به گزارش پایگاه خبری گلونی به نقل از آرمان، گرد و غبار به عنوان یک معضل حاد زیست محیطی چند سالی است که ساکنان بسیاری از استان‌های کشور را دچار مشکلات عدیده‌ای کرده است. آن‌طور که مسئولان اعلام می‌کنند، ۲۲ استان کشور درگیر گرد و غبار هستند. در این میان وضعیت برخی از استان‌ها حادتر است چنانکه استان‌های سیستان و بلوچستان و خوزستان در بسیاری از روزهای دو سال اخیر با پدیده گرد و غبار مواجه بوده‌اند. این معضل زیست محیطی تاثیرات مخربی بر سلامت شهروندان این دو استان می‌گذارد. بر همین اساس است که به تازگی اعلام شده است شهروندان استان‌های سیستان و بلوچستان و خوزستان برای مصون‌سازی محل زندگی خود وام گرد و غبار دریافت می‌کنند.
پیشتر وقتی صحبت از آلودگی هوا می‌شد همه یاد تهران و تجمع خودروها و موتورسیکلت‌ها می‌افتادند اما این روزها دیگر آلودگی هوا برای همه یادآور گرد و غبار و هوای کدری است که در آن به زحمت می‌توانی حتی جلو پایت را ببینی. وقتی تصاویر نفوذ گرد و غبار به شهرهای جنوبی کشور منتشر می‌شد کمتر کسی تصور می‌کرد این غبار پراکنده به زودی میهمان پایتخت‌نشینان بشود اما فقط سه ماه زمان لازم بود تا پایتخت دود گرفته این‌بار در غبار گم شود.
سال گذشته خوزستان تنها یک روز هوای پاک داشته
سال گذشته را شاید بتوان به جرات سال گرد و غبار نامید. خشکسالی مراتع و تالاب‌هایی که زمانی زمین‌های کشاورزی بود و مجاورت با کشورهایی مانند عراق به واسطه خشکسالی تالاب‌های این کشور باعث شد گرد و غبار به تهران هم برسد و ماندگار شود. این‌بار اما دیگر کسی نمی‌توانست عنوان کند منشأ این گرد و غبار خارجی است و زنگ خطر خشکسالی گسترده در کشور باز هم به صدا درآمد. ابتدای این ماه شینا انصاری، مدیرکل دفتر پایش فراگیر سازمان حفاظت محیط زیست گفت: آمارها نشان می‌دهد کیفیت هوای کلان‌شهرها از جمله تهران در سه ماه اول سال جاری نسبت به سال گذشته کاهش داشته است که علت اصلی آن بروز گرد و غبار اعلام شده است. کیفیت هوای شهرهای جنوبی کشور در سال گذشته تا حدی ناسالم بود که علاوه بر خوزستان و سیستان و بلوچستان که استان‌های مرزی و دروازه ورود گرد و غبار بودند شهرهایی مانند کرمانشاه، لرستان و تهران هم وارد چرخه گرد و غبار شدند. سال گذشته استان خوزستان تنها یک روز هوای پاک داشته و سیستان و بلوچستان نیز فقط شش روز، هوای سالم را تجربه کرده است. امسال در مقایسه با سال گذشته در استان‌های نواحی مرکزی و تهران بعد از اینکه گرد و غبار وارد مرکز کشور شد شمار روزهای ناسالم به واسطه گرد و غبار بیشتر شده، تا جایی که هفته گذشته اعلام شد آلودگی هوای ایلام دو برابر سال ۹۳ بوده است.
اعطای وام گرد و غبار به شهروندان
وقتی ماه گذشته معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست رسما اعلام کرد گرد و غبار ماندنی است و مردم باید با آن کنار بیایند، اظهارنظر او شاید در ظاهر چندان خوشایند نبود اما نشان‌دهنده این بود که عزم جدی مسئولان برای حل این معضل نمی‌تواند به این زودی‌ها به نتیجه برسد و باید در کنار روش‌های بلندمدت و دائمی به روش‌های میان‌مدت یا حتی کوتاه‌مدت هم پرداخت. هشداری که سازمان‌های مرتبط با آلودگی هوا مانند سازمان هواشناسی و سازمان محیط زیست در روزهای هشدار به شهروندان برای خارج نشدن از منزل یا تردد با ماسک در نقاطی که بیشتر آلوده است می‌دهند راهکار کوتاه‌مدت برای مقابله با این معضل است در حالی که آبگیری رودخانه‌ها و احیای تالاب‌ها در کنار مذاکره با کشورهای همسایه که در این معضل دخیل‌اند راهکاری بلندمدت است که به این زودی‌ها به نتیجه نمی‌رسد. در این میان برخی راهکارهای میان‌مدت مانند بازسازی و مقاوم‌سازی ساختمان‌ها در این مناطق برای جلوگیری از نفوذ گرد و غبار وجود دارد. روز گذشته مدیر ملی ستاد مقابله با پدیده گرد و غبار سازمان حفاظت محیط زیست، از تخصیص اعتبارات بانکی با سود نازل به شهروندان استان‌های سیستان و بلوچستان و خوزستان برای مصون‌سازی محل زندگی آنها خبر داد. به گزارش ایسنا، ضیاءالدین شعاعی با تاکید بر اینکه در استان سیستان و بلوچستان باید به این سمت حرکت کنیم که با کمک به مردم میزان سازگاری و مصونیت آنها را در مقابله با گرد و غبار تا پایان دوره ۲۳ ساله خشکسالی افزایش دهیم، گفت: دو جداره کردن پنجره‌ها، فیلترینگ هواکش‌ها و… طرح‌های دیگری است که تصویب شده و پیشنهادی هم به سیستم بانکی کشور داده‌ایم و دولت نیز آن را تصویب کرده که در استان‌های محروم اعتبارات بانکی با سود نازل برای مصون‌سازی محل زندگی مردم در اختیار آنها قرار گیرد و تلاش‌مان این است که بانکی را که مکلف به انجام این اقدام شده است متقاعد کنیم حداقل در سیستان و بلوچستان و خوزستان این اعتبارات را در اختیار مردم قرار دهد تا با این طرح‌ها به سمت کاهش آسیب‌پذیری مردم پیش برویم.
بهتر است کانون‌های تولید گرد و غبار را پیدا کرده و کنترل کنیم
یک کارشناس محیط زیست درباره این طرح می‌گوید: بهتر است کانون‌های تولید گرد و غبار را پیدا کرده و کنترل کنیم زیرا اگر گرد و غبار تولید شود هیچ مانعی نمی‌تواند باعث شود مردم از گزند آن در امان بمانند. هومان خاکپور می‌افزاید: زمانی عنوان می‌شد خشکی تالاب‌ها عامل گرد و غبار است اما اکنون کانون‌های ایجاد گرد و غبار فراتر از تالاب‌هاست، زیرا وقتی دو میلیون هکتار از اراضی کشور از حیز انتفاع خارج می‌شود خواه ناخواه به کانون تولید گرد و غبار تبدیل می‌شود و علاوه بر این کاهش پهنای آبی استان‌ها و پایین آمدن سطح آب‌های زیرزمینی در سه دهه اخیر این بحران زیست محیطی را ایجاد کرده است و راهکار آن کنترل دائمی این کانون‌ها و عمران و سرسبزی مجدد آنهاست.
اگر مصرف سوخت‌های فسیلی را کم کنیم، می‌توانیم با خشکسالی مراتع مقابله کنیم
یکی از اعضای کمیسیون بهداشت مجلس با بیان اینکه متاسفانه در کشور فاقد یک آمایش سرزمینی هستیم، می‌گوید: عوامل داخلی و خارجی در کنار فقدان برنامه‌ریزی سبب شده است ریزگردها معضلی طولانی‌مدت تلقی شوند. رسول خضری می‌افزاید: در حالی که عنوان می‌شود بالای ۷۵ درصد از ریزگردها منشأ خارجی داشته و از بیابان‌های اطراف وارد کشور می‌شوند نمی‌توان منکر این قضیه شد که پروژه‌های عمرانی نسنجیده در گذشته که هنوز هم ادامه دارد لطمات جبران‌ناپذیری را به محیط زیست وارد کرده است. نماینده پیرانشهر و سردشت ادامه می‌دهد: با این تفاسیر برای حل معضل گرد و غبار باید به دنبال راهکارهای اصولی و طولانی‌مدت باشیم. البته اعطای وام برای مقاوم‌سازی مانند توزیع ماسک می‌تواند در بالا بردن توان مردم در بحث سلامت موثر باشد اما در مجموع برای این معضل باید کار اصولی انجام شود. خضری با اشاره به اینکه مدیریت منابع آب سرزمینی و پایش‌ها در زمینه مصرف صحیح انرژی در کشور ما درست نیست، می‌افزاید: اگر مصرف سوخت‌های فسیلی را کم کرده و انرژی‌های نوین مانند نور خورشید، باد و بیوگاز را جانشین سوخت‌های فسیلی کنیم، می‌توانیم با خشکسالی مراتع مقابله کرده و مانع از ایجاد گرد و غبار شویم. همچنین این اقدامات باعث نابودی کمتر منابع طبیعی و حفظ محیط زیست خواهد شد.
پایام پیام
