شوکا کوچکترین گوزن ایران
به گزارش گلونی در کتاب اطلس پستانداران ایران که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده است درباره شوکا آمده است:
ویژگی‌های ظاهری: طول سر و بدن ۱۰۰ تا ۱۴۰ سانتی‌متر، طول دم ۱ تا ۳ سانتی‌متر، ارتفاع بدن ۶۰ تا۸۰ سانتی‌متر و وزن ۱۵ تا ۲۵ کیلوگرم است.
دارای جثه‌ای کوچک، پاهایی بلندتر از دست‌ها، بدنی قوزدار و دمی نامشخص است.
بدن پوشیده از موهای کوتاه قهوای مایل به قرمز در تابستان و موهایی بلند و مایل به خاکستری در زمستان است.
شاخ‌ها بلند و به طور متوسط ۳ شاخک دارند.
شاخ‌ها در پاییز می‌افتند و در بهار کامل می‌شوند.
طول شاخ‌ها بین ۱۵ تا ۲۳ سانتی‌متر و فاصله بین دو شاخ بین ۷ تا ۱۲ سانتی‌متر است.
شوکا
ویژگی‌های زیستی: هم در روز و هم در شب فعال است.
در تابستان زندگی انفرادی دارند و هم نر و هم ماده برای خود قلمرو تشکیل می‌دهند.
دارای غده‌هایی در صورت خود هستند که بوسیله ترشحات آنها قلمرو خود را تعیین می‌کنند.
تنها در زمستان گروه‌های کوچکی تشکیل می‌دهند.
گیاهخوار و نشخوار کننده‌اند.
حس بویایی، شنوایی و بینایی قوی دارند و به خوبی شنا می‌کنند.
در هنگام احساس خطر پرش‌های بلندی می‌کنند اما در حالت عادی در زیستگاه خود بسیار بی‌حرکت هستند.
از علوفه، میوه، قارچ و نیز سرشاخه گیاهان تغذیه می‌کنند.
دارای صداهای مخصوصی در زمان جفت‌گیری هستند و هنگام خطر صدای «پارس» مانندی تولید می‌کنند.
جفت‌گیری در تیرماه و در برخی موارد در پاییز صورت می‌گیرد. در این زمان شوکای نر مسیری به شکل ۸ را به دنبال ماده طی می‌کند.
پس از جفت‌گیری، سلول تخم در شوکا به مدت ۴ ماه لانه گزینی تاخیری دارد.
بنابراین، طول دوره بارداری ۲۹۰ تا ۳۰۰ روز (حدود ۱۰ ماه) به طول می‌انجامد ۱ تا ۳ بچه به دنیا می‌آورد.
بچم‌ها بین ۱ تا ۱/۵ کیلوگرم وزن دارند و تا ۳ ماهگی شیر می‌خورند ماده‌های جوان می‌توانند در ۱۶ ماهگی تولیدمثل کنند.
بر روی بدن بچه‌ها خال‌هایی به شکل نوارهای طولی سفید رنگ دیده می‌شود.
تا چند ماهگی در بین علف‌ها و بوته‌ها مخفی هستند و تنها هنگامی که مادر برای آنها غذا می‌آورد از جای خود بلند می‌شوند.
طول عمر شوکا در طبیعت نزدیک ۷ سال است.
طعمه‌خواران طبیعی این گونه در ایران شامل گرگ، پلنگ و گربه جنگلی است.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی: گونه‌ای جنگل‌زی است.
غالبا مراحل اولیه توالی جنگل‌ها (جنگل‌های جوان) یا جنگل‌های بین دشت و کوهستان را ترجیح می‌دهد.
در جنگل‌های هیرکانی، جنگل‌های ارسباران در آذربایجان شرقی و جنگل‌های بلوط مناطق اورامانات و جوانرود در غرب ایران پراکندگی دارد و به نسبت کمیاب است.
وضعیت حفاظتی: در زمره گونه‌های در خطر انقراض سازمان حفاظت محیط زیست و در طبقه «کمترین نگرانی» (LC) فهرست سرخ IUCN قرار دارد.
تهدیدات اصلی این گونه در ایران شکار غیر مجاز و تخریب زیستگاه است.
پایان پیام
