رصدخانه مراغه یادگار ارزشمند تاریخی
به گزارش گلونی از آنجا که کار ساخت رصدخانه مراغه در چهارم جمادی‌الاول/ شانزدهم اردیبهشت سال ۶۵۷ هجری به پایان رسیده است، این روز به منظور شناخت هرچه بیشتر و بهتر فرهنگ و تاریخ گوشه‌ای از آذربایجان روز مراغه اعلام شده است.
آمده است که منگوقاآن از آن جهت که حاکمی علم دوست و با کیاست بود، ساخت رصد‌خانه‌ای را در دوران خویش اراده کرد.
پس از چندی آمد و شد و مذاکره ساخت این مجموعه علمی، آموزشی و پژوهشی به سرپرستی خواجه نصیرالدین طوسی ملقب به سالطان حکما و با همکاری منجمان و دانشمندان زبردستی چون علامه قطب‌الدین شیرازی، فخرالدین اخلاط، فخرالدین مراغی، محی‌الدین مغربی و … آغاز شد و علاوه بر اسامی یاد شده دانشمندان دیگری از سرتاسر جهان آن روزگار، از مغرب و اندلس تا چین، شرکت کردند.
بنا بر روی تپه‌ای در دو و نیم کیلومتری شمال مراغه احداث شده و به خاطر فاصله از کوه‌های بلند اطراف افق دید خوبی به دست رصدکنندگان می‌داده است.
رصدخانه مراغه یادگار ارزشمند تاریخی
پس از اتمام کار نیز به دستور هلاکوخان بسیاری از ابزار علمی و نجومی حاصل فتح بغداد به آنجا انتقال داده شد.
امروزه اما وسایلی چون کره فلکی ساخته موید‌الدین عرضی در موزه‌ای در آلمان و پرگار رصدخانه نیز در موزه‌ای در انگلستان نگه‌داری می‌شود.
اگر از شیوه معماری و تجهیزات بی‌نظیر رصدخانه که در دوران خود بی‌اغراق منحصر به فرد بوده است، بگذریم رصد خانه از حیث داشتن کتابخانه‌ای با چهارصدهزار جلد کتاب و آموزش ریاضیات، هندسه، نجوم و حتی طب به علم‌جویان نیز حائز اهمیت است.
براساس مدارک می‌دانیم غازان‌خان در سال ۷۰۳هجری از رصدخانه بازدید کرده و بنا تا سال ۷۳۶ یعنی سال مرگ سلطان ابوسعید نیز همچنان پا برجا بوده و از سال ۷۴۰ هجری به گزارش حمدالله مستوفی ویرانی دسترنج خواجه نصیرالدین طوسی آغاز شده است.
اطلاعات امروز ما نیز جدای از فعالیت‌های شاه عباس صفوی و ناصرالدین شاه قاجار حاصل کاوش‌های باستان‌شناسی صورت گرفته در سال ۱۳۵۰ هجری شمسی است.
پایان پیام
نویسنده: کیمیا قنبری
