زلزله، سیل، برف، توفان و آینده ما

زلزله، سیل، برف، توفان و آینده ما

پایگاه خبری گلونی مجید دریکوند: همان‌طور که بارش برف در جاده آبعلی توانست بیش از ٩٠٠ ماشین را در برف گرفتار کند، در چند روز گذشته هم توفان شن و سنگریزه امان مردم شهرستان ریگان را بریده است.

چند روز است که زندگی در این شهرستان تعطیل شده و از وضع مرده یا زنده‌بودن مردم روستاهای اطراف ریگان اطلاعی در دست نیست. بسیاری از خانه‌ها و باغ‌های مردم بخت‌برگشته در زیر شن مدفون شده‌اند و کسی را پروای آن نیست که می‌توان ریگان را با پیگیری طرح‌های مالچ‌پاشی و تاغ‌کاری که از دهه ۵٠ آغاز شده، یاری کرد.

برای ما این موضوع تازه ای نیست؛ همان‌طور که مشکل از پلاسکو آغاز نشد و اصولا می‌شد پلاسکو جزء مشکلات به حساب نیاید. چنانچه توانسته بودیم از تجارب گران‌بهای زلزله بم بهره بگیریم. زلزله پنج دی بم گرچه جماعتی چند ده‌ هزار‌نفری از مردم بی‌گناه را به خاک و خون کشید و ضررهای جبران‌ناپذیری را برای مردم بم به‌ دنبال داشت. اما برای بخش‌های امدادی مانند هلال‌احمر، آتش‌نشانی و اورژانس و بعد از آن برای مدیریت بحران کشور فرصتی بی‌مانند بود.

زلزله، سیل، برف، توفان و آینده ما

بم کارگاهی بزرگ برای فهم و درک شرایط و یافتن نقاط ضعف و قوت امکانات‌مان بود که گذشتیم. روز پنج دی و پس از آنکه سازمان‌های امدادی کشور بدون ‌هیچ تجهیزاتی در بم حضور یافتند، باور نمی‌کردم که مثلا سازمان هلال احمر از داشتن حداقل امکانات بی‌بهره باشد. اما این‌چنین بود و خدماتی که از طریق هلال احمر انجام شد، دقیقا مانند جان‌فشانی آتش‌نشانان در پلاسکو، با کمترین تجهیزات و صرفا با ازجان‌گذشتگی نیروی انسانی همراه بود.

آنچه سبب می‌شد که درصدی از رنج و عذاب مردم بم کاسته شود، این بود که می‌پنداشتند با کشتارهای زلزله در بم فرصت بیداری مسئولان فراهم شده و تکان‌های شدید زلزله مدیریت کشور را از خواب قرون بیدار می‌کند. اما افسوس که این انتظار سرابی بیش نبود. چراکه پس از گذشت ١٣ سال از زلزله (چنانکه گفته می‌شود کشور درآمدی ٨٠٠ میلیارد‌دلاری فقط در دولت‌های نهم و دهم داشته) شاهد همان کمبودها در جریان پلاسکو هستیم.

در جریان زلزله بم امید می‌رفت که سازمان‌های گوناگون مسئول و… با داده‌های خود به رصدکردن اوضاع پرداخته و با تجزیه و تحلیل داده‌ها مقامات مملکتی را در جریان وضعیت واقعا موجود قرار دهند. زلزله بم همچنین می‌توانست و می‌بایست برای نهادهای دیگر اجتماع مانند نهاد سیاست، نهاد اقتصاد یا آموزش و پرورش نیز به میدانی برای تحقیق و پژوهش بدل شود تا مدیریت کشور را وادار به نقد خویش کرده و چگونگی عملکرد بخش‌های مختلف مدیریتی را در آینه آوارها و قبرستان بی‌سروته شهر بم به مشاهده بنشاند.

به‌هرحال زلزله بم به ما آموخت که در همیشه تاریخ و در دوران کنونی نیز در مدیریت بخش‌های گوناگون تخصص حرف اول و آخر را می‌زند و چنانچه خواسته باشیم در جهان معاصر فقط باقی بمانیم، مجبوریم که به امر مدیریت و تخصص توجهی ویژه داشته باشیم، وگرنه باید همچنان منتظر فجایع ملی دیگر مانند زلزله و سیل و آتش‌سوزی و ریزگردها باشیم.

پایان پیام