کارزار چیست؟
به گزارش گلونی سایت کارزار تا کنون میزبان حدود ۱۹ میلیون امضا برای کارزارهای ثبت شده در این سایت بوده است.
حتما شما هم تا کنون کلمه کارزار را شنیده‌اید یا امضایی برای کارزارها ثبت کرده‌اید. در این یادداشت قصد داریم کمی بیشتر درباره این موضوع صحبت کنیم تا با آگاهی بیشتری نسبت به کارزارهایی که خبر آنها را می‌بینیم واکنش نشان دهیم.
کارزار به طور کلی به یک فعالیت سازمان‌یافته و هدفمند برای دستیابی به یک هدف خاص گفته می‌شود. این هدف می‌تواند اجتماعی، سیاسی، اقتصادی یا هر نوع تغییر دیگری باشد. کارزارها معمولاً شامل یک سری اقدامات هماهنگ شده هستند که برای جلب توجه عمومی، ایجاد آگاهی و در نهایت تأثیرگذاری بر تصمیم‌گیری‌ها یا رفتار افراد انجام می‌شوند.
کارزارها را می‌توان بر اساس اهداف و روش‌های اجرایی آنها به انواع مختلفی تقسیم کرد.
- کارزارهای اجتماعی: این نوع کارزارها برای ایجاد تغییرات اجتماعی مثبت و رفع مشکلات اجتماعی مانند فقر، تبعیض، بیماری و … انجام می‌شوند.
- کارزارهای سیاسی: کارزارهای سیاسی معمولاً برای حمایت از یک کاندیدا، قانون یا سیاست خاص انجام می‌شوند.
- کارزارهای تبلیغاتی: این کارزارها برای معرفی محصولات یا خدمات جدید و افزایش فروش آنها به کار می‌روند.
- کارزارهای جمع‌آوری کمک‌های مالی: کارزارهایی که هدفشان جمع‌آوری کمک‌های مالی برای یک هدف خاص مانند کمک به آسیب‌دیدگان یک حادثه طبیعی یا حمایت از یک سازمان خیریه است.
- کارزارهای اطلاع‌رسانی: کارزارهایی که هدفشان افزایش آگاهی عمومی در مورد یک موضوع خاص مانند بیماری‌ها، مسائل زیست‌محیطی و … است.
کارزار چیست و چه کسی آن را راه می‌اندازد؟
کارزارها معمولا از طرف گروهی از مردم برای بیان دغدغه در ارتباط با موضوعی که افراد زیادی از منافع یا مضرات آن متاثر می‌شوند خطاب به مسئولین در حوزه مربوطه مطرح می‌شوند. امضای این کارزارها می‌تواند به دیده شدن هرچه بیشتر آنها کمک کند.
این امضاکردن‌ها چه فایده‌ای دارد؟ آیا تا به حال کارزاری هم موفق شده؟ آیا ممکن است کسی به این امضاها اهمیت دهد؟ آیا کارزارها صرفا روشی برای تخلیه خشم مردم نیست و امضاکنندگان با حس کاذب امضای یک کارزار منفعل‌تر نمی‌شوند؟ اینها سوال‌هایی است که معمولا ذهن شرکت‌کنندگان در کارزارها را درگیر می‌کند.
باید بدانید تنها دلیل به نتیجه رسیدن یک مطالبه راه‌اندازی کارزار نیست، بلکه استفاده از ابزار «کارزار» در کنار سایر روش‌های مختلف مطالبه‌گری و کنشگری مدنی منجر به موفقیت یک مطالبه مردمی می‌شود. نکته مهم بعدی آن است که موفقیت یک کارزار نیز امری نسبی است. گاهی کارزارها به نتیجه مطلوب نهایی نمی‌رسند اما در مسیر مطالبه‌گری تغییراتی را در نظام حکمرانی ایجاد می‌کنند، هزینه‌های تصمیم‌گیری‌ها را بیشتر می‌کنند یا از تصمیمات مشابه در آینده پیشگیری می‌کند.
هر کارزاری فارغ از آنکه چه اندازه از سوی حکمرانان جدی گرفته شود یا پاسخ بگیرد، ابزاری بسیار قدرتمند برای اطلاع‌رسانی هشدارها، فجایع یا رخدادها و شیوه‌ای بسیار کارآمد برای آگاهی‌بخشی حقوق شهروندی به شکل فراگیر میان مردم است. بارها شاهد بوده‌ایم پروژه‌ای ضد محیط زیست یا تخریبی در حوزه میراث فرهنگی در سکوت خبری در گوشه‌ای از کشور پیش می‌رفته اما از طریق راه‌اندازی یک کارزار توسط یک شهروند دغدغه‌مند، آن موضوع به اطلاع صدها هزار نفر از مردم رسیده و با امضای هزاران نفر تبدیل به یک مسأله ملی شده است.
ساز‌و‌کار کارزار چیست؟
امضا کردن یک کارزار، یکی از کم‌هزینه‌ترین کنش‌هایی است که یک شهروند می‌تواند در اعتراض به یک موضوع یا طرح یک مطالبه انجام دهد. اقدامی حداقلی که پتانسیل آن را دارد که اثری حداکثری را نیز در افکار عمومی و رسانه‌ها بگذارد.
بر اساس اصول تعریف شده در سایت کارزار تعداد امضای هر کارزار در به ثمر رسیدن آن مطالبه بسیار مهم و تاثیرگذار است. ساز و کار معین شده برای کارزارها به این ترتیب است که وقتی یک کارزار به ۲هزار امضا می‌رسد آن درخواست در دبیرخانه سازمان مورد نظر ثبت رسمی خواهد شد.
در ادامه اگر تعداد امضاکنندگان به ۵ هزار نفر برسد، خبر مربوط به کارزار به رسانه‌ها ارسال و از مسئولین پیگیری می‌شود و با همراهی بیشتر از ۳۰هزار امضاکننده کارگروهی ویژه تشکیل می‌شود تا علاوه بر پیگیری مستمر، رویدادی اختصاصی برای هم‌فکری و هم‌افزایی برگزار شود.
بنابراین کارزار را نه به عنوان یک حزب، سازمان مردم‌نهاد یا کنشگر، بلکه باید به عنوان شیوه‌ای از کنشگری حداقلی کم‌هزینه دید که ظرفیت‌های بزرگی برای شهروندان فراهم کرده است. شیوه‌ای که لزوما جایگزین بهتری نسبت به سایر شیوه‌های کنشگری مدنی نیست، اما به عنوان ابزاری که می‌تواند شهروندان را توانمند سازد، آگاهی‌بخشی ایجاد کند، توجه رسانه‌ها و افکار عمومی را جلب کند، با گرد هم آوردن گروه‌های متشکل مردمی جامعه‌سازی کند و با شکستن فضای سکوت و انفعال مدنی اکثریت جامعه، در بازی تعارض منافع صاحبان قدرت و ثروت به نفع مردم مؤثر واقع شود.
پایان پیام