اثر طبیعی ملی
اثر طبیعی ملی
تا یادمان میآید هر وقت که در دل طبیعت سبز و سفید و رنگی خدا و میان انبوه درختان استوار و کنار جوی آبی باشیم که زیباییاش مدهوشمان کرده باشد، تصوری از بهشت برین با همه توصیفاتی که از زیباییاش برایمان کردهاند در ذهنمان متبادر میشود.
گرچه شاید تصورمان از زیبایی بهشت و مقایسهاش با آنچه از طبیعت زیبای زمین دیدهایم چندان بیراه نباشد، اما آنچه که قطعا تفاوت ایجاد میکند بین آن زیبایی مطلق و این زیبایی زمینی، در نحوه نگهداری و حفاظت از آنهاست.
آدمیزاد پا که بر زمین گذاشت هر چه بیشتر خاطره بهشت برین را از یاد برد، بیشتر بهشت زمین را نادیده گرفت و روز به روز ویرانترش کرد.
بر این اساس است که همین آدمیزاد، خود، ناچار به نگارش و تصویب قوانین جهت حمایت از آنچه که حفظ و نگهداریاش بدیهی است شد.
«براساس ماده سه قانون حفاظت و بهسازی محيط زيست عرصه هاي طبيعی چهار نوع تعریف متفاوت دارند.
مناطق چهارگانه حفاظت محیط زیست عبارتند از: پارکهای ملي، آثار طبيعي ملي، پناهگاه های حيات وحش و منطقه های حفاظت شده که تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست كشور قرار دارند.
تعيين مناطق چهارگانه و تصويب حدود آن با پيشنهاد سازمان حفاظت محيط زيست و تصويب آن در كميسيون امور زيربنایی صنعت و محيط زيست است.»
• تعریف آثار طبیعی ملی
«پدیدهها یا مجموعههای گیاهی و جانوری به نسبت کوچک، جالب، کمنظیر، استثنایی، غیر متعارف و غیر قابل جایگزین که دارای ارزش های حفاظتی، علمی و تاریخی یا طبیعی باشند، با هدف حفظ و حراست به عنوان اثر طبیعی ملی انتخاب میشوند.
اقدامات حفاظتی در مورد این پدیده ها، باید تضمین کننده پایداری بهره برداری غیر مصرفی از آنها در طول زمان باشد.»
بر اساس همین تعریف است که سوسن سفید چلچراغ گیلان به دلیل زیبایی و ارزشمندی بسیار، از سال ۱۳۵۵ رسما توسط سازمان حفاظت محیط زیست، مورد حفاظت قرار گرفت و در فهرست آثار ملی طبیعی ایران ثبت شد.
با توجه به نادر بودن این گل ملی، سازمان محیط زیست اطراف رویشگاه طبیعی سوسن چلچراغ را محصور نموده و اعلام کرده است که هر گونه بهرهبرداری از آنجا تنها با مجوز رسمی از دفتر نظارت و بازرسی سازمان محیط زیست کشور ممکن خواهد بود.
از لالههای واژگون چهارمحال و بختیاری بگیرید تا درخت رحمت کرمانشاه، از قلل بینالود نیشابور تا دماوند زیبایمان، از سبلان اردبیل تا تفتان سیستان و بلوچستان، از سرو ابرکوه یزد تا سروهای قرهباغ شیروان همه در لیست آثار ملی طبیعی کشورمان ثبت شدهاند.
اثر طبیعی ملی سپاهان با وسعت تقریبی ۶.۳ هکتار در ۱۱ کیلومتری شمال شرقی شهر کمشچه از توابع شهرستان برخوار واقع شده است.
قسمت عمده منطقه متشکل از بیرونزودگی های سنگی و فاقد پوشش گياهی است.
اين منطقه مملو از فسيلهای بی مهره اعم از جلبک، اسفنج، مرجان و … بوده و يکي از بیرونزدگی های فسيلی مربوط به دوران ترياس به شمار میآيد.
تعداد بسیاری از این آثار در ایران وجود دارد که در میان آنها نام غارها و چشمهها و فسیلها و گِل فشان ها نیز دیده میشود. از جمله:
منطقه خشکه داران مازندران، غار ماهی کور لرستان، تنگه براق اقلید، منطقه دهلران چشمه قیر، آب گرم، غار خفاش در ایلام، درخت سرو هرزویل گیلان، درخت سرو سیرچ کرمان، غار سهولان آذربایجان غربی، غار قوری قلعه کرمانشاه، چشمه گل فشان پیرگل سیستان و بلوچستان، علم کوه مازندران، غار یخکان اردبیل، گنبدهای نمکی خرسین هرمزگان، غار چال نخجیر شمال دلیجان، علم کوه و دریاچه بزنگان سرخس و ….
آثار طبيعی ملی پديدههایی نمونه و نادر گياهی، حيوانی، مناظر كم نظير طبيعی زمين و درختان كهنسال يادگار تاريخی هستند که شاید با حفاظتشان کمی یادآور خانه اولمان، بهشت، باشند. پس این حفاظت نه وظیفه یک سازمان یا نهاد، که وظیفه همه است؛ همه آنهایی که زمین را هدیهای زیبا از جانب آفرینندهاش میدانند.
پایان پیام