امیر تیمور از کله مناره تا بناهای یادمانی

پایگاه خبری گلونی، علی ساکی: تیمور لنگ، موسس دولت تیموریان یا گورکانیان(۱۳۷۰ میلادی) در ایران و ماورالنهر و فاتح معروف آسیاست. تیمور سراسر عمر خویش را در جنگ به سر آورد. روی هم رفته بیش از ۳۵ لشکر کشی کرد و تاج ۲۷ سلطان را بر سر نهاد. از دیوار چین تا مسکو و از دهلی تا آسیای صغیر را به تصرف درآورد.

در موکب او، همه جا سایه مرگ و ویرانی بر بلاد معمور و نفوس بیگناه می‌افتاد. وی در لشکر‌کشی‌هایش از تاکتیک‌های ایجاد رعب استفاده می‌کرد، مثل قتل عام و درست کردن کله مناره از سَر قربانیان. تیمور را مردی بی‌رحم، سفاک، موقر، با اراده و تندخوی که به ندرت تبسم می‌کرد، توصیف کرده‌اند.

گرچه تیمور بیشتر عمرش را به لشکرکشی گذراند، اما به‌سانِ اسلاف خویش، برای نشان دادن شایستگی خود به جمعیت شهرنشین، اسباب تمدن را پذیرفت و به لباس، غذا، آداب اجتماعی، معماری، موسیقی و از همه بالاتر ادبیات ایرانی ذوق و علاقه پیدا کرد. تیمور به اهل علم و هنر غالبا حرمت می‌نهاد و نسبت به صوفیه اظهار تواضع می‌نمود. او از ثمرات پیروزهایش برای تبدیل سمرقند به تماشایی‌ترین شهر روزگارش دریغ نکرد.

تیمور شوق زیادی برای بناهای یادمانی داشت، قصر عظیمی برای خودش در زادگاهش شهر سبز در جنوب سمرقند سفارش داد و همین طور بنای یادبودی برای همسرش بی‌بی خانم و مقبره خودش یعنی «گور امیر» در سمرقند را ساخت. معماری تیموری خصوصاً گنبدهای طاق‌بندی آن ، مدلی شد برای بعضی از تاثیرگذارترین یادمانه‌های جهان، از جمله مسجد امام اصفهان و تاج محل هند.

برای اطلاعات بیشتر به جلد اول دایره‌المعارف فارسی، به سرپرستی غلامحسین مصاحب، انتشارات امیرکبیر، صفحه ۲۵۱ و فصل پنجم(ترک‌ها، امپراتوری سازان و پرچمداران فرهنگ فارسی) از کتاب ایران در تاریخ جهان، ریچارد فولتس، نشر دیباچه، ۱۳۹۷ مراجعه فرمایید.

پایان پیام