زنجیره کوهستانی آسیا و سرزمین ایران
به گزارش گلونی دکتر هنریک مجنونیان در کتاب «حفاظت محیط زیست کوهستان» نوشته است:
«سیستم کوهستانی ایران وابسته به کمربند کوهستانی آسیاست و برآمده از سیستم چینخوردگی اوراسیا، معروف به چینخوردگی جوان آلپی است.
سیستم کوهستانی آسیا از ترکیه تا منتهی‌الیه شرق چین کشیده شده است. رشته کوه‌های این قاره اغلب از گره‌های مختلفی منشعب می‌شوند و حلقه‌وار فلات‌ها و حوضه‌های داخلی را محصور می‌کنند و مانند شاخه‌ها و بازوهای اختاپوس از یک گره کوهستانی در جهات مختلف انشعاب می‌یابند.
زنجیره کوهستانی آسیا
سیستم کوهستانی ایران بخشی از این زنجیره کوهستانی است و رشته کوه‌های البرز و زاگرس از گره کوهستانی ارمنستان – آذربایجان در شمال غرب کشور شروع می‌شوند و به صورت دو دیواره کوهستانی در جهت شرق و جنوب شرقی امتداد می‌یابند.
فلات ایران در شرق این گره در بین این دو رشته کوه محصور است و کم و بیش شبیه فلات آناتولی است. در شمال این فلات رشته کوه‌های البرز و خراسان قرار دارند که به کوه‌های هندوکش افغانستان می‌رسند.
در غرب و جنوب فلات ایران رشته کوه‌های زاگرس و مکران قرار گرفته‌اند که در نهایت از طریق کوه‌های شرق کشور همراه با کوه‌های هندوکش به گره کوهستانی پامیر مرتبط می‌شوند.
از این گره، کوه‌های معروف آسیا یعنی هیمالیا، آلتای، تین‌شان و غیره منشعب می‌شود و تا منتهی‌الیه شرق چین با نام‌های مختلف تداوم می‌یابند.
وابستگی کوه‌های ایران با زنجیره کوهستانی آسیا در ویژگی‌های زیستگاهی به‌ویژه پوشش گیاهی کاملا بازتاب می‌یابد و قرابت‌های گیاهی و جانوری زیادی در آن‌ها دیده می‌شود.»
گفتنی است ايران كشوری كوهستانی است كه رشته كوه‌های گوناگون بيش از نيمی از مساحت آن را فرا گرفته است.
فلات پهناور ايران كه محدوده جغرافيایی كنونی ايران حدود ۹۰ درصد آن را تشكيل می‌دهد، سرزمينی بلند و كوهستانی است كه در جنوب غربي آسيا و در پيوند با فلات ارمنستان و آناتولی در غرب و فلات‌های پامير و تبت قرار دارد.
پایان پیام
