تیلاپیا و تهدیدهای سایر ماهیان مهاجم بر زیست بوم آبی ایران
بهره برداری از منابع آب چالشی برای ماهیان حوضه آبریز دریای خزر و سخنرانی دکتر اصغر عبدلی
به گزارش گلونی دومین همایش ملی حفاظت از ماهیان بوم زاد ایران در تاریخ ۶ اسفند به میزبانی آنلاین گلونی برگزار شد.
دکتر اصغر عبدلی عضو هیئت علمی پژوهشکده علوم محیطی دانشگاه شهید بهشتی یکی از سخنرانان این همایش بود.
موضوع سخنرانی ایشان «تیلاپیا و تهدیدهای سایر ماهیان مهاجم بر زیست بوم آبی ایران» بود.
ویدئوهای این همایش را در این لینک می‌توانید ببینید.
سایر ویدیوها در نماشای گلونی
تیلاپیا و تهدیدهای سایر ماهیان مهاجم بر زیست بوم آبی ایران
گونه‌های مهاجم یکی از تهدیدهای بزرگ برای تنوع زیستی کل جهان در زمینه اکوسیستم‌های آبی و خشکی هستند.
یکی از بزرگترین چالش‌های گونه‌های مهاجم این است که وقتی وارد محیطی می‌شوند کنترل و حذفشان یا غیرممکن یا بسیار پرهزینه است.
در میان ماهیان آبهای شیرین ایران، حدود ۳۰ گونه غیر بومی وجود دارد و برخی از این گونه‌های غیربومی که تبدیل به گونه مهاجم می‌گردند حتی باعث کاهش تولید مزارع پرورش ماهی و کاهش تولید آبگیرها و تالاب‌ها شده و از این طریق صدمات اقتصادی بسیار زیادی را به بار آورده‌اند.
در کشور آمریکا برآورد گردیده که خسارات گونه‌های غیر بومی، سالیانه، حدود ۱۳۸ میلیارد دلار است.
بایستی قبل از وارد کردن گونه غیربومی به کشور، با روش‌های روز دنیا، ارزیابی ریسک در مورد آنها انجام شود و ریسک ورود این گونه غیربومی به کشور مورد ارزیابی قرار گیرد و اینکه آیا این گونه پتانسیل تبدیل شدن به گونه مهاجم را دارد یا نه؟
اگر ریسک گونه‌ای بالا است بایستی از ورود آن جلوگیری گردد. یکی از راه‌های پراکنش گونه‌های ماهیان مهاجم در ایران، رهاسازی بچه ماهیان کپور چینی در تالاب‌ها و مخازن سدهاست.
این بچه ماهیان در استخرهایی در شمال یا جنوب کشور تکثیر شده و بدون اینکه کنترل و جداسازی گردند، همراه با گونه‌های پرورشی جابجاشده و به تالاب‌ها و آبگیرها پیوند می‌خورند.
متاسفانه در حال حاضر هیچ تالابی در ایران نیست که آلوده به گونه‌های غیر بومی و مهاجم نشده باشد به عنوان مثال تالاب های بین‌المللی انزلی، زریوار، شادگان، آلاگل و آجی گل که گونه‌های غیربومی و مهاجم، ماهیان غالب آنها هستند و زنگ خطری است از انقراض گونه‌های بومی کشور، نابودی تنوع زیستی آبزیان کشور، آن هم در یک سکوت و بی اطلاعی سازمان‌هایی که متولی حفاظت از این منابع هستند.
به عبارتی ما شاهد انقراضی خاموش از گونه‌های آبزیان کشورمان هستیم که بایستی هر چه زودتر اقداماتی برای کنترل آنها صورت گیرد.
در حال حاضر دو گونه تیلاپیا آبی و زیلی در استان خوزستان در تالاب شادگان تبدیل به گونه‌های مهاجم شده‌اند و در اثر از بین رفتن گونه‌های بومی که عامل بیکاری و کاهش درآمد صدها صیاد بومی هستند، باعث اعتراض مردم محلی گردیده است.
تیلاپیای نیل یکی دیگر از گونه‌هایی است که توسط تحقیقات شیلات ایران وارد کشور شده و به منظور پرورش در اختیار سازمان شیلات قرار گرفته است.
سازمان محیط زیست نیز اجازه پرورش و تکثیر این گونه مهاجم را در چهار استان مرکزی داده است.
در ده‌ها کشور دنیا گزارش شده که تیلاپیای نیل با ورود به منابع آبی آنها، تبدیل به گونه‌ای مهاجم شده است.
بنابراین گونه‌ای که ریسک وارد نمودن خسارت زیادی به اکوسیستم‌های آبی دارد و سازمان محیط زیست آن را رسما گونه مهاجم اعلام نموده، چرا مجوز پرورش به آن داده شده است؟
در صورتی که در مناطقی از کشور ایران که منابع آبی خوبی وجود دارد می‌توان گونه های ماهیانی همچون ماهیان خاویاری را پرورش داده و همچنین سیستم‌های پرورش کپورماهیان را بهبود بخشیده و راندمان تولید را بالا برد.
پایان پیام
