استراتژی صفویان در خلیج فارس چه بود؟

استراتژی صفویان در خلیج فارس چه بود؟

به گزارش گلونی همایش ملی خلیج فارس در ۱۰ اردیبهشت به میزبانی دانشگاه خلیج فارس به طور آنلاین برگزار شد.

ما در مقطع تاریخی که جزایر خلیج فارس یعنی هرمز ،بحرین و قشم تحت تصرف پرتغالی‌ها درآمد این ایام با دوران صفویه مقارن است این جزایر در حدود سال ۹۱۳ جزایر به اشغال نیروهای بیگانه در آمده و در سال ۹۳۱ از تصرف خارج می‌شود که به دنبال آن حوادث بی‌شمار تاریخی در روزگار صفوی به وقوع پیوسته است.

جزیره هرمز در دهانه خلیج فارس و ۱۸ کیلومتری هرمزگان قرار داشته و شکل بیضوی دارد و محیط آن ۵ کیلومتر مربع است کلمه هرمز به معنی لنگرگاه است.

استراتژی صفویان در خلیج فارس چه بود؟

آرشیو این همایش را اینجا ببینید

نماشای گلونی را دنبال کنید

در دوره صفویان و در زمانی که شاه اسماعیل از بغداد به سمت خوزستان به راه افتاد و از خوزستان به شیراز ملوک لار و ملوک هرمز نسبت به شاه اسماعیل اعلام تبعیت نمودند و خراج گذار دولت صفوی شوند و این موضوع در اسناد پرتغالی هم به وضوح ذکر شده است.

در زمانی که خبر تصرف جزیره لار در سال ۹۱۳ به شاه اسماعیل می‌رسد، شاه اسماعیل از این موضوع  تعجب کرده و در تلاش بود که به این اقدام پرتغالی‌ها پاسخی در خور بدهد ولی متاسفانه شاه اسماعیل درگیر مرزهای شمال شرقی خود با ازبکان بود به همین علت موفق به جلوگیری ابتدایی پرتغالی‌ها بشود.

ذکر این نکته واجب است که درگیری صفویان در مرزهای شمال شرقی و شمال غربی خود توجه‌شان را نسبت به جنوب کشور و به ویژه جزایر کم کرده بود.

بعد از تاسیس دژ هرمز پرتغالی‌ها شروع به دست‌اندازی به مناطق همجوار هرمز و نواحی شمالی خلیج فارس کردند.

هدف اصلی پرتغالی‌ها برای دستیابی به این مناطق به طور ویژه دستیابی به عمق استراتژیک این منطقه بوده است. عمق استراتژیک یک واژه در ادبیات نظامی است که البته اصطلاحی نوین است که امروزه از آن بهره برده می‌شود ولی این اصطلاح امروزی اگر با دقت به مسئله حضور پرتغالی‌ها و تصرف جزایر جنوب بپردازیم اولین نکته‌ای که به ذهن می‌رسد همین مسئله عمق استراتژیک است تا بتوانند در عمق استراتژیک پایگاهی امن و مطمئن برای خود بنا کنند.

پایان پیام

گزارشگر: فاطمه نصیری راد