بررسی پوشش تحصیلی دختران در مقاطع تحصیلی

در ۱۵ آبان ۱۳۹۶ 0

به گزارش پایگاه خبری گلونی به نقل از شرکت بین‌المللی پردازش اطلاعات نقش کلیک، در رویکردهای جدید به مقوله «توسعه»، مردان و زنان، ثروت واقعی هر کشوری را تشکیل می‌دهند و هدف از پیشرفت و توسعه، ایجاد شرایطی است که مردم بتوانند در آن از عمر طولانی، آموزش و زندگی اقتصادی مناسب بهره‌مند شوند. بر اساس تئوری‌های جدید توسعه، نمی‌توان صرفا افزایش تولید ملی را نشانه تحقق توسعه همه ‌جانبه دانست.

آموزش و پرورش فرصت‌هایی برای همه افراد جامعه به ویژه زنان جهت دستیابی به نیروی بالقوه‌ خود و کمک مؤثر به جامعه‌ شان مهیا می‌کند و از این طریق انگیزه فراوانی برای توسعه کشورهای جهان فراهم می‌آورد. آموزش نه تنها اطلاعات تکنیکی خواندن، نوشتن، محاسبات و علوم را تولید می‌کند بلکه فرصت‌هایی جهت خودیابی و همچنین غنای فردی پدید می‌آورد.

از طریق آموزش، افراد برای بهره مندی از شیوه‌های زندگی سالم، پذیرفتن نوع کاری که آرزویش را دارند و به طور خلاصه، اداره بهتر زندگیشان توانمندتر می‌شوند. زمانی که اینها روی هم جمع شد، این انتخاب ها، تصمیمات و پیشرفت های فردی تأثیرات شگرفی بر توسعه ملی می‌گذارد.از همین روی باید این نکته اساسی را متذکر شد که هیچ جامعه‌ای نمی‌تواند به طور واقعی در مسیر پیشرفت و توسعه گام بردارد و بدان نائل آید در حالی که به آموزش به ویژه در میان زنان جامعه توجه ننماید.

بررسی پوشش تحصیلی دختران در مقاطع تحصیلی

در همین راستا به صورت اجمالی شاخص پوشش تحصیلی دختران در مقاطع راهنمایی و متوسطه طی سال های ۹۵-۱۳۸۵ بر اساس نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن خواهیم داشت. در حقیقت شاخص پوشش تحصیلی (یا نرخ اشتغال به تحصیل) به ما نشان می‌دهد که چه درصدی از جمعیت به امکانات تحصیلی دسترسی دارند. در اینجا با توجه به داده‌های در دسترس از شاخص پوشش تحصیلی ظاهری (observed education coverage) استفاده شده است، این شاخص برای دوره تحصیلی معین، از تقسیم تعداد دانش‌آموزان که در آن دوره تحصیلی ثبت‌نام کرده‌اند و در سن متعارف همان دوره تحصیلی قرار دارند، بر تعداد جمعیت لازم‌ التعلیم یا در سن متعارف همان دوره تحصیلی، ضربدر ۱۰۰ به دست می‌آید؛ اما نکته حائز اهمیت آن است که به دلیل وجود تکرار پایه و وقفه تحصیلی ممکن است از عدد ۱۰۰ نیز تجاوز کند. در عین حال درصد اشتغال به تحصیل واقعی همواره عددی کمتر یا مساوی ۱۰۰ خواهد بود. تفاضل درصد اشتغال به تحصیل واقعی از ۱۰۰ نشان می‌دهد که چه درصدی از جمعیت در سن متعارف یک دوره تحصیلی از تحصیل در مدارس محرومند یا به دلیل داشتن سابقه تکرار پایه، وقفه تحصیلی یا جهش تحصیلی در دوره دیگری تحصیل می‌کنند.

بررسی روند شاخص پوشش تحصیلی حاکی از روند رو به رشد پوشش تحصیلی در این سال‌هاست، در واقع همانطور که در نمودار درصد دختران بازمانده از تحصیل در مقاطع راهنمایی و متوسطه طی سال های ۹۵-۱۳۸۵ نیز مشخص است در طی سال‌های مورد بحث با بالارفتن پوشش تحصیلی در این دو مقطع از آمار دختران بازمانده از تحصیل کاسته شده است، چنانکه شاخص پوشش تحصیلی دختران در سال ۱۳۸۵ برای دوره راهنمایی برابر با ۸۷٫۲ درصد است که در سال ۱۳۹۵ به ۸۹٫۳ درصد رسیده است در عین حال در مقطع متوسطه نیز شاهد رشد پوشش تحصیلی طی سال‌های مورد اشاره بوده ایم و همانطور که در نمودار روند پوشش تحصیلی دختران در مقطع متوسطه نیز مشاهده می‌شود این رقم از ۷۳٫۵ درصد در سال ۱۳۸۵ به ۸۸٫۸ درصد در سال ۱۳۹۵ افزایش یافته است. تفاوت رشد رخ داده در دو مقطع حاکی از این مسئله است که خوشبختانه طی سال‌های اخیر روند ترک تحصیل و بازماندگی از تحصیل در میان دختران در مقطع متوسطه کاهش یافته است.

بیشترین سطح پوشش تحصیلی در مقطع راهنمایی با ۹۸٫۱ درصد مربوط به استان ایلام و پایین‌ترین نرخ با اختلافی فاحش مربوط به استان سیستان و بلوچستان با ۶۶٫۵ درصد است. بررسی پوشش تحصیلی دختران در مقطع تحصیلی متوسطه در سال ۱۳۹۵ نشانگر این مسئله است که استان بوشهر با ۱۰۳٫۲ درصد پوشش تحصیلی بالاترین سطح پوشش تحصیلی در کشور را به خود اختصاص داده است. در این مقطع نیز استان سیستان و بلوچستان با ۵۲٫۸ درصد پوشش تحصیلی پایین‌ترین رتبه را در کل کشور به خود اختصاص داده است. نکته دیگر آنکه در رتبه‌بندی شاخص پوشش تحصیلی می‌توان به نوعی ردپای عدم توازن منطقه‌ای در توسعه و نیز دستیابی به امکانات آموزشی را مشاهده نمود چنانچه استان‌های با پوشش تحصیلی بالاتر را بیشتر استان های توسعه یافته کشور و سوی دیگر طیف را استان‌های محروم و کمتر توسعه یافته کشور تشکیل می‌دهند.