انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه راهی برای ایجاد پیشرفت

انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه راهی برای ایجاد پیشرفت

وقایع اتفاقیه سومین روزنامه پس از روزنامه‌های کاغذ اخبار و زاهر یرادی باهرا در تاریخ ایران است که اولین شماره آن در ۱۸ بهمن ۱۲۲۹ به فرمان میرزا تقی‌خان امیرکبیر منتشر شد.

به گزارش گلونی نخستین روزنامه چاپی ایران، کاغذ اخبار نامیده می‌شد که در دوره سلطنت محمدشاه قاجار از طرف میرزا صالح شیرازی در تهران تاسیس شد.

پس از ۱۴ سال از انتشار کاغذ اخبار در ایران، روزنامه وقایع اتفاقیه به همت امیرکبیر منتشر شد.

امیرکبیر وقایع اتفاقیه را به این علت منتشر کرد که مردم از آن‌چه که در دربار و بین مقامات سلطنتی داخلی و خارجی می‌گذرد، آگاهی داشته باشند و تن به شایعات روزمره ندهند.

در واقع با این‌کار آگاهی و تربیت فکری مردم را پایه‌گذاری کرد. هر چند امیرکبیر اندکی بعد از انتشار این روزنامه کشته شد.

اما پس از وی اداره روزنامه به محمدحسن خان صنیع‌الدوله، مترجم دربار، سپرده شد.

به‌جز اعتمادالسلطنه، بقیه دست‌اندرکاران و گردانندگان روزنامه، پیوسته در تغییر بودند.

این روزنامه در قطع بزرگ، بر روی کاغذ خوب با خط نستعلیق درشت و هر صفحه در دو ستون به چاپ می‌رسید.

شیر و خورشید زیر یک طاق هلالی بر صدر صفحه نخست جای می‌گرفت و در فضای دو طرف طاق (بعد از انتشار چند شماره) مشخصه‌های روزنامه نوشته می‌شد.

در طرف راست محل فروش روزنامه و چپ آن قیمت تک شماره، سه ماهه، ۶ ماهه و یک ساله و قیمت اعلانات چاپ می‌شد.

انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه

این روزنامه که هفته‌ای یک‌بار منتشر می‌شد، شامل دو بخش داخلی و خارجی بود.

بخش داخلی روابط درباریان و عزل و نصب‌ها را اعلام می‌کرد و بخش خارجی اغلب نقل ‌قول‌های روزنامه‌های خارجی بود.

تحقیق و مطالعه این روزنامه‌های به‌ جا مانده از دوران قاجار، می‌تواند منبع خوبی برای آشنایی با ابعاد تاریخی، اقتصادی، اجتماعی، جغرافیایی و سیاسی ایران آن دوران باشد.

چراکه در آن از شرح حال و فعالیت‌های ناصرالدین‌شاه و درباریان گفته می‌شد.

بهای مایحتاج مردم بخش اقتصادی، توصیف عمارت و کاخ‌ها بخش تاریخی و توصیف سفرهای ناصرالدین شاه به مناطق مختلف بخش جغرافیایی آن را تشکیل می‌دادند.

گفتنی است در خلال توضیحات و توصیفات این اتفاقات، وضعیت اجتماعی و سیاسی ایران نیز روشن می‌شد.

وقایع اتفاقیه، با نثر روان و ساده‌اش که مردم را به آگاهی درباره وضع حال‌شان دعوت می‌کرد، دو عیب داشت.

اول آن‌که قیمت آن بالا بود و عوام قدرت خرید آن را نداشتند.

دوم آن‌که از ناصرالدین‌شاه تعریف و تمجید بسیار می‌شده و غالب بحث را به این موضوع اختصاص می‌دادند.

بااین حال ۱۸ بهمن، روز انتشار روزنامه وقایع اتفاقیه، یکی از نقاط روشن دوران قاجار است.

دورانی که مردم نسبت به وضعیت خود آگاهی نداشتند و با انتشار این روزنامه می‌توانستند گامی جدید در جهت پیشرفت بردارند.

پایان پیام