مروری بر سیاستهای کلی و هدفهای کیفی حکمرانی آب کشورمان ایران
سیاستها در برنامههای میانمدت
به گزارش پایگاه خبری گلونی، اندیشکده تدبیر آب ایران جزوهای منتشر کرده است با نام ارزیابی مقدماتی حکمرانی آب کشور.
مروری بر سیاستهای کلی و هدفهای کیفی (۲۰ تا ۲۵ سال گذشته) و شواهد موجود نیز به روشنی نشان میدهد که موضوع توجه راهبردی به شرایط اقلیمی کشور و سازگاری مدیریت جامعه با محدودیت آب، به طور بارزی در سیاستهای برنامهای بروز و ظهور پیدا کرده است.
برای چارهاندیشی، دو مجموعه سیاست یعنی کنترل و استحصال هرچه بیشتر منابع آب و سازگاری با شرایط اقلیمی و مدیریت تقاضا و مصرف آب در مد نظر قرارگرفته شد، اما بنا به دلایل مختلف، بخش مهمی از مجموعه دوم تحقق پیدا نکرده است.
مروری بر سیاستهای کلی و هدفهای کیفی حکمرانی آب کشورمان ایران
ضمناً این عدم تحقق نمیتواند فقط به عامل زمان و محدودیت آن ربط داده شود، بلکه وضعیت در موارد عدیدهای به گونهای است که حتی شروع جدی در اجرای سیاستها و یا پیشرفت مناسب در پیادهسازی آنها مشاهده نمیشود. گروهبندی این نوع سیاستها و هدفها (مجموعه دوم) بر اساس اصطلاحات مدیریتی متداول عبارتند از:
- تکمیل نظام تخصیص آب از طریق کنترل و مدیریت تقاضا و مصرف آب در پاسخ به چالش رعایت ظرفیتهای طبیعی منابع آب و حفظ حقوق صاحبان مجوز بهرهبرداری و نسل آینده؛
- تکمیل طرحهای نیمهتمام (به ویژه شبکههای بهرهبرداری) در پاسخ به افزایش بهرهوری آب کشاورزی؛
- تحول در مدیریت آب زیرزمینی در پاسخ به ایجاد تعادل در تغذیه و برداشت آبخوانهای کشور؛
- تمرکززدایی و اصلاحات ساختاری در پاسخ به چالش تنوعبخشی به فرایندهای مدیریت آب از طریق تقویت ساز و کارهای اقتصادی و مشارکتی و اجتماعی.
مروری بر سیاستهای کلی و هدفهای کیفی حکمرانی آب کشورمان ایران
قوانین
در کشور ایران تا قبل از قانون آب و نحوه ملیشدن آن، مصوب سال ۱۳۴۷ به مبحث مالکیت اشخاص بر منابع آبی و حفظ حقوق آنها به صراحت اشاره و آن را محترم میشمرد. از قانون آب و نحوه ملیشدن آن به بعد حقوق اشخاص در بهرهبرداری از منابع آب موکول به صدور پروانه بهرهبرداری (مواد ۱۸ و ۱۹ و ۲۱ قانون توزیع عادلانه آب) شده است.
اما علیرغم گذشت چندین دهه از تصویب این قوانین، آنگونه كه شايسته است، تدابير و مقررات مناسب و هدفمند در راستاي اين سياست تدوين نشده است و قوانين حاضر دچار ابهامات و كاستيهاي فراوان است که در ناکارآمدی نظامهای بهرهبرداری از منابع آب موجود بسیار مؤثر است.
ادامه و بخشهای دیگر این جزوه را میتوانید اینجا بخوانید.
پایان پیام