پلنگ بشاگرد قربانی چرخه معیوب مدیریت
به گزارش گلونی سه‌شنبه گذشته یک قلاده پلنگ ماده در ارتفاعات میناب استان هرمزگان در تله آهنی گرفتار شد. این پلنگ سه شبانه روز در انتظار تجهیزات بیهوشی و زنده گیری در تله ماند.
بعد از سه روز و با رسیدن تجهیزات، جهت درمان به بندرعباس و سپس به تهران منتقل شد. در نهایت با تشخیص پزشکان دست این پلنگ به دلیل نکروز (بافت مردگی) قطع شد و شانس بازگشت این گونه به زیستگاه اصلی خود برای همیشه از دست رفت.
این اتفاق و این پلنگ اولین و آخرین مورد از این تراژدی تکراری خسارت به حیات‌وحش نبوده و نخواهد بود.
زیرگونه پلنگ ایرانی با نام علمی (Panthera pardus saxicolor) بزرگترین زیرگونه پلنگ است و براساس لیست IUCN جزء گونه‌های در معرض خطر تقسیم‌بندی شده است.
خشکسالی، از بین رفتن زیستگاه، شکار و کاهش جمعیت طعمه از جمله تهدیدهای پلنگ ایرانی به‌شمار می‌رود.
سازمان محیط‌زیست به‌عنوان متولی حفاظت از عرصه‌های طبیعی و حیات‌وحش ملزم به حفاظت از این گونه ارزشمند است اما تا چه اندازه در این امر موفق عمل کرده است؟
طبق مصوبه شورای عالی محیط‌زیست با موضوع جرائم نقدی قابل پرداخت بابت ضرر و زیان وارده به محیط‌زیست ناشی از شکار و صید غیرمجاز جانوران وحشی، جریمه شکار و صید پلنگ ایرانی ۱۲۰ میلیون تومان تعیین شده است، اما آیا این جریمه توانست راهگشا باشد؟
پلنگ بشاگرد قربانی چرخه معیوب مدیریت
طبق اخبار رسیده، تله‌ای که پلنگ بشاگرد را گرفتار کرد از سوی بومیان محلی و با نیت انتقام‌جویی از پلنگ نصب شده بود.
نمی‌توان فقر را در این مناطق کتمان کرد، بومیان این مناطق که تنها دارایی و منبع درآمدشان چند راس دام است، بارها و بارها مورد حمله پلنگ قرار گرفته‌اند و بارها تقاضا کرده‌اند که سازمان محیط‌زیست برای این مشکل تدبیری بیاندیشد.
تعارض میان گوشتخواران و جوامع انسانی چالشی بسیار جدی است که مستلزم اقدامات موثر از سوی سازمان محیط‌زیست کشور است.
گوشتخوارانی که به دلیل نبود طعمه به اجبار از دام اهلی تغذیه می‌کنند و بومیانی که به دلیل خشکسالی جهت تعلیف دام‌ها به زیستگاه گوشتخواران وارد می‌شوند و موجبات این تعارض را ایجاد می‌کنند و نتیجه آن چیزی جز اقدام تدافعی دامداران برای حفاظت از دام‌هایشان نیست.
بیمه پلنگ از جمله اقداماتی بود که امید می‌رفت بتواند جلوی شکار این گونه توسط بومیان را بگیرید. طبق تفاهمنامه‌ای که میان سازمان محیط‌زیست و بیمه ما امضا شد، خسارت‌های وارد شده به اشخاص ثالث، خسارت‌های دام و خسارت خود پلنگ تحت پوشش بیمه درآمد.
اما مشکلاتی از جمله عدم تمدید بیمه و … سبب شد که فـرد خسـارت‌دیده اعتمادش نسبت به دستیابی به حق و حقوق خود را از دست بدهد و موجب شد اغلب بومیان در مواجه با پلنگ بــه اقدام‌هــای خودســرانه دست بزنند.
موضوع تعارض میان حیات‌وحش و جوامع بومی سال‌هاست که در ایران حل نشده باقی مانده است و بار دیگر پلنگی دیگر قربانی مدیریت معیوب محیط‌زیست شد. تا زمانی که برنامه جدی برای حل این معضل اجرا نشود این چرخه معیوب همچنان حیات‌وحش را قربانی خود خواهد کرد.
پایان پیام
نویسنده: ربابه ساریجالو کارشناس ارشد محیط زیست
