طریق بسمل شدن رمانی است درباره جنگ. همان که از اول تاریخ دامان بشر را گرفته است و رها نمی‌کند.
پایگاه خبری گلونی، سمیه باقری حسن‌کیاده: رمان طریق بسمل شدن بعد از حدود ۱۰ سال بالاخره مجوز نشر گرفت. این در حالی است که «زوال کلنل» و «عبور از خود» همچنان در پیچ و خم اداره ارشاد در حال خاک خوردن هستند.
داستان کتاب
طریق بسمل شدن رمانی است درباره‌ی جنگ ایران و عراق و هسته اصلی روایت آن در خط مقدم جبهه، بر تپه‌ای با نام «تپه‌ی صفر»، و در میان سربازانی شکل می‌گیرد که در محاصره دشمن قرار گرفته‌اند و به دنبال راهی برای رسیدن به تانکر آب پایین دره هستند.
اما این روایت در قالب روایاتی دیگر قرار گرفته است. روایت نویسنده‌ای عراقی، نویسنده‌ای ایرانی، اردوگاه اسرای جنگی، دادگاهی نظامی، فیلمی از همسر یک شهید، بازجویی و شکنجه و مرگ، روایت‌های تاریخی سلسله‌های ایرانی و عرب، داستان کبوتر و ماده شیر و روایت‌های دیگری که همگی را راوی اصلی (شاید خود دولت‌آبادی) به ما خوانندگان کتاب ارائه می‌کند.
رمان این‌گونه آغاز می‌شود: «از جایی، نقطه‌ای بر این کره خاکی گلوله‌ای از دهانه یک سلاح شلیک می‌شود: نه! از جایی، نقطه‌ای در این کره زمین گلوله‌ای سربی، سنگین و مخرب از دهانه فراخ لوله بلند یک سلاح سنگین شلیک می‌شود. دقیق‌تر از این نمی‌شود گفت، مگر این‌که بدانیم درون آن حجم نسبتا مخروطی چه میزان مواد انفجاری طراحی شده است. این را ما نمی‌دانیم، شاید مغزی که فرمان فشردن دکمه‌ای را می‌دهد هم نداند…»
کتاب در حد اعلای استعاره و ایجاز نوشته شده است. در جای از کتاب می‌گوید:
«چنین است هم در این‌سوی، و این یکی مرد که در دامنه البرزکوه کج می‌شود؛ کج شده است. از مچ دست تا گردن و پشت و… دیگر راست نمی‌تواند بنشیند، راست نمی‌تواند بایستد، راست نمی‌تواند راه برود، و چون پلک می‌گشاید بار دیگر-مثل هرروز-به یاد می‌آورد که هیچ‌کس، هیچ کس خاصی نیست و انگار نبوده است تا بیندیشد به کفش و لباسی که باید به تن کرد. هم این شب‌هایی را با غور در فرهنگ دو قوم می‌گذراند و واکنش‌هایی از این‌سوی که همه روی جدال با خلافت داشته است، شگفتا؛ یعقوب رویگر هم در خط اهواز-بغداد فرمان یافت و خلیفه برادر او عَمرو را پیکی فرستاد تا بازگردد از حدود و به نشابور نشیند تا از رد هدایا و تحف فراز رسد با غلامان و آنچه از خواسته بایست، و آن خط خون‌بار اما گویی هرگز خشک نشد از آن که این سوییان برنمی‌تافتند حضور غیر را، و همواره بود این و آن هم. و آورده است ایضا آن وزیر که اصل مذهب مزدک و خرمدینان و باطنیان هر سه یکی است!» و نیز که همه، این همه از ابومسلم آغاز شد در سنه یکصدوسی‌وهفت از هجرت، چون ابوجعفر ابودوانیق او-ابومسلم صاحب‌الدوله-را بکشت؛ مردی بود سین-بادنام، رئیس شهر نشابور، که حق صحبت قدیم داشت با ابومسلم که او را برکشیده و مقام سپهسالاری بخشیده بود از گبران…»
محمود دولت‌آبادی درباره این رمان می‌گوید: «طرق بسمل شدن» که روایتگر محدوده‌ای از جنگ است از سال ۱۳۸۳ تا ۱۳۸۵ نوشته شد و از یک سال بعد از آن در انتظار دریافت مجوز نشر بود که حالا بعد از حدود ۱۰ سال انتظار مجوز گرفته است.
این کتاب در ۱۳۳ صفحه با شمارگان ۳۰هزار نسخه و قیمت ۱۵ هزار تومان در نشر چشمه راهی بازار شده است.
پایان پیام
