برای بهروز غریب پور و عروسک هایش

برای بهروز غریب پور و عروسک هایش

به گزارش گلونی دکتر یونس شکرخواه در پانزدهمین ماهنامه پاراگراف درباره بهروز غریب پور نوشت:

کاش می‌دانستم هنرهای نمایشی و به‌طور ویژه نمایش عروسکی از چه زمانی و از کجا شروع شد یا عروسک‌گردانی یا هر چه بخوانیدیش.
اجازه بدهید اصلاح کنم حرفم را و بگویم کاش می خواندم و می‌دانستم.

اما باز هم کتمان نمی‌کنم که این هنر غریب است و غریبانه هنوز؛ اگر غریب نبود پشت هر ویترینی در هر کتابفروشی می‌توانست دست‌کم بخشی از آن سرک بکشد و چهره بنمایاند.

این هنر غریب است؛ مثل بهروز غریب پور که لبریز از معانی ادراک شده است و هنوز غریب در سرزمین‌ آشنایش.

ما همه متن هستیم؛ دست‌اندرکار نگارش، بازی، کارگردانی؛ طراحی صحنه و نور. ما همه درگیرتئاتری هستیم به وسعت زندگی؛ فیلم هستیم و نقش و صدا.

ما در پرده‌های بسته و باز و متداخل؛ به هم سر می‌زنیم. ما هم به خیام می‌رسیم و به فردوسی، به آدم‌‌ها و مکان‌های متفاوت؛ به رویدادهای متعدد و به مفاهیم کهنه و نو.

ما نقش‌هایمان را هر روز ایفا می‌کنیم؛ به تکرار تا واپسین پرده.

اما فرق است میان نقش و زیستن به گونه‌ای که تیپ بشوی و به دیگر سخن زندگی‌ات نقشی شود به ماندگاری. فرق است بین خیام ما و خیام شناسان و فردوسی ما و شاهنامه‌شناسان.

دانش ارتباطات رگه‌های بزرگی دارد، نظریه‌های ارتباطی؛ جامعه‌شناسی رسانه‌ها؛ انسان‌شناسی رسانه‌ها، نشانه‌شناسی، مطالعات فیلم؛ درام و هنرهای نمایشی و… .

برای بهروز غریب پور و عروسک هایش

ارتباطات را هر نوع طبقه‌بندی کنید، چه با سازه‌های انسانی و تکنولوژیک، چه به صورت درونفردی، میانفردی و جمعی و چه در قالب‌های دیداری، شنیداری و غیرکلامی، چه در بخش‌بندی رسانه، ارتباط و هنرهای نمایشی؛ باز هم ناگزیرید جایی برای فرهنگ و تاریخ و اسطوره‌ها و خلاقیت‌ها بازکنید.

تجربه به من آموخته است که کارشناسان بزرگ ارتباطات با خلاقیت، مطالعات فرهنگی و تاریخی و با نشانه‌ها غریبه نبوده‌اند. و همین تجربه به من می‌‌گوید برای پاسخ به عطش دانستن، سرچشمه بهترین مکان است.

در نظر بگیرید قرار باشد درباره تاریخ روزنامه‌نگاری در ایران پژوهش کنید؛ به سراغ چه کسی خواهید رفت؟ برای همه متخصصان این عرصه احترام قائلم. اما من از استاد بزرگ سیدفرید قاسمی کمک خواهم گرفت. او برای این نوع پژوهش‌ها یک مرجع بی‌بدیل است.

برگردم به عرصه عروسک‌ها. گفتم فرق است میان نقش و زیستن به گونه‌ای که تیپ بشوی و زندگی‌ات نقشی شود به ماندگاری. استاد ارجمند جناب آقای بهروز غریب‌پور برای من همان سید فرید قاسمی است اما در عرصه هنرهای نمایشی.

او نقش ایفا نمی‌کند. او یک تیپ است. او هم زندگی‌اش نقشی دارد به ماندگاری. او هماره کوشیده است از عروسک‌ها دور نشود. او بلد است دارا و سارا را کجا بنشاند و باربی‌ها را کجا. او هم نویسنده است هم کتاب مرجع. او هم نهاد است هم شخص. هم از منابع تخصصی بهره می‌برد و هم خودش منبع و مرجع است.

من همیشه از او چهره به چهره و دورادور آموخته‌ام. استاد غریب‌پور بسیار پخته و دنیا دیده است. سنجیده حرف می‌زند و برای کارهایش سنجه دارد. خودش خودش را اندازه می‌گیرد. آقای غریب پور به عرصه تخصصی‌اش چه در سطح ملی و چه در سطح بین المللی وفادار مانده است. او از آن دسته آدم‌هایی نیست که با هر صدایی چهره برگرداند.

او مثل یک حرفه‌ای تمام عیار، مهارت دارد و پیوستگی دارد و غلظت و به جایی رسیده است که دستی چیره‌گر داشته باشد در تبدیل مفاهیم به سازه‌ها. رفتاری برتولت برشتی دارد و سعی می‌کند متن منتزع نداشته باشد و حاشیه را هم به مشارکت بخواند.

او قدر محیط را به عنوان یک عامل موثر در یادگیری اجتماعی به نیکی می‌داند و عروسک‌ها بخش مهمی از همین محیط به ویژه یادگیری محیط کودکی هستند. او درام زندگی را آگاهانه به پیش می‌برد.

آقای غریب‌پور از معلمی در دبستان تا تدریس دردانشگاه‌های تهران؛ هنر، صداوسیما و سوره؛ مسیر ژرف شدن در تخصصش را پیموده است. او این‌ مسیر را در مضامین تدریسی، تالیفی و ترجمه‌ها و در فعالیت‌های فرهنگی عملی‌اش به ویژه در طراحی‌ها و اجراهایش چه به عنوان سناریست و چه به عنوان کارگردان و دراماتورژ بازنمایی کرده است.

او از دنیای عروسک‌ها آموخته است که ‌آنها هرگز نمی‌توانند دست به انتخاب بزنند و همیشه در موقعیت انتخاب شونده باقی می‌مانند و به همین سبب آقای غریب پور خودش دست به یک انتخاب بزرگ زده است: تا به ما قدر و منزلت انتخاب‌گری را نشان دهد.

تا به ما بگوید ما از عروسک‌ها مراقبت می‌کنیم و با آن‌ها قصه سازی می‌کنیم و از همین مسیر است که مراقبت‌گری می‌آموزیم و قصه‌ساز می‌شویم؛ که به ما بفهماند این بی‌‌گریه‌ها و بی‌لبخندها و بی‌زبان‌ها؛ بالقوه سرشار از رساترین زبان‌ها هستند در بیان تاریخ و فرهنگ دیارها؛ آینه‌هایی از عواطف ما.

کاش آقای غریب‌پور کتابی بنویسد یا دست کم مقاله‌ای و در آن به دیگران بگوید که به عنوان نویسنده، کارگردان تئاتر و سینما و به مثابه استاد نمایش عروسکی دریافته است که …..

می‌نویسید آقای غریب‌پور ارجمند؟

پایان پیام