استاد عزیز بسحاق سرنا نواز لرستانی درگذشت

استاد عزیز بسحاق سرنا نواز لرستانی درگذشت

به گزارش گلونی استاد عزیز بسحاق سرنا نواز لرستانی درگذشت.

در پی درگذشت استاد عزیز بسحاق مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی لرستان پیام تسلیتی صادر کرد.

به گزارش روابط عمومی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان، در پیام احمد حسین فتایی آمده است:

همزمان با درگذشت و فقدان هر یک از هنرمندان پیشکسوت استان، برگی از درخت پربار فرهنگ و هنر لرستان فرو می‌افتد، اما نام و آثار این عزیزان، همواره بهار را به ارمغان می‌آورد.

استاد  عزیز بسحاق از ذخایر ارزشمند موسیقی لرستان به خصوص موسیقی نواحی بود که فقدانش، مصیبتی سنگین را بر اصحاب فرهنگ و هنر استان وارد آورد.

اینجانب درگذشت این هنرمند و استاد ارزنده را به جامعه فرهنگ و هنر، مردم شریف الیگودرز و خانواده ایشان تسلیت عرض می‌نمایم.

احمد حسین فتایی
مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان لرستان

استاد عزیز بسحاق سرنا نواز لرستانی درگذشت

سوگ موسیقایی و حرکات عزا

از آلبوم رقص‌های لرستان، انتشارات ماهور

سحری (sahari)

آهنگی است که برای آگاه‌کردن مردم از فوت شخص بزرگی اجرا می‌شود. یاری (yari) نیز آهنگی است که به همین منظور با سُرنا و دهل نواخته می‌شود. آهنگ‌های اعلانی را معمولا در روز عاشورا و در عزای امام حسین(ع) نیز می‌نوازند.

پاکتلی (pâkotali)

در شروع مراسم عزا و نیز در مراسم عاشورای حسینی نواخته می‌‌شود. ممکن است دو سُرنانواز با هم بنوازند که به یکی از آن‌ها نای‌کش می‌گویند.

شیونی (shivani)

مقامی است که زنان به آن شیون می‌کنند و با دو دست صورتشان را می‌خراشند. نوایی که از سُرنا شنیده می‌شود، شیون زنانه را تداعی می‌کند. در لکی به آن شوین (shoving) می‌گویند.

رارا (râ râ)

مردمی که برای دیدار «صاحب عزا» و یا «مرده» به محل سوگواری می‌آیند، با شنیدن مقام رارا دست در دست یکدیگر می‌گذارند و یک پا را به جلو به حالت قدم‌رو برمی‌دارند (مثل چپی) و یا دست‌ها را آزاد می‌کنند و بر سینه خود می‌کوبند.

عموما مردها با این مقام حرکات عزا را اجرا می‌کنند و دسته عزا یک رهبر با نام «سرخونی‌وش» (sarkhonivash) دارد که نوحه‌سرایی را هدایت می‌کند و ابیات را می‌خواند و دیگران سر بیت یا ترجیع را تکرار می‌کنند.

«خانکم رارا» یکی از ترجیعات عزاست. نوحه‌خوانی مردان را مور (mur) می‌گویند که همان سویه است. مردان برای سوگ زنان گریه سر نمی‌دادند.

در این مراسم برای استقبال از مهمانان معمولا یک کاسه گِل می‌برند و مردان سر و شانه و زنان دستار خود را گِلی می‌کنند و در این حالت سُرنا و دهل «رارا» می‌نوازند.

زنان در دسته‌های عزاداری مویه می‌خوانند که یک «سرخونی‌وش» آن‌ها را رهبری می‌کند.

بیت نخست مویه را سرمووه (sarmuwa) (سرمویه) می‌گویند.

مویه لری و لکی در تکیه‌ها و کشش‌های موسیقایی و کلام تفاوت‌هایی با یکدیگر دارند. سوگ موسیقایی بیشتر در کوهدشت، رومشکان و نورآباد لرستان (طایفه سوری) اجرا می‌شود. در این مراسم تیراندازی نمی‌کنند.

پایان پیام