به گزارش پایگاه خبری گلونی، مهرداد فتحی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان لرستان در گفتوگو با «پیشخان عصر» رادیو گفت که پلیس آب در استان تشکیل شده است. گفتوگوی خانم صداقتی مجری برنامه را با ایشان بخوانید:
آقای فتحی چه بر سر کَشکان آمده است؟
رودخانه کشکان یکی از پرآبترین رودخانههای استان لرستان بوده و ما بر اساس دادههای ایستگاههای هیدرومتری در بعضی مواقع که سیلاب داشتیم خروجی و دبی رودخانه کشکان به حدود ۷۵ متر مکعب در ثانیه هم رسیده بود یعنی ۷۵ لیتر بر ثانیه، اما بر اساس بازدیدی که بنده چند روز گذشته داشتم برای اولین بار در تاریخ حیات این رودخانه متاسفانه در بعضی از نقاط قطع کامل آب را مشاهده کردم. که این هشدار خیلی شدیدی است و نشان از یک فاجعه است. اما عوامل زیادی در خشک شدن رودخانه دخیل هستند که ما این عوامل را به طور کلی به دو دسته تقسیم میکنیم: عوامل اولیه و عوامل ثانویه. عوامل اولیه که برمیگردد به کاهش بارندگیهایی که در منطقه داشتیم. به طور مثال میزان بارندگی استان لرستان در سال گذشته حدود ۱۰۰ میلیمتر کاهش داشته. دلیل دیگر اینکه اکثر بارندگیها به شکل باران بوده که خودش عاملی بوده برای خشک شدن رودخانه و باعث شده میزان دبی پایه آب رودخانه کشکان نسبت به بلند مدت حدود ۹۸ درصد، و نسبت به سال گذشته حدود ۷۵ درصد کاهش داشته باشد.
عوامل ثانویه با توجه به میزان آب موجود، متاسفانه به واسطه سوء مدیریتها بوده، از جمله وجود سدها، موتورپمپ غیرمجاز که آب رودخانه را استخراج میکنند و همچنین نداشتن سیاستهای کشت درست. به طور مثال برای تولید یک کیلو هندوانه حدود ۵۰۰ لیتر آب مورد نیاز است این برای ما که در یک اقلیم خشک و نیمهخشک واقع شدهایم عدد بسیار زیادی است ما متاسفانه شاهد کشت صدها هکتار جالیز برنج در کنار رودخانه هستیم که این اصلاً نیاز نیست متاسفانه حتی صدها باغ بدون برنامه احداث شده و الان به صورت غرقابی آبیاری میشوند که راندمان آب آبیاری به صورت غرقابی چیزی حدود صفر است.
چه کسی یا کجا باید نظارت کند روی این مسائل؟
اولاً در مورد برداشتهای غیرمجاز توسط موتورپمپهایی که حدوداً بالای هزارتا هم آمارشان رسیده است، آب منطقهای استان به عنوان متولی باید موتورپمپها را جمع آوری کند. البته موتورپمپهای مجاز هم باید به اندازه مجوزشان برداشت کنند که اغلب بیشتر از حد مجاز برداشت میکنند که اینها هم باید پیگیری شود.
در ارتباط با سیاستهای کشت هم به سازمان جهاد کشاورزی مربوط میشود که وارد کار شوند و پیگیری کنند و کشاورزان را آگاه کنند. و خدمات حمایتی را از کشاورزانی که رعایت نمیکنند قطع کنند.
موضوع دیگر بحث باغات انجیر است، جالب است بدانید این کشاورزان بر اساس باورهای غلط معتقدند که آبیاری باید غرقابی باشد تا محصولاتشان زیاد شود. این موضوع فعلاً برای کشاورزان جا نیفتاده است و سازمان جهاد کشاورزی باید پیگیری کند. البته کشاورزان هم باید پای کار بیایند و نمیشود گفت سازمان جهاد کشاورزی متهم است.
ولی اتفاقهای خوبی هم افتاده. ما ظهر امروز جلسهای با رئیس کل دادگستری استان و مدیر کل آب منطقهای استان داشتیم که دو تصمیم خیلی خوب گرفته شد: برای سرعت دادن به روند جمعآوری پمپهای غیر مجاز قرار شد برای حدود ۶۰ نفر پلیس آب که آب منطقه استان گُمارده دوره آموزشی کوتاه مدتی بگذارند و به عنوان ضابطین ویژه و خاص قضایی کارت شناسایی برای آنها صادر کنند تا خودشان اقدام به شناسایی و جمع آوری کنند.
دوم این که شورای حفاظت از منابع آب در همه شهرستانهای استان تشکیل شود و در آنجا متناسب با شرایط تصمیمات لازم و خوب گرفته شود.
با این شرایط در کوتاه مدت میتوانیم بخشی از معزل بزرگی که وجود دارد و منجر به فاجعه زیست محیطی شده را کنترل کنیم. چون این شرایط باعث شده بسیاری از ماهیان و آبزیان هم تلف شوند.
با توجه به این اقدامات و شرایط به نظر شما رودخانه احیا میشود؟
به طور کلی بستگی به شرایط آب و هوایی و بارندگی دارد اما اگر این بحثهای مدیریتی درست انجام شوند دیگر کشکان به عنوان یک رودخانه مرده نخواهد بود و حداقل پایه دبی آب را جاری داریم و حداقل حیات اکوسیستمی احیا میشود.
پایان پیام