شاهنامه خوانی لرها از چه زمانی آغاز شد و دوران اوجش چه زمانی بود؟

شاهنامه خوانی لرها از چه زمانی آغاز شد و دوران اوجش چه زمانی بود؟

به گزارش پایگاه خبری گلونی از دیر باز شاهنامه‌خوانی نزد مردمان لر با سه شیوه متداول بوده است. یکی؛ روخوانی نامه‌ی باستان، بدون آهنگ.

دوم: خواندن شاهنامه به طرزی آهنگین، که خوانندگان بر پایه‌ی مقامات لری و لری بختیاری می‌خواندند و سوم؛ نقالی، که آمیزه‌ای است از دو شیوه‌ی ذکر شده، به‌علاوه‌ی استفاده از حرکات بدنی و نشان دادن شخصیت‌ها در موقعیت‌های مختلف داستان است.

بعد از سقوط امپراتوری ساسانی و ورود اعراب به تقویم تاریخی ایران زمین، از لحاظ تقسیم‌بندی دوره‌های تاریخی، آنچه تحت دوره ایران پس از اسلام خوانده می‌شود؛ تا زمان نگارش شاهنامه فردوسی و قرون بعد از آن. تطور تاریخی ایران زمین چند مرحله را پشت سر گذاشت.

مرحله اول، دوره خلفای راشدین و سلسله امویان بود. قرون اول و دوم هجری. دوره دوم، از تاسیس سلسله عباسیان تا زمان نگارش شاهنامه و بعد از آن.

در این مقطع دوم، حکومت‌های ایرانی از طاهریان به بعد تشکیل شد و نفوذ عنصر ایرانی در ساختار دیوان‌سالاری شروع گردید.

لذا تلاش گسترده ایرانیان برای احیای پیشینه فرهنگی خود را شروع کرد. پس از پایان کار سامانیان که آخرین سلسله ایرانی طرفدار فرهنگ ایرانی بودند و کشاورزان بخش اصلی بدنه آن را تشکیل می‌دادند و غلبه عنصر ترک غزنویان و… به مرور الگوها و سنت‌های ایرانی که ساختار دیوانی حکومت‌ها را تشکیل می‌داد و در بین کشاورزان و عوام رایج بود با انزوای طبقه دهقانی، در مخاطره جدی قرار گرفت و فردوسی در چنین فضای روانی و ضرورت تاریخی بود اثر بی‌نظیر خود را نگاشت.

شاهنامه خوانی در بین لرها و مردم لر

با این مقدمه، در مورد مردم زاگرس و آنچه تحت عنوان قوم لر خوانده می‌شود در دوران پس از نگارش شاهنامه نیز مانند سایر اقوام ایرانی تعلق خاطر خاصی به شاهنامه داشتند.

این امر چند دلیل داشت. مردمی که خود از پایه‌گذاران تمدن و مدنیت و تاریخ ایران زمین بودند و باورداشت‌ها و حافظه تاریخی گذشته هویت آنان را تشکیل می‌داد.

حماسه‌ها و داستان‌های شاهنامه زنده‌کننده هویت و سنت‌های گذشته زندگی آنان بود و تمایل روانی بسیاری بدان داشتند.

همچنین روحیه جنگاوری و حماسی آنان نیز در گرایش به شاهنامه بسیار محوریت داشت.

شواهد تاریخی فراوانی است که آنچه تحت عنوان فلسفه گنوسی ایران باستان خوانده می‌شود و رسوم دوران باستان به طرق مختلف در بین مردم لر متداول بوده است.

شاهنامه نیز اگرچه در قالب حماسی است اما مردم لر آن را میراث گذشته خود تلقی می‌کردند و رسم شاهنامه‌خوانی نیز طی قروت متمادی بین آنان متداول بوده است. امری که تا روزگار ما هم مرسوم بوده است.

پایان پیام