۵۴ سال قانون گذاری برای هوای پاک چه شد؟
به گزارش گلونی سال‌هاست شهروندان ایرانی به ویژه در شهرهای بزرگ همچون تهران، اراک و اصفهان با مشکل آلودگی هوا و به تبع آن با بیماری‌های ناشی از آلایندههای نام‌آشنا همچون اکسیدهای نیتروژن و سولفور و بعضا نوپدید همچون گرد و غبار و بنزن، دست و پنجه نرم می‌کنند.
در حالیکه، ۵۴ سال از نخستین قانون‌‌گذاری و مصوبه در زمینه آلودگی هوا گذشته و در همین این مدت، بیش از ۲۰۰ ماده قانونی، آیین نامه، ضابطه و استاندارد در سطوح ملی و محلی تدوین و تصویب شده است.
مصوباتی که ماحصل تلاش جمع کثیری از کارشناسان، مدیران میانی، بازرسان و مسئولان رده بالا در ۱۴دستگاه اجرایی (براساس قانون هوای پاک، مصوب تیرماه ۱۳۹۶) و نهادهای نظارتی از جمله مجلس، قوه قضاییه، دیوان محاسبات، سازمان بازرسی کل کشور و متخصصان بخش‌های خصوصی است.
در همین مدت، بیش از صدها پروژه و طرح تحقیقاتی نیز از سوی محققان و نخبگان دانشگاهی در این زمینه مورد مطالعه یا اجرا قرار گرفته و برخی همکاری‌های بین‌المللی نیز انجام گرفته است.
پس حلقه مفقوده‌ای که منجر به عدم کسب موفقیت در بهبود کیفی هوا شده، چیست؟
ممکن است برخی این حلقه مفقوده برای دستیابی به هوا یا به طور کلی محیط زیست مطلوب را عدم تناســب جرم و کیفر یا ناکافی بودن ابزارهای قانونی در سطح ملی بدانند و در نتیجه، راه حل را بهبود حمایت کیفری از محیط زیست بیان کنند.
در پاسخ به این گروه باید یادآور شد، قانون هوای پاک مصوب سال ۱۳۹۶، به طور ویژه به بهبود ضوابط کیفری از طریق افزایش مسئولیت کیفری اشخاص حقوقی، انسجام مجازات‌ها، پیش‌بینی تعدیل جزاهای نقدی و افزایش مجازات‌ها، استفاده از ابزارهای اقتصادی مرتبط اعطای جایگاه ضابط دادگستری به یگان حفاظت سازمان حفاظت محیط زیست و پیش‌بینی مراجع قضایی تخصصی در زمینه آلودگی هوا پرداخته است.
۵۴ سال قانون گذاری برای هوای پاک
پس چرا همچنان برای دم و بازدمی ساده باید چشم به آسمان داشت؟
پاسخ ساده است، معادله آلودگی هوا، معادله‌ای چند مجهولی است و نیازمند شکل گیری فعالیت گروهی و پیوند بخش‌های مختلف به یکدیگر است، موضوعی که در هر زمان با پر رنگ‌تر شدن یک عامل و نادیده گرفته شدن یا کم اهمیت‌تر شدن عوامل دیگر مورد غفلت قرار می‌گیرد.
موضوعی که این روزها به وضوح شاهد آن هستیم.
استاندارد سازی خودروها، ارتقاء کیفیت بنزین و گازوئیل، توسعه و بهبود حمل و نقل عمومی، توسعه زیرساخت‌های الکترونیکی به منظور کاهش ترددها و بسیاری دیگر از اقدامات ضروری برای بهبود کیفیت هوا زیر سایه سنگین مازوت سوزی نیروگاه‌ها فراموش شده است.
در واقع حلقه مفقوده، نبود نگاه جامع‌نگر و فقدان شکل‌گیری فعالیت‌های هم راستاست.
اگر مسئولان به قانون تمکین کنند و هوا سیاسی نشود و آلودگی هوا فرصتی برای ضربه زدن به رقیب سیاسی نباشد می‌توان در مدت کوتاه نتایج خوبی گرفت.
قطعا آلودگی هوای شهرهای بزرگ ایران فقط از مازوت نیست و آلایندههای گوناگونی هوا را ناسالم می‌کنند.
اگر نگاه جامع و ملی وجود داشته باشد با همین قوانین و با همین امکانات هم می‌شود کارهای بزرگی کرد و به مردم اطمینان داد که سلامت آنان از همه چیز مهم‌تر است و فدای بازی‌های سیاسی نمی‌شود.
هوای شهرهای بزرگ تقریبا در همه سال درگیر آلودگی است و منحصر به زمستان نمی‌شود.
پایان پیام
