اکوسیستم کوه و تعدیل دمای کره زمین
به گزارش گلونی دکتر هنریک مجنونیان در کتاب «حفاظت محیط زیست کوهستان» نوشته است:
کارکرد اکوسیستمهای کوهستانی در تعدیل دما بسیار چشمگیر است.
کوهها به دلیل همین ویژگی در کمربندهای ارتفاعی، شرایط زیست اقلیمی (بیوکلیماتیک) متفاوتی به وجود میآورند.
سیمای گیاهی به نسبت افزایش ارتفاع به شدت تغییر میکند. تراکم گیاهی به نسبت افزایش ارتفاع کاهش مییابد.
اکوسیستم کوه
شرایط محدودکننده اکوسیستمهای کوهستانی مانعی در شکلگیری فعالیتهای معیشتی نیست و امروزه ۱۰ درصد جمعیت جهان در نواحی کوهستانی زندگی میکنند و زندگی نیمی از جامعه بشری کم و بیش به منابعی وابسته است که کوهستان آنها را فراهم میکند.
یک چهارم سطح خشکی را کوهها فرا گرفتهاند. به عبارت دیگر ارتفاعی بیش از ۶۰۰ متر دارند.
اکوسیستمهای کوهستانی نقش عمدهای در وضعیت اقتصادی پیرامون خود ایفا میکنند. فشار بیش از حد انسان بر اکوسیستمهای کوهستانی هرساله باعث از میان رفتن میلیونها تن خاک میشود.
کاهش پوشش گیاهی کوهها در اثر جنگلزدایی، چرای بیرویه، کاربری نادرست اراضی باعث میشود که کوهها نتوانند نقش ذخیرهسازی آب را به خوبی ایفا کنند.
پیامد این روند تسریع فرایند ذوب برف، عدم تغذیه آبهای زیرزمینی، سیلاب، خاکشویی و خارج شدن آب از دسترس انسان، خسارت اقتصادی، اجتماعی سنگین و کمبود آب در فصل خشکی است.
تاثیر کوهها بر شرایط اقلیمی بهویژه در مناطق خشک بسیار چشمگیر و تعیینکننده است.
پیامدهای محدودکننده ناشی از موقعیت جغرافیایی و بومشناختی این مناطق در برخورد با عوارض کوهستانی تا حدودی جبران میشود و شرایط اقلیمی به کلی تغییر میکند.
این تغییر باعث میشود که در گستره مناطق خشک، طبیعت بر اثر تغییر دما، بارندگی، فشار و جریان هوا و بالاخره تغییر رویشهای گیاهی و فراهم شدن زیستگاههای متفاوت سیمایی کاملا متفاوت به خود بگیرد.
دما، به ازای افزایش هر ۱۰۰ متر ارتفاع، ۵/۰ تا۱ درجه سانتیگراد کاهش مییابد، زیرا با افزایش ارتفاع، هوا رقیق میشود و گرمای کمتری از خورشید جذب میکند، به علاوه با افزایش ارتفاع میزان بارش نیز افزایش مییابد.
پایان پیام