حذف زوائد از آموزش و پرورش با تصمیمات لحظه‌ای

بهترین تعریف برای پویایی آموزش و پرورش آن است که زوائد از سیستم حذف شود. براساس این تعریف در طول اعصار و دوران‌های مختلف، زوائد مختلفی از آموزش و پرورش حذف شده‌است.

پایگاه خبری گلونی، بهاره حاصلیان: چندی پیش در آستانه بازگشایی مدارس در سال تحصیلی جدید طرحی از سوی وزیر آموزش و پرورش مبنی بر حذف مشق شب در پایه‌های اول تا ششم دبستان ارائه گردید.

اما به نظر می‌رسد معلمان همچنان به دانش‌آموزان ابتدایی مشق می‌دهند. زیرا به تازگی خبری از سوی معاون ابتدایی وزیر آموزش و پرورش ارائه شد مبنی براینکه: «مشق شب دادن تخلف است و در صورت بروز آن با مدرسه برخورد می‌شود». یعنی کلهم اجمعین تمام افراد شاغل در مدرسه بازخواست می‌شوند که چرا دانش‌آموز با مشق به خانه رفته‌است.

در حقیقت آموزش و پرورش ما پویاترین سیستم‌ آموزشی دنیا را دارد. زیرا مانند سایر کشورها برای پنجاه سال آینده برنامه‌ریزی نمی‌کند. در لحظه تصمیم می‌گیرد و عمل می‌کند.

آموزش و پرورش ما پویا است

بهترین تعریف برای پویایی‌اش نیز آن است که زوائد از سیستم حذف شود. براساس این تعریف در طول اعصار و دوران‌های مختلف، زوائد مختلفی از آموزش و پرورش حذف شده‌است.

حذف زوائد از آموزش و پرورش خیلی قبل‌ترها

در گذشته‌های دور که رسم فلک‌کردن رواج فراوان داشت، به هر دلیل بچه‌ها فلک می‌شدند. به مکتب‌خانه می‌رفتند، فلک می‌شدند. نمی‌رفتند، فلک می‌شدند. سوال می‌پرسیدند، فلک می‌شدند. نمی‌پرسیدند، فلک می‌شدند و غیره. نمونه‌اش هم داستان بوعلی سینا. که به دلیل هوش و نبوغ زیادش و به دلیل سرتر شدن از استادش، فلک شد.

فلک هم از آموزش و پرورش رفتنی شد

بعد از مدتی به سبب رفع زوائد از سیستم آموزشی، فلک‌کردن حذف شد اما تنبیه لازم و ضروری بود. و به این ترتیب که ضربات وارده از کف پا به کف دست منتقل گردید و به جای ترکه آلبالو که در فلک‌کردن استفاده می‌شد، خط‌کش چوبی ضخیم، در تنبیه کردن کاربرد پیدا کرد.

در سیستم تنبیه هر مشق ننوشتن یا نمره کم آوردن و یا بی‌انضباطی کردن مساوی بود با ضربات خط‌کش به کف دست. و مشق نوشتن یا نمره خوب آوردن و یا باانضباط بودن مساوی بود با تشویق و کف‌زدن برای آن دانش‌آموز.

نمره اضافی

مدتی بعدتر، سیستم آموزش و پرورش دچار تحول شگرفی گردید و دریافت تنبیه هیچ نقشی در تربیت ندارد. از این جهت کلاً نمره از مدارس ابتدایی حذف شد. زیرا دریافتند نمره به دانش‌آموز استرس وارد می‌کند. معلم به دانش‌آموز نباید «صفر» بدهد و فقط مجاز است بگوید: فرزندم «نیازمند تلاش بیشتر» است. همچنین معلم مجاز است نقاط قوت دانش‌آموز را ببیند.

مثلاً بچه‌ای که از ریاضی، املا و نگارش صفر گرفت، مبادا معلم به رویش بیاورد. اما وقتی مشاهده شد که آن بچه از دیوار صاف بالا می‌رود، معلم باید او را تشویق کند تا یک روزی صخره‌نورد شود.

مهارت محوری فقط مشق

هم‌اکنون سیستم آموزش و پرورش فهمیده‌است که مشق نوشتن از نوع رونویسی هیچ اثر آموزشی ندارد. و تکالیف باید «مهارت‌محور» باشد.

این تصمیم از همان اثرات پویایی سیستم آموزشی ما است. زیرا در دوره‌ای که ۲۳ هزار کلاس درس فرسوده در استان تهران وجود دارد، معلمین باید مهارت فرار کردن از آوار کلاس را به دانش‌آموزان یاد بدهند و نه رونویسی از درس چغندر پر برکت را.

در شرایطی که اتوبوس و مینی‌بوس‌های حمل دانش‌آموزان در جاده‌ها واژگون می‌شوند، معلمین باید مهارت چگونگی حفظ جان در تصادفات را به دانش‌آموزان یاد بدهند و نه رونویسی از درس چگونه تابستان خود را گذراندید.

دانش‌آموزان ما باید مهارت فرار از آتش‌سوزی در کلاس درس را بلد باشند.

حتی معلمین نیز باید مهارت‌های جلوگیری از کتک‌خوردنشان با شیشه نوشابه را یاد بگیرند.

پایان پیام