کتاب موزه پایین شهر و تماشاچیانش منتشر شد

کتاب موزه پایین شهر و تماشاچیانش منتشر شد

به گزارش گلونی کتاب موزه پایین شهر و تماشاچیانش به بررسی پدیده فقر و نگاه جامعه به آن از دریچه‌ای نو می‌پردازد.

ایرانِ دهه‌ ۹۰ را می‌توان دهه‌ تولید تهی‌دستی دانست. اقتصاد در وضعیتی فاجعه‌بار قرار گرفت و بحران‌های پیاپی منجر به تولید نظام‌مند لشکر فقرا شد. در همین دهه بود که متراکم‌شدن فقر سوژه‌ گزارش‌های خبری و فیلم‌های پرشماری شد و نظام بازنمایی رسانه‌ای را تحت تأثیر قرار داد. تهی‌دستان زیادی برای نخستین‌بار اسم‌دار شدند: سوخت‌بر، کول‌بر، زباله‌گرد، دست فروش و گورخواب. این فیگورها قبلاً هم در جغرافیای ایران حاضر بودند، ولی در این دهه بود که رؤیت‌پذیر شدند.

نویسندگان موزه‌ پایین‌شهر و تماشاچیانش نشان داده‌اند که چرا این رؤیت‌پذیری باعث نشد تا فرودست و زندگی محقرش تبدیل به مسئله شود، چگونه موضوع اصلی تبدیل شد به سوژه‌هایی برای کلیک‌خوری سایت‌ها و فروش قصه‌شان در سینماها، و در نهایت چگونه فرودستان برای فرادستان امری تماشایی به حساب آمدند و پایین شهر به موزه‌ای بزرگ از فقر بدل شد.

این کتاب به موضوعاتی مانند اخراج نظام‌مند فقرا از محلات، تبدیل شدن جنوب شهر به سرزمینی عجایب برای تماشاگران مرفه، و روایت‌پردازی‌های حیرت‌انگیز و سرگرم‌کننده از فقر در رسانه‌ها می‌پردازد.

نویسنده در این کتاب معتقد است که در فضایی که فقرا به طور نظام‌مند از محلات اخراج می‌شوند، همسایه فقیر اصلاً وجود نخواهد داشت. در این نقطه، جنوب شهر برای سرزمینی که خودش در جنوب جهان است به سرزمین عجایب تبدیل می‌شود؛ البته برای آنان که از پشت شیشه ماشین‌هایشان به شهر نگاه می‌کنند و در جنوب شهر در پی صحنه‌های تماشایی می‌گردند.

فقیر، که روزگاری نه چندان دور موضوع انکشاف عاشقانه بود، حالا از جانب عالمان علوم انسانی، موضوع موشکافی آسیب‌شناسانه می‌شود؛ و این همان جایی است که صفحات اجتماعی روزنامه‌ها و خبرگزاری‌ها، این عرصه بکرِ تماشایی برای روایت‌پردازی‌هایی حیرت‌انگیز، دلهره‌آور و البته سرگرم‌کننده را جذاب می‌یابند.

«موزه پایین شهر و تماشاچیانش» به نقد سینمای اصطلاحاً «اجتماعی» می‌پردازد که رنج تماشایی شده فقر را به نمایش درمی‌آورد و تماشاگرانش را به صرف یک وعده هیجان‌انگیز و «باحال» دعوت می‌کند.

این کتاب برای علاقه‌مندان به حوزه‌های مطالعات شهری، جامعه‌شناسی، و علوم انسانی جذاب خواهد بود.

کتاب را نشر برج منتشر کرده است.

پایان پیام

از کتاب‌های تازه در گلونی بخوانید