دل کسی برای غارها نمی‌سوزد؛ سفر به غار آسیلی
دل کسی برای غارها نمی‌سوزد
به گزارش گلونی در ۳۷ کیلومتری شرق شهر اراک، در منطقه‌ای کوهستانی، روستای زیبا و خوش آب و هوای انجدان واقع شده است.
وسط این روستا نهر آب زلالی جاری است که از یک چشمه کارستی منشا می‌گیرد. اما این چشمه تنها پدیده کارستی این منطقه نیست.
در نزدیکی روستای انجدان که به نگین گردشگری شهر اراک نیز معروف است، چندین غار کارستی نیز وجود دارد.
به مناطقی از پوسته زمین که در آن سنگ‌های کربناته بر اثر انحلال در آب چشم اندازهایی از قبیل غار، فروچاله‌ها، چشمه و… را به وجود می‌آورد کارست (Karst) گفته می‌شود.
دل کسی برای غارها نمی‌سوزد
سفر به غار آسیلی
مناطق کارستی به جهت داشتن چشم‌اندازهای زیبا از مراکز مهم اکوتوریسم به شمار می‌آیند.
یکی از این چشم اندازهای طبیعی زیبای کارستی، غار آسیلی در ۱۰ کیلومتری انجدان واقع در کوه‌های هفتاد قله است.
برای رسیدن به دهانه غار حدود ۵ دقیقه بالارفتن از شیب ملایم کوه لازم است.
دهانه غار دو دریچه دایره‌ای شکل است و برای ورود به غار و پیمودن مسیر نیازی به تجهیزات نیست. اما همیشه در پیمایش غارها داشتن کلاه ایمنی ضروری است.
از دهانه غار که وارد میشویم به تالار کوچکی می‌رسیم که از آنجا حدود ۱۲ متر مسیر مورب و شیب‌دار کم عرضی را باید به صورت خوابیده و خزیده طی کنیم تا به انتهای غار برسیم.
در انتهای غار ۳ حوضچه کوچک آب وجود دارد دو حوضچه کنار هم و دیگری در پشت دیواره‌ای که دسترسی به آن آسان نیست و هر سه حوضچه در فصل پر بارش سال پر از آب است.
از ابتدای مسیر تا انتها یعنی ۳۷.۵ متر طول غار، شاهد استالاکتیک‌ها (چکنده سنگ) و حفره‌های زیبا در دیواره آهکی غار هستیم که بسیار شگفت‌انگیز است.
اما متاسفانه وجود ته سیگارها، ظروف یکبار مصرف و زباله‌های دیگر در طول مسیر نه تنها زیبایی شگفت‌انگیز این غار را تحت شعاع قرار می‌دهد که زنگ هشداری است از آلوده شدن محیط غار.
در قسمت انتهایی و تالار دوم غار، روی دیواره‌ها با اسپری یادگاری نوشته شده است!
دل کسی نمی‌سوزد
آقای پاکپور، رییس کارگروه غار هیئت کوهنوردی استان مرکزی که راهنمای من در این غار است از وجود زباله، گرافیتی و حکاکی روی دیواره غارها به خصوص غارهایی که دسترسی آنها نیاز به تجهیزات خاص ندارد و برای افراد محلی و دیگر گردشگران سهل‌الورود است گلایه می‌کند و اضافه می‌کند:
«حتی گروه‌های غارنوردی هم گاهی در آسیب زدن و آلوده کردن غارها سهمی دارند. استفاده از نخ‌های شیرینی و یا ریختن گچ روی زمین برای پیدا کردن مسیر و شکستن سنگ‌های غار از موارد دیگری است که به غارها آسیب می‌زند که حاکی از عدم داشتن اطلاعات و آموزش کافی بازدیدکنندگان است».
غار آسیلی فقط یکی از غارهای کارستی ایران است. حدود ۱۱ درصد مساحت کشور را سازه‌های کارستی پوشانده است.
غارهای زیبا و باشکوه علیصدر در همدان، چال نخجیر در استان مرکزی و قوری قلعه در کرمانشاه از نمونه‌های شناخته شده غارهای آبی کارستی هستند.
غارهایی که گردشگران زیادی را در طول سال جذب می‌کنند و رونق اکوتوریسم در منطقه خود هستند.
علاوه بر دیدگاه گردشگری، غارهای آبی، با داشتن سفره‌های آب زیرزمینی ذخایر مهم منبع آب به شمار می‌آیند و اهمیت آنها در کشوری مثل ایران که با بحران آب مواجه است صدچندان می‌شود.
غارها به ویژه غارهای کارستی اکوسیستم‌های ویژه‌ای هستند که سکونت‌گاه‌های میکروزیستی را در خود جای دادند.
تحقیقات بر روی گونه‌های ساکن در غارها و جوامع میکروبیولوژیکی موجود در آنها می‌تواند در کشف داروهای مورد استفاده در پزشکی نیز تاثیرگذار باشد.
دل کسی برای غارها نمی‌سوزد
تمام موارد گفته شده در بالا و بسیاری موارد دیگر اهمیت مطالعه و محافظت از این پدیده‌های طبیعی ارزشمند را نشان می‌دهد.
هر چند مطالعات پراکنده و دانشگاهی در این زمینه صورت می‌گیرد اما شواهد نشان می‌دهد نه تنها کافی نیست که بسیار ناقص است.
نگاهی به وضعیت غارهای ایران خود شاهد این ادعا است.
تنها مرکز رسمی که نام کارست بر آن است مرکز ملی مطالعات و تحقيقات سازندهای سخت (کارست) در شیراز است که زیر مجموعه، موسسه تحقیقات آب وزارت نیرو است و بیشتر بر روی شناسایی و نحوه بهره‌برداری آب منابع کارستی تمرکز دارد.
لازم به ذکر است حتی این مرکز نیز در سال‌های اخیر چندان مورد توجه نبوده و در حد یک اسم باقی مانده است.
از سویی اطلاعات دقیقی از ثبت و شناسایی غارهای موجود در ایران در دست نیست هرچند سازمان محیط زیست در سال ۹۶ و در روز غار پاک از راه‌اندازی سامانه رده‌بندی غارها تا پایان سال خبر داده بود اما تا به امروز خبری از این سامانه نیست.
در هر صورت جای خالی یک نهاد تصمیم گیرنده که به طور جامع دلسوز این حفره‌های زیرزمینی و اکوسیستم خاص آن باشد به شدت حس می‌شود.
نهادی که تمام مطالعات زمین شناختی، بیولوژیکی، اکوتوریسمی، اقتصادی و مطالعات آبی را جمع‌آوری کرده و سمت و سو بخشد و راهکارهای مناسب در راستای حفاظت همه جانبه از غارها را ارائه دهد.
پایان پیام
گزارش‌گر: سمانه خزایی
کد خبر : 204670 ساعت خبر : 3:36 ب.ظ
بسیار زیبا بود مادر بزرگ من اهل انجدان بودن ولی تا حالا اسم این غارو نشنیدم
سلام،ممنون از توجه تان به مناطق گردشگری اراک واستان مرکزی به لحاظ وجودغار در استان همانطورکه نام بردید تعددوتنوع غارهای استان زیاد وهرکدام جذابیت خودشان را دارند که معروفترین غاراستان غارچال نخجیرمیباشد وهمین غاردرمنطقه انجدان نزدیک اراک که چندسال پیش با گروهی از همنورد آن فرودی درون این غارداشتم وبسیارهیجان انگیز وپرازادرنالین بود.امیدوارم که مسیولین گردشگری استان ازاین اماکن توریستی گردشگری محافظت نموده و از جاذبه های گردشگری وجذب گردشگر استفاده بهینه را به انجام رساند.باسپاس مجددا حسن توجه تان.موفق وپاینده باشید.
خیلی خوبه که به این مسایل بپردازیم
خیلی عالی بود.مدت ها بود که کسی به چنین موصوعاتی نپرداخته بود.واقعا ممنون