مناظره درباره صید ترال در ایران
مناظره درباره صید ترال در ایران
به گزارش گلونی صید ترال چیست؟ به صیدی گفته شده که توسط تورهای قیفی شکل به همراه کشتی از اعماق دریا ماهیان و یا آبزیان مورد نظر را جمع‌آوری می‌کنند.
در ایران این نوع صید قرار بوده است که برای صید فانوس ماهیان در عمق ۲۰۰ تا ۴۰۰ متری دریای عمان به گونه‌ای که ذخایر این گونه تهدید نشود، صورت گیرد.
اما شنیده‌ها حاکی از آن است که این حدود ۹۰ کشتی و در مناطقی با عمق کمتر از میزان ذکر شده و حتی مناطق ساحلی دیده شده‌اند.
این در صورتی است که صید ترال در مناطق با عمق کم تمامی گونه‌های کف‌زی و غیر از هدف صید را هم صید کرده و محیط بستر را از بین می‌برد.
به علاوه این نوع صید می‌تواند ارتزاق صیادان محلی منطقه را هم به دلیل خالی کردن ذخایر آبزیان نواحی نزدیک به ساحل به مخاطره اندازه.
در ادامه مشخص شد که تعدادی از این کشتی‌ها توسط شرکت‌های ایرانی از کشور چین آورده شده بودند و تحت اجاره ایرانی‌ها اقدام به صید نمودند و تعدادی نیز کاملا با مالکیت ایرانی بودند.
در سال ۹۹ قوه قضاییه صید ترال را ممنوع اعلام کرده است.
مناظره درباره صید ترال در ایران
نماشای گلونی را دنبال کنید
در این خصوص برنامه طبیعت ۳۶۰ درجه با مجری‌گری و کارشناسی پرهام دیباج و کارشناسان مدعو برنامه آقایان دکتر اصغر عبدلی عضو هیئت علمی دانشگاه شهید بهشتی و دکتر داوود میرشکار مدیر کل دفتر حفاظت از زیست بوم‌های دریایی و سواحل دریایی سازمان حفاظت محیط زیست، گفت و گویی برگزار گردید تا به ابعاد مختلف صید ترال در کشور بررسی شود.
در ادامه به پرسش‌های مجری از کارشناسان حاضر در برنامه و گفت و گوهای صورت گرفته در این خصوص، پرداخته می‌شود.
جناب آقای دکتر میرشکار، آیا سازمان حفاظت محیط زیست اصولاً با صید ترال مخالف است یا موافق؟
سازمان محیط زیست بنا به وظایف خود با توسعه ناپایدار مخالف است.
اما هر فعالیتی در کشور بنا به الزامات و نیازهای، به روی آن سرمایه‌گذاری و صورت می‌پذیرد.
استفاده پایدار از ذخایر دریایی حق جوامع صیادی محلی و سنتی کشور است.
اما چیزی که می‌بایست به آن اذعان کرد این است که در کشور ما صید ترال صرفاً به اسم صید فانوس‌ماهیان انجام شده در حالی که در عمل ذخایر دیگر ماهیان کشور به غارت رفته است.
صید ترال در ایران
جناب آقای دکتر عبدلی، چه مشکلاتی باعث می‌شود که جامعه دانشگاهی عملاً به جلوگیری از وقوع صید ترال ورود می‌کند و در مجموع شما عملکرد دستگاه‌های اجرایی ذی صلاح و ذی نفع در این زمینه را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
بنده معتقد هستم ما در دستگاه‌های نظارتی از جمله محیط زیست مدیران و کارشناسان خوبی در اختیار داریم و شاهد جان‌فشانی محیط‌بانان در این حفاطت از محیط زیست هستیم.
اما متاسفانه در سطوح مدیریتی کم کاری‌هایی زیادی هم وجود دارد.
در خصوص صید ترال باید گفت که این نوع صید چندین سال (از سال ۱۳۸۷) است که در کشور اتفاق افتاده و همان‌طور که اشاره شد به اسم صید فانوس‌ماهیان، آبزیان بسیاری در خلیج فارس و دریای عمان به طور نامناسب صید شده‌اند.
در این مدت با پیگیری‌های صورت گرفته از وزیر جهاد کشاورزی و حتی با تغییر ریاست سازمان شیلات کشور این صید همچنان ادامه داشت تا این که با تلاش‌های فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی و همکاری علمی دانشگاه شهید بهشتی صید ترال از آذر ماه سال ۱۳۹۹ با توافقی که با سازمان شیلات انجام شد، به مدت دو سال به منظور انجام بررسی‌های مختلف متوقف شده است.
به فراکسیون مجلس اشاره فرمودین، جا دارد تا از ریاست محترم فراکسیون محیط زیست مجلس شورای اسلامی، سرکار خانم مهندس رفیعی سوال شود (تماس تلفنی) که حدود ۹۰ کشتی ترالر در دریای عمان و خلیج فارس مشغول به فعالیت بودند اما با وجود ممنوعیت وضع شده هنوز گزارشهای حاکی از حضور ۱۷ الی ۱۸ عدد کشتی صید ترال در منطقه به گوش می‌رسد. علت حضور این کشتی‌ها چیست؟
با توافق صورت گرفته فعالیت کشتی‌های استیجاری لغو گردید.
اما کشتی‌های که هنوز فعالیت دارند شامل لنج‌های محلی هستند که مشغول به صید میگو هستند.
آقای دکتر میرشکار، همان طور که جناب دکتر عبدلی اشاره کردند، از سال ۸۷ صید ترال در حال انجام است، از آن زمان تا کنون آیا تشخیص داده نشده که این فعالیت مخرب است و باید جلوی آن گرفته شود؟
در مجموع احساس می‌شود که سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه با اکوسیستم‌های آبی حساسیت و جدیت کمتری نسبت به اکوسیستم‌های خشکی به خرج داده است، آیا این طور نیست؟
سازمان حفاظت محیط زیست نه از سال ۸۷ بلکه از سال ۸۰ با صید ترال درگیر است و از همان زمان موارد تخلفی را به قوه قضاییه ارجاع داده است.
اما قوه مققنه مسئولیت حفاظت، ارزیابی ذخایر و بهره‌برداری از ذخایر آبی را به عهده سازمان شیلات قرار داده است و برای محیط زیست ظرفیت‌های قانونی و بالطبع منابع مالی در حوضه دریایی (نه آب شیرین) وجود ندارد.
پس با این وجود آیا در طی این سال‌ها امکان درخواست اصلاح قانون از قوه مققنه برای نظارت بهتر وجود نداشت؟
سازمان حفاظت محیط زیست در مواردی به طور غیر مستقیم و حتی مستقیم به مجلس شورای اسلامی گزارشهای در خصوص خلع‌های قانونی ارائه کرده است.
حتی شورای عالی محیط زیست که دبیرخانه آن در سازمان حفاطت محیط زیست قرار دارد و در خصوص گونه‌های در خطر انقراض تصمیماتی اتخاذ کرده، در بخش گونه‌های دریایی توانایی تصمیم‌گیری نداشته است.
جناب آقای دکتر عبدلی، چطور می‌توان متوجه شد که کشتی‌های ترال مشغول صید فانوس ماهیان در عمق مجاز نبوده و در حال تخلف هستند؟
برای چندین سال، سازمان شیلات از طریق بخش خصوصی افرادی را برای نظارت بر صید کشتی‌های ترال مشخص میکرده که حقوق این افراد توسط صاحبان کشتی‌ها پرداخت می‌شده و نظارت موثری بر روی صید آن‌ها وجود نداشته است.
سازمان حفاظت محیط زیست هم فرد ناظری بر این صید در اختیار نداشته و هیچ اطلاعاتی هم در مورد مسیر حرکتی کشتی‌ها موجود نبوده است.
اما در سال ۱۳۹۶ با نصب سامانه VMS بر روی این کشتی‌ها، مسیر حرکت آن‌ها مشخص می‌شود. با بررسی اسناد نحوه فعالیت برخی از این کشتی‌ها مشخص شده است که کمترین میزان فعالیت آن‌ها در منطقه مجاز با فاصله بالای ۱۲ مایل از ساحل و در عمق ۲۰۰ الی ۴۰۰ متر بوده و بیشتر فعالیت آن‌ها در مناطق کم عمق و حتی ساحلی بوده است که منجر به نابودی ذخایر منطقه و تجهیزات صیادان محلی شده است. حال سوال اینجاست که افراد ناظر بر این فعالیت‌ها چطور جلوی آن را نگرفته‌اند؟
دکتر میرشکار در واکنش به این صحبت‌ها گفت: سازمان حفاظت محیط زیست در مقاطعی در مقابل فعالیت‌های کشتی‌های ترال در کمتر از فاصله ۱۲ مایل برخوردهایی داشته است و دلیل عدم نظارت و واکنش به نحوه فعالیت کشتی‌های ترال این بوده که این کشتی‌ها عمدتاً در شب و در زمان خاموشی دستگاه‌های دریافت کننده سیگنال بوده است.
اما دکتر عبدلی در واکنش به این صحبت‌ها عنوان کردند: عمده فعالیت در شب نبوده و در روز اتفاق افتاده است و هرگز فعالیت این کشتی‌ها به طور کامل متوقف نشده است (گاهاً به صورت مقطعی) و دستگاه‌ها صید در زیر فاصله ۱۲ مایلی را به ثبت رسانده‌اند و تا زمان توافق مجلس با سازمان شیلات، هیچ‌گاه فعالیت ناوگان صید ترال تحت عنوان فانوس‌ماهیان با توجه به تخلفات گسترده و آشکار آن، متوقف نشده‌اند.
صید ترال در ایران
با توجه به فرمایشات شما و ثبت تخلفات، مستقیماً چه سازمان‌های موظف به توقف این فعالیت بوده‌اند؟
سامانه‌های نظارتی در اختیار سازمان شیلات بوده و همان‌طور که گفته شد هم نظارت و هم بهره‌برداری از ذخایر آبزی بر عهده این سازمان قرار داشته که این مسئله خود یک اشکال بزرگ است.
چگونه یک سازمان می‌تواند هم ناظر و هم بهره‌بردار یک منبع باشد؟! حتی سازمان حفاظت محیط زیست هم ابزارهای قانونی از جمله اصل ۵۰ قانون اساسی و کنوانسیون تنوع زیستی را در پیش روی خود داشته که می‌تواند به راحتی جلوی این گونه فعالیت‌ها ایستادگی کند.
پس در نتیجه این امر برای بنده قابل پذیرش نیست که سازمان حفاظت محیط زیست توانایی مقابله با چنین فعالیتی را نداشته است. و اگر قانون از نظر سازمان حفاطت محیط زیست دارای اشکالات هست این وظیفه به دوش سازمان هست که پیشنهاد اصلاح قانون را ارائه کند که ما شاهد چنین امری نیستیم.
به ویژه که در اثر صید ترال گونه‌های در معرض خطر تهدید در مقیاس جهانی از جمله دلفین‌ها و مرجان‌ها نیز تهدید می‌شوند و سازمان موظف به حفاظت از این گونه‌ها نیز هست.
آقای میرشکار در این باره توضیح می‌دهید؟
قابل ذکر است که این فرآیند اصلاحات قانونی از طرف سازمان حفاظت محیط زیست به کرات اعلام شده است.
اما به نظر شما این پروسه زمان بر منجر به آسیب جدی به ذخایر نمی‌شود؟ شما اشاره کردید که با صید ترال در ایران مشروط به رعایت ضوابط موافق هستید، آیا سازمان حفاظت محیط زیست ظرفیت‌های نظارت بر رعایت این شرایط را دارد؟
خیر سازمان محیط زیست این ظرفیت را ندارد اما سازمان شیلات باید شروط لازم را فراهم کند.
پایان پیام
خرید از سایت‌های معتبر با کد تخفیف گلونی
کلیک کنید
کد خبر : 244776 ساعت خبر : 10:15 ب.ظ