انتقال آب برای کارخانه غلط است

دکتر مسعود گودرزی رئیس گروه خشکسالی و تغییر اقلیم پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور در گفت‌و‌گو با پایگاه خبری گلونی درباره تغییر اقلیم عنوان کرد: دو واژه تغییرات اقلیمی و نوسانات اقلیمی از نظر علمی با یکدیگر متفاوتند. اگر دوستانی می‌گویند که تغییرات اقلیمی طبیعی است منظورشان نوسانات اقلیمی است. یعنی در یک سال مثلا در یک روز دما بالاتر است و در سال دیگری دما در همان روز پایین‌تر است. یا میزان بارندگی و رطوبت که هر ساله به نسبت سال قبل ممکن است متفاوت باشد. به این نوسانات اقلیمی میگویند. وقتی نوسان اقلیمی حالت روند پیدا کند، به صورت روندی صعودی یا نزولی شود، به آن تغییر اقلیم می‌گویند.

وی افزود: تفاوت دیگر تغییر اقلیم و نوسان اقلیم این است که پایه زمانی نوسان اقلیم سالانه است اما پایه زمانی تغییر اقلیم حداقل ده ساله است. بنابراین خلط مبحثی که بین این دو واژه وجود دارد ممکن است در بین عوام یا در بین خواص به صورت هدفمند-به دلیل به خطر افتادن منافع اقتصادی آن‌ها- وجود داشته باشد.
رئیس گروه خشکسالی و تغییر اقلیم پژوهشکده حفاظت خاک و آبخیزداری کشور درباره تاثیرات تغییر اقلیم بر مراتع گفت: اینکه به صورت کمی و دقیق درباره تاثیرات تغییر اقلیم صحبت کنیم، نیازمند مطالعه جامع در این مبحث است اما با توجه به مطالعات موردی انجام شده، تغییرات اقلیم بر روی مراتع و کشاورزی تاثیر گذاشته است زیرا توزیع آفت‌های ما عوض شده است.  قطعا در مناطقی تاثیر بیشتر و در مناطق دیگری تاثیرات کمتر است. تاثیر تغییرات ممکن است اولیه یا ثانویه باشد. منظور از تاثیر اولیه این است که تغییرات دما یا بارش به طور مستقیم درخت را تحت تاثیر قرار می‌دهند. تاثیر ثانویه و غیر مستقیم ممکن است با تغییرات در آفت‌ها روی گیاهان تاثیر بگذارد. برای مثال ممکن است، آفتی مثل کرم چوب‌خوار را افزایش دهد و جنگل‌ها توسط این آفت مورد هجوم قرار بگیرند. پس تغییرات اقلیم قطعا تاثیر گذاشته است اما در نقاط مختلف تاثیر آن متفاوت است.
وی درباره تاثیر طرح‌های انتقال آب در تغییر اقلیم گفت: طرح‌های انتقال آب باید در شرایط اضطراری فقط برای آشامیدنی اتفاق بیفتد. اگر قرار باشد آبی را از منطقه‌ای خارج بکنیم ممکن است با از بین بردن حق‌آبه زیست محیطی منطقه را دچار مشکل کنیم. اما بحث آب آشامیدنی، بحثی اجتماعی است و وقتی جان انسان به خطر می‌افتد، می‌توانیم انتقال آب انجام دهیم. انتقال آب به این ترتیب که آبی را برای کارخانه‌ای منتقل کنیم، به نظر من اولویت اول نیست.
دکتر گودرزی درباره تغییر اقلیم عنوان کرد: تغییر اقلیم مبحث بسیار پیچیده و گسترده‌ای است که ما در این فرصت حتی مقدمه‌ای بر مقدمه‌اش را هم نگفته‌ایم. تغییر اقیلم تاثیرات بسیار زیادی بر روی امنیت غذایی، سلامت مردم، مهاجرت، کیفیت آب‌های زیرزمینی و آب‌های سطحی و حتی تغییر الگوی کشت و حتی کیفیت محصولات کشاورزی دارد. این مبحث تنها مربوط به کشور ما نیست و در حدود ۵۰۰۰ نفر از بهترین دانشمندان دنیا در رشته‌های مختلف در این باره مطالعه کردند و چندین جلد گزارش اصلی و ۵ جلد گزارش ۱۵ هزار صفحه‌ای در این باره وجود دارد.
وی افزود: در نقاط مختلف کره زمین اثرات تغییر اقیلم متفاوت است. در جاهایی مثل ایسلند و کشورهایی در عرض جغرافیایی بالا با افزایش طول دوره رشد به بخش کشاورزی و منابع طبیعی کمک کرده است. اما در جاهایی مثل کشور ما که غیر از برخی مناطق شمال و غرب، دارای مناطق خشک است تاثیرات تغییر اقلیم بسیار مخرب‌تر است. یعنی مناطق معتدل را به خشک و نیمه خشک، مناطق خشک را به فراخشک و مناطق فراخشک را به غیر قابل زیست تبدیل میکند. در کشور ما مباحث مختلفی درباره پدیده تغییر اقلیم وجود دارد که هنوز مطالعه نشده است که لازم است مطالعه و بررسی بیشتری در این زمینه صورت بگیرد.
پایان پیام
گفت‌وگو: امیررضا محمدی