فارسی را مثل مردم حرف بزنیم

سخنان دکتر اسماعیل امینی درباره رعایت برابری در فارسی سخن گفتن و درست‌گویی را بشنوید.

په گزارش پایگاه خبری گلونی، فریده زاری در مقدمه کتاب «فرهنگ واژه‌های فارسی سره» نوشته است:

«انگیزه فراهم آوردن این دفتر، شور و اشتیاق بی اندازه‌ای بود که برای شناساندن و از نو زنده کردن واژه‌های زیبا، ساده و گاه به فراموشی سپرده شده فارسی در خود حس می‌کردم. این کار، هر چند کوچک در برابر دریای بیکران زبان و ادب پارسی، برای من که نمی‌خواستم آن را خرد بگیرم آسان نبود.

هر چند پیشینیان «به صورت‌های دیگر زبان خود در اعصار گذشته توجهی نداشتند و گمان می‌بردند که زبان همیشه صورت واحدی دارد و تحولی در آن راه نمی‌یابد»، ولی این اندیشه اکنون دگرگون شده و ثابت گردیده که زبان امری ثابت نیست و همراه زمان تحول می پذیرد.

زبان فارسی هم، چنانکه آگاهی داریم دگرگونی‌های زیادی داشته و سرنوشت آن مانند روزگار این سرزمین دستخوش نشیب و فرازهای بیشماری بوده، در هر تندباد تاریخی برخی از گنجینه‌های گرانبهای فرهنگ و زبان ما از میان رفته، دیوان‌ها، نوشته‌های خطی، مدارک تاریخی نابود و یا سوزانده شده اند و زبان اقوام پیروز در زبان ما وارد شده، ولی بودند کسانی که با همه‌ی وجود در زنده نگاهداشتن این زبان و سنت‌های این سرزمین کوشیده‌اند تا بدین‌جا که استوار مانده است، نامشان گرامی باد.

واژه‌های پارسی، این میراث‌های فرهنگی ارزنده ما نیز از این سرنوشت در پناه نبوده‌اند و بسیاری از آن‌ها فراموش شده و جای خود را به واژه‌های گوناگون غیر پارسی داده‌اند. برای بسیاری از مفاهیم و اندیشه‌ها از واژه‌های بیگانه که با ساخت زبان ما هماهنگ نیست استفاده می‌کنیم حال آنکه در زبان خود برای آن‌ها واژه‌های شایسته داریم.

پس چه بهتر که ما هم بکوشیم به زبان گذشته‌ی خود تا حد امکان بازگردیم و واژه‌های زیبا و ساده‌ای را که درخور فهم گروه بیشتری از مردم است و از یاد رفته، از متون با ارزش پیدا کنیم و آن‌ها را زنده گردانیم و زبان زیبای فارسی را پربارتر و گسترده‌تر سازیم، هرچه واژه بیشتری داشته باشیم، زبان تواناتر، نوشتن زیباتر و بازگو کردن مفاهیم آسان‌تر خواهد شد و مهم‌تر اینکه می‌توانیم برای واژه‌های بیگانه که به زبان سرازیر می‌شوند برابرهایی پیدا کنیم تا زبان ما آمیخته‌یی از ترکی، انگلیسی، لاتین و غیره نباشد.

البته باید بگویم هدف این نیست که این گونه واژه‌ها را کنار بگذاریم و فراموش کنیم. هیچ زبانی از واژه‌های بیگانه تهی و بی‌نیاز نیست، بسیاری از اینگونه واژه‌ها در زبان فارسی جا افتاده‌اند و با آن جوش خورده‌اند بخصوص واژه‌های عربی، چون زبان ما از گذشته با زبان عربی در هم شده و منون گرانبهایی از پیشینیان داریم که به زبان عربی است و نوشته‌هایی از زبان پهلوی به عربی برگشته که زمینه اصلی آن از بین رفته و به آن دسترسی نداریم، این زبان در فرهنگ ما ریشه دارد و نمی‌توان آنرا کنار گذاشت.»

سخنان دکتر اسماعیل امینی درباره رعایت برابری در فارسی سخن گفتن و درست‌گویی:

پایان پیام