فک خزری گونه در حال انقراض
به گزارش گلونی در کتاب اطلس پستانداران ایران که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده است درباره فک خزری آمده است:
ویژگیهای ظاهری: طول بدن ۱۴۰ تا ۱۵۰ سانتیمتر و وزن ۵۰ تا ۷۰ کیلوگرم است.
کوچکترین فک دنیا و تنها پستاندار آبزی دریای خزر است.
بدن دوکی شکل، چشمهای به نسبت درشت، گوشهای بسیار کوچک، سبیلهای بلند و کلفت و ۵ انگشت در دست و پا دارد.
سطح بدن پوشیده از موهای کوتاه (متناسب با فصل و سن رنگشان تغییر میکند) و خالهای تیره رنگ در سطح پشتی بدن است (با افزایش سن، این خالها تیرهتر و زیادتر و رنگ بدن نیز روشنتر میشود).
فک خزری گونه در حال انقراض
در خشکی بسیار کم تحرک بوده ولی در آب با کمک پاها به سرعت شنا میکند.
بیش از ۱۵ تا ۳۰ دقیقه زیر آب شنا میکند، اما پس از آن برای تنفس باید به سطح آب بیاید.
ویژگیهای زیستی: گروهی شامل نرها و مادهها با یکدیگر زندگی میکنند.
مهاجرت سالانه منظمی بر اساس دمای آب دارد.
تابستان را در جنوب دریای خزر (سواحل ایران) گذرانده و طی فصل پاییز به آبهای شمالی (سواحل روسیه) مهاجرت میکند غذای آن غالبا انواع ماهیهای کوچک و نرمتنان است.
برای زایمان و تولید مثل به تودههای یخی که تنها در شمال دریای خزر وجود دارد، وابسته است.
پس از ۱۱ ماه، ۱ یا ۲ نوزاد در زمستان به دنیا میآورد.
ماده برای به دنیا آوردن جنین ۲/۵ تا ۳ کیلوگرمی خود حفرهای دالان مانند زیر یخ حفر میکند.
تولههای تازه متولد شده کاملا سفیدرنگ بوده و به منظور رشد سریع و تأمین یک لایه چربی در زیر پوست، در یک دوره کوتاه یک ماهه توسط شیر مادر که بسیار مقوی است (با چربی حدود ۱۲ درصد) تغذیه میشوند.
در حدود ۶ سالگی بالغ میشوند. گرگ و عقابهای دریایی از تولههای فک خزر تغذیه میکنند.
زیستگاه، پراکندگی و فراوانی: در حوزه دریای خزر و رودخانههای منتهی به آن با تراکم نه چندان بالا زندگی میکند.
وضعیت حفاظتی: در زمره گونههای حمایت شده سازمان حفاظت محیط زیست قرار دارد.
هر ساله تعداد زیادی فک در تورهای ماهیگیران گرفتار شده و از بین میروند (سالانه حدود ۵۰۰ فک در آبهای ایران از این طریق کشته میشوند).
آلودگی روزافزون دریای خزر نیز عامل اساسی دیگر در کاهش شدید جمعیت این گوشتخوار است.
در صد سال گذشته جمعیت فک خزر ۹۰ درصد کاهش داشته است.
به همین دلیل در طبقه در معرض خطر انقراض» (EN) فهرست سرخ IUCN قرار دارد در مورد این گوشتخوار کمتر مطالعه شده و حفاظت از آن، به ویژه در مناطقی که ماهیگیری صنعتی رواج دارد، نیازمند اقدامات جدی است.
پایان پیام