قمر آریان که بود و چگونه بر زمانه خود تاثیر گذاشت
به گزارش گلونی قمر آریان، یکم فروردین سال ۱۳۰۱ در شهر قوچان دیده به جهان گشود؛ وی از نخستین اساتید زن در دانشکده ادبیات دانشگاه تهران، پژوهشگر، نویسنده، همسر استاد توانا عبدالحسین زرینکوب و از اعضای شورای عالی علمی دایرةالمعارف بزرگ اسلامی بود.
گفتنیست در شهر قوچان مدرسه دخترانهای نبود؛ پدر او که یکی از صاحب نامان این شهر بود به ساخت مدرسه پرداخت و یکی از بانوان باسواد شهر را به ریاست مدرسه گمارد؛ قمر آریان سه سال اول دبیرستان خود را با معلماش در خانه سپری کرد و سپس برای سال نهم به مشهد رفت و به مدت دوسال به تدریس مقدماتی دختران در مشهد مشغول شد و به تحصیل در کلاس ششم ادبی پرداخت و برای امتحانات این کلاس به تهران آمد.
قمر آریان در سال ۱۳۲۷ در تهران مدرک لیسانس خود را از دانشگاه تهران و دکتری خود را در سال ۱۳۳۷ از همین دانشگاه دریافت کرد.
آریان شاگرد اساتید بزرگی همچون بدیعالزمان فروزانفر، علیاصغر همت، جلال همایی، محمد معین، ذبیحالله صفا، احمد بهمنیار بود.
قمر آریان که بود و چگونه بر زمانه خود تاثیر گذاشت
وی در سال ورود خود به دانشگاه با عبدالحسین زرینکوب آشنا شد و در سال ۱۳۳۲ با یکدیگر ازدواج کردند.
رساله دکتری قمر آریان راجعبه مسیحیت و انجیل بود؛ که بعدها در قالب کتاب با عنوان (چهره مسیحیت و تاثیر آن در ادبیات) و پس از آن با عنوان (چهره مسیح در ادب فارسی) در قالب کتاب به چاپ رسید، وی از نقش استاد علیرضا حکمت استاد تاریخ ادیان خود در شکل گرفتن پایانامه سخن گفته است، همچنین فرموده که منابع خود را از کتابخانه یونسکو که کتابخانهای کامل بود فراهم آورده بود، در آن زمان که بانو قمر آریان رساله دکتری خود را راجع به مسیحیت و انجیل در قلم خود جاری کرد، در ایران مرسوم نبود که درباره ادیان دیگر تحقیق شود.
از آثار دیگر قمر آریان ترجمه کتاب (جهان اسلام نوشته برتولد اشپولر)، ترجمه کتاب (شرق نزدیک اثر پرفسور فیلیپ خوری) و مقالات ایشان که در نشریات مختلف ازجمله یغما، سخن، مهرگان و… به چاپ رسیدهاند و از آثار بیمانندی چون: زن در داستانهای قرآن از انتشارات سخن ۱۳۳۸، از نی نامه: گزیده مثنوی عبدالحسین زرینکوب و قمر آریان از نشر سخن میتوان یاد کرد.
دکتر قمر آریان در سال ۱۳۹۱ و در ۹۰ سالگی چشم از جهان فرو بست و در آرامگاه همیشگی خویش، بهشت زهرای شهر تهران به خاک سرد سپرده شد؛ در زمان درگذشت ایشان بسیاری از خبرگزاریها این نویسنده و پژوهشگر قابل ستایش را فقط همسر عبدالحسین زرینکوب دانسته بودند و گویی که تنها هنر ایشان همسر عبدالحسین زرینکوب بودن، بوده است!
پایات پیام
نویسنده: زهرا مقیمی (دانشجوی تاریخ دانشگاه علامه طباطبایی)