوازده بیتی در سوگ شاه مزین شده است.

شیوه انتقال سنگ قبر از یزد به تهران نیز یکی از دردسرآورترین مسائل مربوط به شاه، زندگی و مرگ اوست چرا که سنگ قبری به طول دو متر، عرض ۲۵ سانتی‌متر، ضخامت چهار وجبی و زیرپایه‌ای یک‌دست با حاشیه مروارید در شرایطی که اسباب حمل و نقل امروزی در دسترس نبود، بسیار سخت بود.

با اینحال با تلفات بسیار این محال ممکن شد و شاه دیکتاتور قاجار بعد از مرگ هم جان رعایا را ستاند.

قبر شاه قاجار در زمانی که مقبره شاه پهلوی در حال تخریب بود به لطف دلسوزان تاریخ و میراث فرهنگی از تخریب جان سالم به در برد.

اما تا مدت‌ها نه تنها در دسترس و دید عموم قرار نداشت بلکه خبری هم از آن در دست نبود تا اینکه در اوایل دهه هفتاد به خلوت کریم‌خانی در کاخ‌ گلستان منتقل و به نمایش گذاشته شد.

پایان پیام

نوبسنده: کیمیا قنبری