بایدهای حقوق انسانی و ضرورت آموزش زبان مادری؛ چرا پیشرفت ما ریشه در زبان مادری دارد؟

بایدهای حقوق انسانی و ضرورت آموزش زبان مادری؛ چرا پیشرفت ما ریشه در زبان مادری دارد؟

پایگاه خبری گلونی، دکتر مصطفی رشیدی فولادوند: از روز جهانی زبان مادری دو روزی گذشته است اما اهمیت زبان مادری به حدی است که می توان تمام روزهای سال برای آن قلم زد.

برای همین من امروز را هم روز بزرگداشت زبان مادری می دانم؛ چراکه هنوز حق من یعنی به رسمیت شناخت زبان مادریم ادا نشده پس هر روز برای من روز پاسداشت زبان مادری است.

بایدهای حقوق انسانی و ضرورت آموزش زبان مادری

سالهاست که مسئله اهمیت تدریس و آموزش به زبان‌مادری در جهان و از جمله ایران مطرح است.

امروز که من در حال نوشتن این مطلب هستم بسیاری از شهروندان ایرانی ترک، کرد، عرب، بلوچ با شدت و ضعف متفاوتی به لزوم آموزش به زبان مادری واقف اند. اما مشکل در کجاست که این مهم به وقوع نپیوسته است؟!

ما با سه مانع بزرگ در مسیر آموزش به زبان مادری مواجه ایم! عامل اول نگرانی برخی از سطوح حاکمیت دوم نگرانی و واکنش نخبگان و عامه فارس زبان و سوم واکنش برخی از نخبگان و بخشی از عامه اقوام است که لزومی برای این کار را احساس نمی کنند و حتی آن را گاه نگرانی آفرین می دانند.

به صورت کلی دو گروه اول نگران به خطر افتادن زبان فارسی و یا قرار داده شدن سایر زبان های موجود در ایران در جهت تاریخ سازی و روایت گری متفاوت از همبستگی ملی و تمامیت ارضی و ملی است.

اما ریشه بی تفاوتی و حتی مخالفت گروه سوم در عدم شناخت کارشناسانه و آسیب شناسانه از خسارت های ناشی از مهجور ماندن زبان مادری است.

ابتدا باید گفت که زبان‌مادری یک امر تاریخی و جزء مهم هویت قومی و ملی و فرهنگی است.

بنابراین حق حفظ زبان مادری و بهره گیری از ظرفیت های آن یک موهبت و امتیاز بشری است که نادیه گرفتن آن یا حتی مقابله با آن به معنای نادیده گرفتن و حتی مقابله گری و حذف هویت دیگران است که جزء حقوق طبیعی آنهاست.

بایدهای حقوق انسانی

حاکمیت و گروه ها و نخبگان فارس زبان می بایستی براساس حقوق طبیعی و حق شهروندی سایر اقوام این امر مهم را به دیده احترام بنگرند و وظیفه نخبگان اقوام ایرانی نیز تبیین لزوم پاسداشت زبان مادری در قالب آموزش به زبان مادری و بسط واژگان ادبی و علمی و اجتماعی آن زبان ها است.

وظیفه خطیر نخبگان قومی ایجاد حس ضرورت پاسداشت زبان مادری در بین مردم خودشان است تا ضمن احترام به تمامیت ارضی و نیز زبان فارسی به عنوان نقطه پیوند همه ایرانیان، به اهمیت زبان مادری و جایگاه اصلی آن پی ببرند.

من به عنوان یک شخصی که خود را صاحب تاریخ، فرهنگ و زبان مشخصی می دانم معتقدم که اگر همه اقوام با زبان خود توانایی نوشتن و ارتباط و قدرت فکر کردن داشته باشند، مسئله تحقیرهای تاریخی و ناهنجاری های ناشی از استهزاهای هویتی پایان خواهد پذیرفت.

این امر نشانگر اهمیت زبان مادری در احساس افتخار به هویت خود و رهایی از حس تحقیرشدگی در بین اقوام است که در دوره مدرن جهت ملت سازی و همسان سازی و یک زبان سازی همه مردم در مناطق مختلف جهان شکل گرفت.

شخصی که بتواند به زبان خود بخواند و بنویسد و با کمک نخبگان جامعه خود بتواند به ظرفیت های زبانی خود غنا بخشد طبیعتاً انسانی با حس برابری در جامعه و سطح ملی است و می تواند برای کشور مفید باشد، اما کسی که دائم به نوعی ترس القائی ناشی از حس تحقیر گرفتار است، حتی دست به رفتارهای خشونت آمیز و ناهنجاری هایی نیز در سطح جامعه می زند.

بنابراین پیدا کردن «خود» و «من کیستم» هر شخص باعث رهایی از خودکمتر بینی و زدودن حس تحقیرشدگی می شود. مصداق این مسئله را می توان در میزان افتخار عموم اقوام ایران به هویت قومی و بومی خود یافت.

جایی که زبان مادری کمتر مورد استحاله قرار گرفته و در طول چند سال گذشته حتی رو به توسعه واژگان گذاشته و با اقبال عمومی رو به رو شده، آن اقوام با جسارت بیشتری از «بودن خود» در یک قوم احساس غرور و افتخار می کنند و در مواردی که زبان و وابسته های آن مانند موسیقی و سنن و غیره بیشتر مورد استحاله و فراموشی قرار گرفته، افراد احساس حقارت بیشتری از بودن در «هویت» قومی خود می‌کنند.

این بود مطلبی با عنوان بایدهای حقوق انسانی و ضرورت آموزش زبان مادری.

پایان پیام