امید در ایران یک اضطراب همیشگی است؛ چه باید کرد؟

امید در ایران و این اضطراب همیشگی

به گزارش گلونی این روزها خیلی از ما با چالش رخوت، استیصال و ناامیدی، دست به گریبانیم.

این کرختی نسبتا نوپا که از شرایط اقتصادی و کرونایی مایه می‌گیرد، حتی بسیاری از اندیشمندان و عقلای جامعه را درگیر کرده است.

این درحالی‌ است که تاریخ فلسفه و حکمت و علم نشان داده است که همیشه اندیشه‌های بزرگ و ساخته‌های بکر و نوآورانه از میان طوفان حوادث زاده شده‌اند.

تفکر و اندیشه کنشگر و زایا، همواره سیمرغی است که از خاکستر خویش برمی‌خیزد و از پس بحران‌ها طلوع نور تازه امید را از چشم‌اندازی تازه، نوید می‌دهد.

مقصود فراستخواه جامعه‌شناس ایرانی و استاد برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی در مؤسسه پژوهش و برنامه‌ریزی آموزش عالی، از آن دسته اندیشمندانی است، که این نگاه را باور دارد.

او که در سال ۱۳۹۶ جایزه ترویج علم را به دلیل فعالیت و تلاش بی‌وقفه، مسئولانه، هدفمند، همه‌جانبه، انسانی و اخلاقی در حوزه‌های دانشگاهی و عمومی برای بسط دانش جامعه‌شناسی و همچنین تعهد به تداوم کار فرهنگی، ترویجی و علمی دریافت کرده معتقد است، مسیر تاب‌آوری و دوام آوردن در شرایط سخت و مبادا، تنها از مسیر تفکر و اندیشه می‌گذرد.

فراستخواه معتقد است در شرایط سخت نباید سرخورده شد و به یاس و تنبلی اجازه جولان داد: «نباید به کارمندان فکری و کارمندان دانشگاهی فروکاسته شویم که فقط به فکر حیات روزمره باشیم».

امید در ایران

این استاد دانشگاه باور دارد: «متفکران و روشنفکران ایرانی و نخبگان ایران در چهار پنج دهه اخیر تولیدات مهمی داشتند ولی انسداد و فروبستگی که در ساختارها و نهادهای اجتماعی ما وجود دارد اینها را جذب نکرده است و این خودش ذهن را فرسوده و فرتوت می‌کند.

چون آدم‌ها حس خوداثربخشی‌شان را از دست می‌دهند و در نهایت به این نتیجه می‌رسند که ما هر کاری کردیم نشد و فایده نداشت و هیچ کاری نمی‌توانیم انجام دهیم.

وقتی ذهن یک ملت خسته و فرسوده می‌شود از ادامه راه‌حل‌ها منصرف می‌شود».

فراستخواه می‌گوید: «امید ما ایرانیان همیشه با نوعی دلهره، اضطراب و استرس همراه بوده است.

امروز هم همین‌طور است و خیلی از جوانان و متفکران ما با وجود همه سختی‌ها و مصائب در فکر خلق معانی و ایده‌ها و ابتکاراتی هستند.

دریغا که در جامعه ایران، زندگی در گروگان ایدئولوژی نگه داشته شده است و زندگی در این مرز و بوم محدود شده به دعواهای ایدئولوژیک نسل سالخورده نیم قرن پیش.

به بیان دیگر زندگی در این سرزمین به یک ایدئولوژی رسمی غالب آویخته شده است.

… در ۲۰۰ سال گذشته نیز وبا و جنگ جهانی واستبداد و تحجر و انواع نگون‌بختی‌ها بود ولی استعدادهای همین ملت در بحبوحه این نگون‌بختی‌ها، مدرسه دارالفنون، مدرسه سیاسی، مشروطه، دانشگاه و جنبش نوسازی راه انداخته و دوام آورده است.»

صحبت‌های کامل دکتر مقصود فراستخواه را درباره اندیشه و تفکر در مواجهه با اشتباه در صفحه خبرگزاری مهر بخوانید.

پایان پیام