میراث و صنایع دستیامروز در گلونیپیشنهاد سردبیر

ثبت ۲۲ اثر ایلام در فهرست ملی

در ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۱ 0

استان ایلام به برکت وجود پیشینه تاریخی و کهن خود سرشار از آثار و ابنیه تاریخی است که در نقاط مختلف استان پراکنده‌اند و در کنار آثار طبیعی و مذهبی به غنای استان افزوده‌اند.

به گزارش گلونی به نقل از میراث‌آریا ایلام به علت تاریخ اصیل و کهن خود یکی از قدیمی‌ترین زیستگاه‌های انسان هوشمند و یکجانشین بود و گواه این مدعا تپه ماقبل تاریخ علی‌کُش دهلران با قدمتی بیش از ۱۰ هزار سال است که در این این تپه تاریخی آثاری از زندگی بشر اولیه کشف شده‌است.

شاید کمتر از کسی از وجود لوح تاریخی متعلق به امپراطوری آشوریان و سنگ نوشته آشور بانیپال در استان ایلام آگاه باشد که این لوح تاریخی در شهرستان ملکشاهی و در کنار رودخانه گُل‌گُل قرار دارد.

استان ایلام ماوای طاق شیرین و فرهاد، تنگه بهرام چوبین، شهرهای تاریخی سراب‌کلان سیروان و سیمره به یادگار مانده از روزگاران کهن ایران باستان است و قلعه‌های متعدد به جای مانده از بعد از اسلام است.

اهمیت حفظ این آثار و گنجینه‌ها سبب گشته تا طی سالیان متمادی همچون میراث‌هایی گرانبها توسط نسل‌های پیشین دست به دست شده و به ما برسد و ما نیز در قبال حراست از این سرمایه‌ها برای نسل‌های بعدی مسئول هستیم.

در استان ایلام باتوجه به داشتن آثار متعدد تاریخی، در طول دهه‌های گذشته تعدادی از این میراث‌های به جای مانده از نیاکان این دیار به ثبت ملی رسیده است و سال گذشته نیز فهرست آثار ملی کشور از ثبت میراث‌های ارزشمند استان ایلام بی‌نصیب نبود.

در سال ۱۴۰۰ پنج اثر تاریخی شامل تپه‌های چیاولی، نهالستان، ترن سه و محوطه‌های تاریخی برزه‌خوران، جوب‌آسیاب و گورستان‌های دارنوک و خرابانان در فهرست آثار ملی غیرمنقول ثبت شدند.

سال گذشته همچنین سه اثر تپه پیش از تاریخ رم‌رمه و قلعه کنجانچم در شهرستان مهران و تپه قلعه گل دره‌شهر نیز تعیین حریم شده است و پی‌سوز مفرغی محوطه گوریه الیان، ملاقه مفرغی تپه‌غران و گلدان سفالی لعابدار در بخش آثار غیرمنقول سال گذشته به تصویب رسید.

استان ایلام در کنار آثار تاریخی و طبیعی سرشار از آیین‌ها و سنن است که برخی از آن‌ها به عنوان اثر ناملموس ثبت ملی شده‌اند و در سال گذشته نیز تعداد دیگری از این آثار ثبت شدند.

بازی محلی کِران، شیوه تهیه شیراز (تُوف نوعی لبنیات محلی)، دانش و مهارت بومی بهره‌برداری از ونوشک (پسته کوهی)، مهارت ساخت بوگده ملکشاهی و مهارت پخت خورشت تَرِگ (تره کوهی نوعی گیاه وحشی خودروی محلی ناحیه زاگرس) به ثبت ملی رسید.

در کنار آثار منقول، غیرمنقول، ملموس و ناملموس سال گذشته طبیعت بکر و زیبای ایلام از ثبت آثار ملی بی‌نصیب نماند و منظر زمین‌شناختی آبشار ماهوته و تالاب و آبشار پلیه ثبت ملی شدند.

سال گذشته در مجموع ۲۲ اثر از استان ایلام در فهرست آثار ملی ثبت شد که بیانگر غنای استان ایلام در زمینه بهره‌مندی از تاریخ، تمدن، آداب و سنن، طبیعت و فرهنگ است.