آیا منابع آب منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا، پایدار و کارآمد مدیریت می‌شود؟
به گزارش پایگاه خبری گلونی، اندیشکده تدبیر آب ایران جزوه‌ای منتشر کرده است با نام فراتر از کمیابی، امنیت آبی در خاورمیانه و شمال افریقا که در ادامه بخشی از آن را می‌خوانید.
نوشتار حاضر ترجمه خلاصه گزارش زیر است:
Beyond Scarcity: Water Security in the Middle East and North Africa. Mena Development Report. World Bank, 2017.
آیا منابع آب این منطقه، پایدار و کارآمد مدیریت می‌شود؟
خاورمیانه و شمال افریقا، کانون بحران بهره‌برداری ناپایدار آب در جهان به شمار می‌آید:
در برخی کشورها بیش از نیمی از برداشت کنونی آب از حدود پایدار فراتر رفته است. این منطقه بسیار بیشتر از موجودی تجدیدپذیر خود استفاده می‌کند (نقشه۱). ناکامی در پرداختن به بهره‌برداری افراطی آب می‌تواند به خالی‌شدن و تنزل وضعیت منابع سطحی و زیرزمینی آب منجر شود، که امرار معاش و فرصت‌های توسعه برای نسل‌های آینده را به خطر می‌اندازد.
کلیت منطقه با کمیابی شدید روبرو است، ولی هر یک از کشورها، موجودی منابع آب متفاوتی دارد که چالش‌های آبی آن را شکل خواهد داد.
برخی کشورها اتکای زیادی به آب زیرزمینی دارند (شکل۴). کمیابی در کشورهای حاشیه خلیج فارس آنچنان زیاد است که تمرکز شدیدی بر منابع آب نامتعارف مانند شیرین‌سازی (شکل۵) و بازچرخانی پساب برای مصارف غیر شرب به عنوان جایگزین‌های برداشت مستمر از آب زیرزمینی فسیلی تجدیدناپذیر به وجود آمده است. درک و تنوع‌بخشی به طیف منابع بالقوه آب در این منطقه اهمیت اساسی دارد.
نقشه۱- شاخص پایداری جهانی آب آبی برای آب سطحی، آب زیرزمینی، و ترکیب آب سطحی و آب زیرزمینی، میانگین ۲۰۱۰-۱۹۶۰
آب زیرزمینی غالباً در غیاب منابع جایگزین یا به عنوان سپر محافظ در مقابل خشکسالی بهره‌برداری می‌شود، و ممکن است اهمیت آن تا زمانی که این منبع حیاتی پایان نیابد آشکار نشود.
برداشت بیش از حد آب زیرزمینی ممکن است به نقطه بحرانی برسد و آبخوان‌های فسیلی (تجدیدناپذیر) خالی شوند و آبخوان‌های تجدیدپذیر تا حدی برداشت شوند که برداشت از نظر اقتصادی دیگر شدنی نباشد.
وقتی آبخوان‌ها به خالی‌شدن نزدیک می‌شوند، کیفیت آب تا آن اندازه تنزل می‌یابد که آب را برای مصرف انسان نامناسب می‌سازد. پیش‌بینی زمانی که آبخوان‌ها ممکن است به خطر بیفتند، با توجه به عدم قطعیت‌های زیاد درباره ذخیره آب زیرزمینی دشوار است.
ادامه و بخش‌های دیگر این مقاله را می‌توانید در اینجا بخوانید.
پایان پیام
