تلاش برای آماده‌سازی اپرای خیام تا جشنواره فجر
تالار فردوسی بنیاد رودکی، مهمترین سالن تئاتر عروسکی ایران، این روزها پر از رفت و آمد است.
به گزارش پایگاه خبری گلونی، بهروز غریب‌پور و همکارانش در این سالن پر از غوغا و شور، در تلاش برای تولید اثر فاخری برای یکی دیگر از نام آوران ایران هستند؛ اپرای حکیم خیام نیشابوری در این سالن در آغاز راه است.
غریب‌پور پیش از این گفته بود:” در پنجگانه فردوسی، مولوی، حافظ، سعدی و خیام، اگر خیام را نیز بروی صحنه بیاورم، به پنج قله شعر و اندیشه و ادبیات ایران عزیزم ادای احترام کرده و سر تعظیم بر آستان آنان فرود آورده‌ام”.
این خواسته غریب‌پور، حالا با حمایت ویژه بنیاد رودکی و معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حال عملیاتی شدن است.
بهروز غریب‌پور، نویسنده و کارگردان پروژه اپرای عروسکی خیام از مراحل آماده‌سازی اپرای خیام گفت.
وی از تلاش گروه برای اجرای این اثر در جشنواره تئاتر فجر خبر داد و اضافه کرد: همایون شجریان در این پروژه به عنوان آواگر و ایفاگر نقش خیام همکاری می‌کند.
غریب‌پور افزود: نگارش متن اپرای خیام که از دو سال پیش آغاز شده بود یک سال به طول انجامید و از اسفند ۹۴ نیز فرایند آهنگسازی پروژه کلید خورد.
وی ساخت آهنگ برای این پروژه را مشکل توصیف کرد و ادامه داد: آهنگساز تنها متن اثر را می‌خواند و باید بر اساس تصویری که من برای او توصیف می‌کنم صحنه‌ها را آماده کند؛ به همین دلیل کار ما به صورت مشترک با یکدیگر به پیش می‌رود.
این استاد نمایش عروسکی بیان کرد: در این شیوه قطعه از پیش آماده‌ای برای خواندن خواننده وجود ندارد؛ آواگران یا خواننده-بازیگران باید مفاهیم نقش را از ماکت موسیقی استخراج کنند و پس از آن خواننده اصلی نقش را ایفا می‌کند.
ضبط موسیقی در لندن؛ کمک به کیفیت پروژه
غریب‌پور با اشاره به تلاش گروه برای انجام کل فرایند ساخت و ضبط موسیقی پروژه سعدی در ایران گفت: در مورد پروژه خیام به محض خروج خبر اجرای آن از مرزهای کشور و اطلاع علاقه‌مندان به این شاعر بزرگ از انجام چنین پروژه‌ای، نوید نیکبخت آهنگساز و موسیقی‌دان ایرانی ساکن انگلیس برای همکاری با گروه اعلام آمادگی کرد.
وی افزود: ایشان کار خود را به عنوان مدیر تولید برای اجرا و ضبط موسیقی سمفونیک پروژه در لندن کلید زد و فرنوش بهزاد، رهبر ایرانی ارکستر نیز به واسطه او به گروه ملحق شد.
نویسنده و کارگردان اپرای عروسکی خیام، با ابراز امیدواری در مورد پایان بخش عمده‌ای از کار اجرا و ضبط ارکستر سمفونیک در لندن، افزود: این کار بزرگ با حداقل هزینه در حال انجام است در صورتی که ضبط موسیقی در لندن به کیفیت پروژه کمک زیادی می‌کند.
غریب‌پور ادامه داد: هنرمندان ایرانی که در لندن درگیر این پروژه هستند دستمزدی برای کار خود دریافت نمی‌کنند و اعضای گروه سمفونیک نیز به دلیل شهرت بین‌المللی خیام حداقل دستمزد را دریافت کرده‌اند.
وی گفت: گروه آهنگسازان این کار را امیر بهزاد، همایون شجریان، اسحاق انور، نوید نیکبخت و فرنوش بهزاد تشکیل می‌دهند.
تشکیل گروه آوازی از میان ۱۵۰ نفر
این کارگردان تئاتر افزود: بعضی از خوانندگانی که در پروژه‌های پیشین حضور داشتند و وقفه‌ای در همکاری آنها با گروه ایجاد شده بود؛ از جمله همایون شجریان، مهدی امامی، روشنک کی‌منش و مهرداد ناصحی در این پروژه حضور دارند و بعضی از خوانندگان گروه نیز از تجربه‌ای غنی برخوردار هستند اما هنوز صاحب‌نام نشده‌اند.
به گفته غریب‌پور از حدود ۱۵۰ نفر برای تشکیل گروه آوازی این پروژه آزمون گرفته شد اما با وجود استعداد قابل توجه بسیاری از آنها، به دلیل محدودیت تعداد نقش‌ها، ۱۷ نفر برگزیده شدند.
فعالیت همزمان کارگاه ساخت عروسک
نویسنده و کارگردان اپرای عروسکی خیام نسبت به اتمام کار ضبط موسیقی تا پایان دی ماه ابراز امیدواری کرد و افزود: همزمان با طی شدن فرایند آهنگسازی و اجرای آن، کارگاه ساخت عروسک و اشیای صحنه‌ای نیز مشغول به کار است و این مرحله با همکاری سازندگانی که در گروه عروسکی آران آموزش دیده‌اند به سرعت به پیش می‌رود.
وی بیان کرد: تا اکنون نزدیک به ۴۰ نفر در پیشبرد این پروژه همکاری کرده‌اند اما پیش‌بینی می‌شود در نهایت حدود ۹۰ تا ۱۰۰ نفر در بخش‌های مختلف مانند موسیقی، ساخت عروسک و بازی‌دهندگی حضور یابند.
غریب‌پور ادامه داد: در اپرای عروسکی خیام ۳۰ بازی‌دهنده همکاری می‌کنند و نزدیک به ۸۰ عروسک و ۷۰ عروسک ماکت باید ساخته شود به گونه‌ای که حدود ۱۵۰ عروسک در این پروژه به کار می‌رود.
این کارگردان تئاتر و سینما گفت: اپرای خیام، پروژه بسیار بزرگی است که تعداد هنرمندان و عروسک‌های آن از کارهای پیشین گروه بیشتر است.
تلاش برای اجرای اپرایی به زبان کردی
غریب‌پور با اشاره به تکرار کارهای پیشین گروه پس از اجرای اپرای خیام در سال ۹۶ گفت: در مورد پروژه بعدی خود بسیار علاقه‌مند هستم یک متن به زبان کردی را به صحنه ببرم و به این منظور به صورت همزمان روی سه موضوع تمرکز کرده‌ام که شامل افسانه‌های “مَم وزین” و گل سرخ خون‌آلود و حکایت عروسی پیر شالیار می‌شود.
این استاد نمایش‌های عروسکی ادامه داد: باید ظرفیت موسیقیایی اشعار مربوط به هر موضوع را بسنجم چرا که برای نوشتن متن اپرا از اشعار شاعران بنام استفاده می‌کنم که البته باید قابلیت انطباق با دستگاه‌ها و ردیف‌های موسیقی ایرانی را داشته باشند.
وی افزود: خط دستانی، بسیار ساده در ذهن من شکل می‌گیرد اما دشواری کار در انطباق اشعار با یکدیگر و با موسیقی است.
غریب‌پور گفت: در مورد اپرای خیام با توجه به محدود بودن رباعیات این شاعر، در کنار آثار خود او از اشعار شاعران دیگری چون وحشی‌بافقی، خاقانی و بیدل نیز برای آشنایی مخاطبان با اوضاع و احوال زمانه‌ای که شخصیت اصلی اپرا در آن می‌زیسته، بهره گرفته شده است.
نویسنده و کارگردان اپرای عروسکی خیام توضیح داد: انتخاب ابیاتی که از یک سو از نظر قافیه، ردیف و وزن با یکدیگر هماهنگ باشند و از سوی دیگر بتوان آنها را با دستگاه‌ها و ردیف‌های موسیقی ایران منطبق کرد، کار سختی بود.
به گفته وی طراحی آواز این اثر به منظور افزایش کیفیت اجرای آن به به اسحاق انور، استاد مسلم ردیف آوازی ایرانی سپرده شده است.
علاقه به ساخت اپرای کاوه آهنگر
غریب‌پور به علاقه خود برای اجرای داستان کاوه آهنگر در شاهنامه فردوسی اشاره کرد و گفت: تلاش من برای خلق آثار ماندگاری که برای سالیان طولانی از قابلیت اجرا برخوردار باشند، شکل‌گیری چنین آثاری را به پروژه‌ای سخت تبدیل می‌کند که باید از هر نظر شاخص باشد.
این کارگردان تئاتر بیان کرد: من در همه سال‌های فعالیت خود تلاش کرده‌ام هر پروژه را به گونه‌ای اجرا کنم که هم رضایت درونی خود و هم نظر مخاطبانی را جلب کند که در این سال‌ها حامیان اصلی گروه بوده‌اند.
لازم به ذکر است، این امید می‌آورد، اپرای خیام که با حمایت ویژه بنیاد رودکی و معاونت هنری وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در حال آماده شدن است، ۲۸ اردیبهشت ماه و همزمان با روز بزرگداشت وی در نیشابور اجرا شود.
حکیم عمر خیام نیشابوری، فیلسوف، ریاضی‌دان، ستاره‌شناس و رباعی‌سرای ایرانی در دوره سلجوقی می‌زیست؛ رباعیات خیام شهرت جهانی دارد.
پایان پیام
کد خبر : 27721 ساعت خبر : 9:04 ق.ظ