مایوتیس شاوب یا ارس گونه‌ای بسیار کمیاب

مایوتیس شاوب یا ارس گونه‌ای بسیار کمیاب

به گزارش گلونی در کتاب اطلس پستانداران ایران که سازمان حفاظت از محیط زیست منتشر کرده است درباره‌ی مایوتیس شاوب (اَرَس) آمده است:

ویژگی‌های ظاهری: طول سر و بدن ۴۵ تا ۵۳ میلی‌متر، طول ساعد ۴۱ تا ۴۴ میلی‌متر، طول دم ۳۷ تا ۴۹ میلی‌متر و وزن ۷ تا ۹ گرم.

مایوتیسی با جثه متوسط که از نظر ریختی شبیه Myotis nattereri اما اندکی بزرگ‌تر از آن است.

مایوتیس شاوب یا ارس

گوش‌هایش نسبتا بلند است (۱۹ تا ۲۱ میلی‌متر) و وقتی روی پوزه تا می‌شود تا نوک بینی می‌رسد.

گوشک نیزه‌ای و بلندتر از نصف طول گوش است صورت، گوش‌ها و پرده‌ها قهوه‌ای مایل به صورتی هستند.

مهمیز دارای انحنای S شکل است و تقریبا تا وسط پرده میان‌رانی امتداد می‌یابد که حاشیه آن پوشیده از موهای زبر کوتاهی به طول کمتر از نیم میلی‌متر است.

موهای بدن بلند و ضخیم و در سطح پشتی خاکستری روشن تا قهوه‌ای مایل به قرمز و در سطح شکمی سفید مایل به زرد است.

مرز آشکاری در ناحیه گردن دیده می‌شود.

در ابتدا بر اساس سنگواره‌ای متعلق به اواخر دوره پلیوسن از مجارستان توصیف شد.

اما بعدا نشان داده شد با یکی از زیر گونه‌های کنونی به نام خفاش ارس (araxenus) که قبلا جزئی از M. nattereri به شمار می‌آمد، همگونه است.

به این ترتیب این تاکسون تک‌سنخی دارای یک زیرگونه هم نام منقرض شده (M.S. schaubi) و یک زیرگونه منقرض نشده (M.s. araxenus ) است.

ویژگی‌های زیستی: خفاشی با جثه متوسط است که طعمه‌هایش را از روی شاخ و برگ برمی‌دارد.

بررسی چند نمونه سرگین و محتویات دستگاه گوارش در ایران نشان داد که عمدتا از عنکبوت و در مرحله بعد از دو بالان تغذیه می‌کند.

در گروه‌های کوچک (۲ تا ۶ فرد) و از یک جنسیت می‌خوابد تاکنون همراه با گونه‌های دیگر گزارش نشده است.

احتمالا در اواخر خرداد یک نوزاد به دنیا می‌آورد به علت کمیاب بودن این گونه درباره زیست‌شناسی و بوم‌شناسی آن اطلاعات چندانی در دست نیست.

زیستگاه، پراکندگی و فراوانی

در چشم‌اندازهای کوهستانی خشک و نیمه خشک حوضه رود ارس یافت می‌شود.

احتمالا در جنگل‌ها و بوته‌زارها خوراک‌جویی می‌کند تابستان‌ها در ویرانه‌ها (هرگز در ساختمان‌های مسکونی دیده نمی‌شود) یا ساختمان‌های بلند زیرزمین‌ها و سرداب‌ها، شکاف صخره‌ها یا زیر پوست درختان می‌خوابد.

برای زمستان‌خوابی به زیستگاه‌های زیرزمینی (غارها) می‌رود.

گونه‌ای بسیار کمیاب است و تقریبا هیچ اطلاعاتی درباره فراوانی و پویایی جمعیت آن وجود ندارد.

تنها از چند نقطه در ایران و ارمنستان گزارش شده و هرگز بیشتر از ۱۲ فرد از آن در یک جا دیده نشده است.

تمام رکوردهای قبلی M. nattereri از ایران باید به گونه M. schaubi منسوب شود.

تاکنون تنها از استان‌های اردبیل، آذربایجان شرقی، آذربایجان غربی و چهار محال و بختیاری گزارش شده است.

احتمال حضور آن در تمام شمال غربی ایران وجود دارد.

وضعیت حفاظتی: به علت کمبود اطلاعات درباره گستره پراکندگی، وضعیت، نیازهای بوم شناختی و عوامل تهدید، در فهرست سرخ IUCN در گروه «کمبود اطلاعات» یا DD قرار گرفته است (در فهرست سرخ سال ۲۰۰۰ در گروه «در خطر انقراض» یا EN قرار گرفته بود).

احتمالا ساخت وساز و تخریب ساختمان‌هایی که در آنها می‌خوابد و همچنین تخریب خوابگاه‌هایش در غارها آن را تهدید می‌کند.

تغییر پوشش گیاهی و منابع آبی نیز می‌تواند بر آن تاثیر داشته باشد.

در حال حاضر هیچ محافظت قانونی یا برنامه مدیریت حفاظتی برای این گونه وجود ندارد.

پایان پیام