بررسی معماری باغ ارم و مسجد نصیرالملک در شیراز

بررسی معماری مسجد نصیرالملک و باغ ارم در شیراز

در ۱۴ مهر ۱۴۰۰ 0

به گزارش گلونی مسجد نصیرالملک که از دیدگاه کاشی‌کاری ارزنده‌ترین مسجد ایران و از دیدگاه ساختمان‌سازی به ویژه کاشی‌کاری و مقرنس بی‌مانند است، دارای مساحتی بالغ بر ۲۸۹۰ متر مربع و زیر بنای ۲۲۱۶ متر مربع است.

در معماری مسجد نصیرالملک از شیشه‌های رنگی استفاده شده است و به همین علت آن را «مسجد صورتی ایران» نیز می‌گویند.

مسجد یک سردر ورودی دارد و دو ورودی دیگر آن به کوچه جنوبی و مسجد و به امامزاده جنب آن مرتبط است.

ورودی اصلی مسجد از کاشی هفت رنگ با تزیینات فراوانی از گل سرخ و گل زنبق شیراز است.

این سردر دارای دو جرز است و هر جرز به سه قسمت تقسیم شده و در بالای آن یک تابلو با کاشی هفت رنگی قرار دارد.

سردر با یک فرورفتگی قرار دارد. درب چوبی مسجد دارای قابی سنگی با تزیینات اسلیمی و سنگ یک پارچه بزرگ است و روی آن یک قوس پنج و هفت به کار رفته است. در بالای قاب سنگی یک کتیبه کوچک که سنگی با شعر شوریده شیرازی و تاریخ ساخت آن با خط نستعلیق آمده است.

این مسجد دو شبستان دارد یکی در غرب و دیگری در شرق شبستان شرقی یک شبستان زمستانی بوده که به سمت قبله است همچنین در هوای بسیار گرم تابستان می‌بایست مورد استفاده قرار می‌گرفت که جهت جلوگیری از تابش مستقیم نور آفتاب و گرم شدن شبستان طراحی شده است.

باغ ارم: تاریخ ساخت و بنیان‌گذار اولیه باغ ارم شیراز، به‌درستی مشخص نیست؛ ولی توصیف‌هایی از آن در سفرنامه‌های متعلق به قرن دهم و یازدهم هجری آمده‌است.

این باغ در روزگار سلجوقیان و آل اینجو پا برجا بوده است.

در زمان زندیه هم کریم‌خان زند در سازندگی و بهسازی این باغ کوشید.

در زمان قاجاریه این باغ به مدت ۷۵ سال به دست سران ایل قشقایی افتاد.

در این زمان عمارتی در این باغ ساخته شد.

اما در زمان سلطنت ناصرالدین شاه قاجار عمارتی دیگر توسط حسین‌علی خان نصیر‌الملک پی‌ریزی شد که با مرگ وی خواهرزاده او ابولقاسم خان نصیر‌الملک امور باغ ارم را به دست گرفت و عمارت نیمه کاره را تکمیل کرد.

درباره مسجد نصیرالملک و باغ ارم بیشتر بخوانید